Số phận của hai bức tượng nữ thần Chăm tại các khu di tích Quảng Nam
Giữa năm 2023, cơ quan chức năng Mỹ và Vương quốc Anh bắt giữ một vụ buôn bán cổ vật nước ngoài, trong đó xác định có bức tượng đồng, hình dáng Nữ thần Durga, xuất xứ từ tỉnh Quảng Nam. Bức tượng được trao trả lại cho Việt Nam tháng 8.2023. Đây là hai trong số nhiều pho tượng nữ thần, thuộc hàng tuyệt tác, được tìm thấy tại các di tích Chăm tỉnh Quảng Nam. Và số phận hai bức tượng nữ thần này thật khác nhau.
Năm 1978 người dân thôn Đồng Dương, Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam tình cờ tìm thấy một pho tượng nữ thần bằng đồng cao gần 1,15m. Tượng nữ thần đứng thẳng, hai tay cùng đưa cân xứng về phía trước. Tay phải cầm đóa hoa sen, tay trái cầm vỏ ốc.
Toàn bộ phần cơ thể phía trên được phô trần với bộ ngực căng đầy. Y phục phía dưới gồm một tấm váy dài gần đến cổ chân và tấm vải chồng bên ngoài. Khuôn mặt vuông vức, nghiêm nghị, đôi lông mày to, cong, giao nhau, mũi to, môi dày... gợi đến phong cách Đồng Dương.
Báu vật quốc gia-tượng Bồ tát Tara hiện được lưu giữ tại Bảo tàng Chăm Đà Nẵng. Ảnh T.HTóc của nữ thần được vấn lên thành búi cao có mang hình Phật A Di Đà. Dựa trên những đặc trưng phong cách và các dấu hiệu biểu tượng của hoa sen cầm tay, hình Phật A Di Đà trên tóc, nhiều nhà nghiên cứu đã sớm liên tưởng bức tượng này đến vị thần chủ Laskmindra Lokeshvara được đề cập đến trong văn bia tìm thấy tại Đồng Dương.
Tên gọi Tara là tên gọi mà nhà nghiên cứu Jean Boisselier đã gợi ý sau 5 năm tìm ra tác phẩm và cách gọi tên này vẫn còn gây nên ít nhiều sự băn khoăn, trao đổi giữa các nhà nghiên cứu. Tác phẩm này là một trong những tượng Tara bằng đồng quan trọng nhất của toàn thể Đông Nam Á.
Vì giá trị độc giá này, đầu tháng 10.2012, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân ký thay Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định về việc công nhận tượng thần Bồ tát Tara là bảo vật quốc gia
Giữa năm 2023, các cơ quan chức năng Mỹ và Vương quốc Anh bắt giữ trong một vụ buôn bán cổ vật ở nước ngoài. Thật tình cờ đáng mừng, trong đó có bức tượng đồng nữ thần Durga xuất xứ từ vùng Quảng Nam, Việt Nam.
Tháng 8.2023 hiện vật được trả lại cho Việt Nam; tháng 9.2023 UBND tỉnh Quảng Nam đã có công văn xin hỗ trợ, tạo điều kiện cho tỉnh Quảng Nam tiếp nhận cổ vật đó. Và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam cung cấp, làm rõ các thông tin liên quan đến việc bức tượng.
Bức tượng Nữ thần Dunga bằng đá sa thạch niên đại 10-11, hiện được lưu giữ tại Bảo tàng Chăm Đà Nẵng. Ảnh BT Chăm Đà NẵngCăn cứ các hướng dẫn của Công ước UNESCO 1970 về các biện pháp cấm buôn bán, xuất nhập khẩu và chuyển giao trái phép quyền sở hữu tài sản văn hóa, để có thông tin xác định rõ địa điểm, thời gian cổ vật bị đánh cắp, đào bới bất hợp pháp và buôn bán ra khỏi địa phương trong năm 2008.
UBND tỉnh Quảng Nam đã tìm hiểu thông tin liên quan như địa điểm của di tích và vị trí, kèm các hồ sơ, tài liệu khoa học liên quan của Bức tượng đồng Nữ thần Durga. Và không lâu nữa, hiện vật sẽ quy cố hương. Cùng vẻ đẹp của một tuyệt tác điêu khắc, có niên đại hơn ngàn năm, hy vọng Nữ thần Durga sẽ trở thành một báu vật quốc gia như đồng hương của mình - tượng đồng Bồ tát Tara.
Khu di tích Mỹ Sơn và Đồng Dương được các nhà nghiên cứu Pháp tổ chức khai quật và nghiên cứu vào những năm cuối thế kỷ 19 - đầu thế kỷ 20. Đến nay, qua chiến tranh, thời gian di tích Mỹ Sơn và Đồng Dương bị hủy hoại khá nhiều, nhưng những hiện vật trưng bày ở đây cho ta hình dung phần nào sự nguy nga, tráng lệ của các khu đền tháp này.
WHO kêu gọi thành lập mạng lưới toàn cầu phát hiện vi rút cúm gia cầm
10:10 25/04/2024Mới đây WHO đã phát hiện vi rút H5N1 với nồng độ rất cao trong sữa nguyên liệu hoặc sữa chưa thanh trùng từ những con bò mắc bệnh.
Mong các 'chiến binh nhí' mắc ung thư hãy luôn vững vàng
05:30 29/05/2024Đó là lời nhắn nhủ mà các cô, chú từng chiến thắng căn bệnh ung thư gửi cho những 'chiến binh nhí' đang điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng 2 (quận 1) và Bệnh viện Ung bướu cơ sở 2 (TP. Thủ Đức, TP.HCM).
Nguy kịch sau khi bị ong đốt 52 vết
14:30 15/06/2024Bé gái 11 tuổi bị ong vò vẽ bay ra từ tổ trên cây trước nhà đốt 52 vết, vào viện lơ mơ, tay chân lạnh, huyết áp tụt phải thở oxy.
Tại sao ăn tiết canh dê lại có thể nhiễm liên cầu lợn?
19:00 07/05/2024Hàng chục người phải nhập viện và một người chết sau bữa tiệc có món tiết canh dê tại TP Thái Bình, tỉnh Thái Bình khiến nhiều người hoang mang. Tại sao ăn tiết canh dê lại có thể nhiễm liên cầu lợn?
Đường đến nước Mỹ của ông chủ thư viện làng
07:00 03/01/2024Trong phòng khách nhà mình, năm 2013, Phùng Bá Hưng thành lập Thư viện Dương Liễu, ban đầu chỉ có một bộ bàn ghế và vài giá sách.
Ung thư dương vật, nguyên nhân chính là gì?
06:30 02/03/2023Một nam bệnh nhân tại Hà Nội bỗng dưng phát hiện 'cậu nhỏ' sưng to bất thường kèm đau nhức. Tưởng rằng đây chỉ là triệu chứng đơn giản, sau khi bác sĩ kiểm tra mới phát hiện ung thư dương vật, phải cắt bỏ hoàn toàn dương vật.
Ám ảnh về 'nỗi đau', sự hy sinh của người mẹ đã làm nên thành công của Giáo sư đầu ngành sản khoa
15:10 27/02/2024Giáo sư - Tiến sĩ - Thầy thuốc Nhân dân Nguyễn Duy Ánh- người vừa được Bộ trưởng Bộ Y tế bổ nhiệm làm Giám đốc Bệnh viện Phụ sản...
Đại tướng Phan Văn Giang: Tuổi trẻ quân đội xung kích phát triển khoa học quân sự
14:00 11/06/2024Nói về sáng tạo trong tuổi trẻ quân đội, đại tướng Phan Văn Giang khẳng định có sáng tạo, tuổi trẻ quân đội mới có thể tham gia sản xuất công nghiệp công nghệ cao, nâng cao chất lượng sản phẩm quốc phòng.
Tuổi trẻ các cơ quan Trung ương hướng về biên giới tại tỉnh Đắk Lắk
04:10 01/04/2024Đến với các Đồn Biên phòng trên tuyến biên giới tỉnh Đắk Lắk, Đoàn Thanh niên các cơ quan Trung ương tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa thiết thực. Qua đó góp phần chia sẻ những khó khăn, vất vả của cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng.
