Sự trở lại ngoạn mục của đập Tam Hiệp và các siêu đập Trung Quốc

Thủy điện Trung Quốc hoạt động kém hiệu quả kể từ đợt hạn hán lịch sử năm 2022, gây ra tổn thất kinh tế lan rộng. Nhưng điều đó cuối cùng đã thay đổi, theo Bloomberg.

Bất chấp việc Trung Quốc nhanh chóng xây dựng các tuabin gió và tấm pin mặt trời, nguồn năng lượng sạch lớn nhất của nước này vẫn là một trong những nguồn năng lượng lâu đời nhất: các đập thủy điện.

Các con đập khổng lồ của Trung Quốc đã hoạt động kém hiệu quả kể từ khi nước này hứng chịu đợt hạn hán tồi tệ nhất trong lịch sử gần đây vào mùa hè năm 2022. Sản lượng điện giảm 12% trong nửa cuối năm đó và giảm thêm 5,7% cho đến tháng 11.2023.

Các tỉnh phụ thuộc vào thủy điện như Tứ Xuyên và Vân Nam đã buộc phải cắt giảm điện cho các ngành công nghiệp, gây ra vấn đề đau đầu về kinh tế, chính trị và khí hậu. Nếu toàn bộ lượng điện năng bị mất được thay thế, lượng than đốt thêm sẽ là khoảng 32 triệu tấn, thải ra nhiều khí thải hơn cả Phần Lan trong một năm.

Vấn đề đau đầu đó bây giờ có thể dịu bớt khi mưa quay trở lại.

Tại đập Tam Hiệp, nhà máy thủy điện lớn nhất thế giới, lượng nước dự trữ tăng khoảng 25% so với năm trước, theo nhà phân tích Dennis Ip của Daiwa Capital Markets.

Tứ Xuyên tuần trước đã hạ mức công suất điện cho các nhà máy than năm 2024 xuống 14% so với mức trung bình của năm ngoái. Theo Dennis Ip, đây là dấu hiệu cho thấy các quan chức tin tưởng sự đóng góp của thủy điện sẽ mạnh mẽ hơn trong năm nay, đòi hỏi ít nhiên liệu hóa thạch hơn.

Trong khi đó, Tập đoàn Tam Hiệp Trung Quốc trong những năm gần đây đã hoàn thành các đập Ô Đông Đức công suất 10,2 gigawatt và đập Bạch Hạc Than 16 gigawatt trên sông Kim Sa - kết thúc hai thập kỷ xây dựng siêu đập.

Đập Bạch Hạc Than. Ảnh: Xinhua

Trung Quốc hiện có 421 gigawatt thủy điện - nhiều hơn tất cả các nhà máy điện ở Pháp, Tây Ban Nha và Anh cộng lại.

Lauri Myllyvirta - nhà phân tích của Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch ở Helsinki (Phần Lan) - cho biết, nếu dự báo mưa giữ nguyên, sản lượng thủy điện trong năm nay sẽ không chỉ phục hồi mà còn cao hơn mức trung bình lịch sử. Điều đó có nghĩa là Trung Quốc có thể đáp ứng nhu cầu năng lượng bổ sung trong năm nay bằng năng lượng sạch và nhờ đó cắt giảm lượng khí thải.

Điện gió và điện mặt trời dự kiến sẽ dẫn đầu sự tăng trưởng năng lượng sạch của Trung Quốc, bởi kỷ nguyên của các siêu đập đã kết thúc. Nhưng để thủy điện đóng một vai trò quan trọng trong việc khử carbon - nguồn gây ô nhiễm hàng đầu thế giới - tất cả những gì nó phải làm là trở lại trạng thái bình thường.