Rừng Xích Tùng cổ ở Yên Tử mất thêm 4 “cụ” hơn 700 tuổi

Theo Ban Quản lý di tích và rừng quốc gia Yên Tử, bão số 3 (bão Yagi) gây thiệt hại khá nặng nề đối với rừng trên Yên Tử. Nhiều cây có tuổi đời hàng trăm tuổi bị gẫy, đổ. Trong đó, xót xa nhất là 4 “cụ” Xích Tùng cổ hơn 700 tuổi bị bão quật gẫy, đổ và không thể cứu chữa.

Trong số 4 “cụ” này thì có 2 “cụ” nằm trên đường Xích Tùng cổ - con đường hành hương thuộc diện đẹp nhất Yên Tử, với hàng chục cây Xích Tùng được các bậc tiền nhân trồng 2 bên đường từ hơn 700 năm trước. Đây là nơi tập trung nhiều cây Xích Tùng cổ nhất, trước khi bị bão số 3 gây thiệt hại, con đường hành hương này có khoảng 70 cây Xích Tùng cổ.

Một “cụ” Xích Tùng cổ bị bão số 3 quật ngã. Ảnh: Ban Quản lý di tích và rừng quốc gia Yên Tử.

Rừng Xích Tùng cổ được coi là những nhân chứng đặc biệt của núi thiêng Yên Tử, nơi có Thiền phái Trúc Lâm do Phật hoàng Trần Nhân Tông sáng lập đồng thời là vị sư tổ thứ nhất.

Những năm qua, hàng chục “cụ” Xích Tùng hơn 700 tuổi trên Yên Tử lần lượt ra đi do tuổi cao và bị sâu bệnh, thời tiết tấn công.

Hàng trăm cây có thân, gốc bị mục rỗng một phần, cụt ngọn, thân nghiêng, sâu bệnh hại nặng...

Từ năm 2016, Ban Quản lý di tích và rừng quốc gia Yên Tử đã phối hợp với các cơ quan liên quan, các nhà khoa học… nghiên cứu các phác đồ điều trị.

Theo đó, với những cây thân bị rỗng, sẽ nạo lấy các phần gỗ đã mục và xông hơi thuốc vào để tiêu diệt côn trùng gây hại và các mầm mống nấm hoại sinh; dùng các loại hóa để hạn chế sự xâm nhập của nước mưa vào trong thân cây. Đối với những cây có hiện tượng mục gốc, mục dọc thân đã và đang bị mối tấn công, sẽ dùng thuốc diệt mối hoặc dùng máy diệt côn trùng hoặc đặt các bẫy bả diệt mối quanh gốc được để trừ diệt mối.

Rà soát và cắt bỏ tất cả các cành bị bệnh, để vừa đảm bảo an toàn cho du khách, vừa không tạo môi trường cho các loại sâu bệnh phát triển. Đối với những cây bị bọ cánh cứng gây hại, sẽ dùng các chế phẩm hoá học bảo vệ thực vật, như thuốc trừ, thuốc bảo vệ và thuốc điều trị… để phòng trừ.

Đường Tùng - nơi tập trung nhiều cây Xích Tùng cổ nhất. Ảnh: Nguyễn Hùng

Hiện, trên Yên Tử còn hơn 200 cây Xích Tùng có tuổi đời hơn 700 năm, tập trung ở khu vực đường Tùng (đường Xích Tùng), Am Dược, Chùa Hoa Yên, khu vực đường sang Thác Vàng, Thác Bạc; khu vực Chùa Vân Tiêu, Bảo Sái, Hòn Ngọc, Tháp Tổ…

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, cách bố trí các cây Xích Tùng cổ cho thấy rừng Xích Tùng cổ trên Yên Tử là do các bậc tiền nhân trồng, bởi có hàng, lối và ở những vị trí đặc biệt. Thể hiện rõ nhất là ở khu vực đường Tùng.

Tại những vị trí có sự xuất hiện loài cây này đều gắn liền các am, tháp, chùa chiền… kết hợp độ cao phân bố. Đặc biệt, chưa ghi nhận được cá thể cây Xích Tùng nào tái sinh dưới tán rừng, nơi có cá thể mẹ sinh sống.