Quyền lợi của người dân trong đại án Việt Á thế nào?

Gửi kiến nghị đến Thanh tra Chính phủ, cử tri tỉnh Bình Thuận cho rằng, vấn đề tham nhũng trong đại án kit test Việt Á chưa được giải quyết thỏa đáng. Đồng thời đặt câu hỏi: Mặc dù những ai vi phạm đã và đang được xử lý. Tuy nhiên, quyền lợi của người dân chưa nghe nhắc đến như thế nào?

Tại báo cáo kết quả giải quyết và trả lời kiến nghị của cử tri gửi trước kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV mới đây, trả lời ý kiến trên, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, Thanh tra Chính phủ đã hướng dẫn toàn ngành tập trung thực hiện cuộc thanh tra chuyên đề việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, kit xét nghiệm, vắc xin, thuốc phòng, chống dịch Covid-19.

Một số bị can trong đại án Việt Á (Ảnh: Vietnamnet)

Qua thanh tra cho thấy, ngành y tế có nhiều nỗ lực trong mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế phục vụ kịp thời cho khám, chữa bệnh, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến rất phức tạp, đa số gói thầu mua sắm được các cơ quan y tế triển khai bảo đảm trình tự thủ tục, góp phần quan trọng trong việc đẩy lùi dịch bệnh trên phạm vi cả nước.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện vẫn còn có thiết sót, khuyết điểm, vi phạm trong xây dựng kế hoạch lựa chọn nhà thầu, tổ chức đấu thầu mua sắm, thực hiện hợp đồng mua sắm. Một số hàng hóa khẩu chưa thể hiện đầy đủ các thông tin về chất lượng, nguồn gốc, giá cả. Số mặt hàng mua bán qua nhiều khâu trung gian làm tăng giá sản phẩm cao hơn so với giá gốc. Ngay trong quá trình thanh tra đã có những vụ việc có dấu hiệu vi phạm đã được chuyển đến cơ quan điều tra để xử lý theo quy định.

Cụ thể, Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết, cơ quan này đã thành lập 3 đoàn thanh tra tại Bộ Y tế, Hà Nội, TP HCM. Đồng thời chỉ đạo hướng dẫn thanh tra các bộ, ngành, địa phương tiến hành thanh tra chuyên đề việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, kit xét nghiệm, vắc xin, thuốc phòng, chống dịch Covid-19. Có 9 bộ, ngành và 61 tỉnh thành thành lập đoàn thanh tra, đã tiến hành thanh tra 21.383 gói thầu với tổng giá trị 15.475 tỷ đồng.

Qua đó thanh tra cho thấy, trong 54 tỉnh, thành có 4992 gói thầu vi phạm. Một số địa phương có tỷ lệ gói thầu vi phạm cao như Hà Tĩnh, Đà Nẵng 100%; Hải Phòng 95,8%; Quảng Trị 95,2%; Nam Định 91,3%; Bình Thuận 90,7%, Cần Thơ 89,3%...

Đáng chú ý, trong đó, có một số vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước. Trong quá trình thanh tra đã có những vụ việc có dấu hiệu vi phạm đã chuyển cơ quan điều tra để xử lý theo quy định. Cơ quan thanh tra đã kiến nghị chuyển 40 vụ việc cho cơ quan điều tra để xem xét, xử lý theo thẩm quyền, trong đó Thanh tra Chính phủ 16 vụ việc, thanh tra bộ, thanh tra tỉnh 24 vụ việc.

Cơ quan thanh tra cũng kiến nghị các bộ, ngành, địa phương tổ chức kiểm điểm, xử lý vi phạm, thu hồi các khoản tiền do vi phạm.

Đối với quyền lợi của tổ chức, cá nhân bị thiệt hại trong vụ kit test Việt Á, Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết, trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, các cơ quan chức năng sẽ làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật. Trường hợp tổ chức, cá nhân nào có căn cứ cho rằng mình bị thiệt hại có thể liên hệ với cơ quan chức năng có thẩm quyền để được xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật.

Đại án Việt Á khởi phát từ ngày 17/12/2021, khi Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03, Bộ Công an) khởi tố, bắt giam Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Việt Á, cùng 4 cấp dưới; Giám đốc CDC Hải Dương và Kế toán trưởng đơn vị này. Quá trình điều tra, cùng với vụ án đang thụ lý, C03 đã uỷ thác cho công an các tỉnh, thành phố mở các cuộc điều tra độc lập có tính chất tương tự xảy ra tại các địa phương.

Kết quả điều tra cho thấy, từ 2/2020 tới tháng 12/2021, Công ty Việt Á đã cung cấp hàng triệu kit test cho các bộ, ngành Trung ương, các bệnh viện, trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) và đối tác ở hơn 60 tỉnh, thành với doanh thu khoảng 4.000 tỷ đồng. Để có được các gói thầu mua sắm kit test, sinh phẩm, hóa chất phục vụ chống dịch tại các địa phương, Phan Quốc Việt thông đồng, móc nối và chi “hoa hồng”, “lại quả” cho nhiều cá nhân, đơn vị. Số tiền “lại quả” mà Việt khai với cơ quan công an là 800 tỷ đồng.

Tại cuộc họp báo Chính phủ ngày 2/2, Trung tướng Tô Ân Xô, Người phát ngôn Bộ Công an thông tin cho báo chí về kết quả và tiến độ điều tra vụ án Việt Á cho biết, Bộ Công an đã khởi tố 29 vụ án/104 bị can (tăng 02 bị can); áp dụng các biện pháp phong tỏa, ngăn chặn, kê biên tài sản khoảng 1.700 tỷ đồng. Bộ Công an đang tập trung đẩy nhanh tiến độ, cố gắng kết thúc điều tra trong quý I/2023.

>>> Mời độc giả xem thêm video Đại biểu Vũ Trọng Kim, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nam Định trao đổi về vụ việc Việt Á