Tạo đà cho quan hệ Iran-Iraq

15:10 12/09/2024

Việc Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian dành chuyến thăm nước ngoài đầu tiên kể từ sau khi nhậm chức đến nước láng giềng Iraq cho thấy sự kế thừa trong chính sách ngoại giao của Tehran.

Tổng thống Iraq Abdul Latif Rashid (phải) gặp Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian tại Baghdad, Iraq, ngày 11/9. (Nguồn: THX)

Tổng thống Iraq Abdul Latif Rashid (phải) gặp Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian tại Baghdad, ngày 11/9. (Nguồn: THX)

Mối quan hệ giữa Iran và Iraq, hai quốc gia có đa số người Hồi giáo dòng Shiite, trở nên gần gũi hơn trong hai thập kỷ qua. Vượt qua quá khứ thù địch cùng những tranh cãi liên quan các vụ tấn công tên lửa của Iran vào khu vực bán tự trị của người Kurd ở Iraq, hai nước giờ là đối tác quan trọng của nhau.

Trong lĩnh vực kinh tế, Iran là một trong những đối tác thương mại hàng đầu của Iraq. Tehran cũng có ảnh hưởng chính trị đáng kể ở Baghdad thông qua các nhóm thân Iran nắm vai trò quan trọng trong quốc hội và chính phủ Iraq. Trong lĩnh vực an ninh, hai nước đã đạt thỏa thuận tăng cường hợp tác dọc theo biên giới, cũng như ngăn chặn hoạt động của các điệp viên Israel ở Iraq nhằm vào lợi ích của Iran.

Khi ông Pezeshkian lên nắm quyền, từng có dư luận cho rằng với xu hướng cải cách, tân Tổng thống Iran sẽ chủ yếu tập trung nỗ lực hàn gắn quan hệ với phương Tây mà ít quan tâm đến khu vực. Tuy nhiên, sự hiện diện của ông Pezeshkian và phái đoàn cấp cao Iran tại Baghdad cho thấy chính quyền mới ở Tehran không chỉ củng cố và còn muốn tạo thêm đà cho quan hệ với Iraq như chính sách của chính quyền trước đây.

Đi vào thực tế, điều này thể hiện rõ qua việc Iran và Iraq dự kiến ký kết 10-15 thỏa thuận trong chuyến thăm, tập trung vào hợp tác kinh tế, giáo dục và văn hóa. Cũng trong dịp này, hai nước có thể đạt được thỏa thuận an ninh, văn bản vốn được nhất trí từ thời cố Tổng thống Iran Ebrahim Raisi.

Có thể nói, dù Iraq luôn thể hiện lập trường trung lập trong các cuộc xung đột khu vực và định vị mình chỉ là trung gian ngoại giao trong cuộc đối đầu của Iran với phương Tây, quan hệ Tehran - Baghdad vẫn phát triển thuận lợi.