PRO Việt Nam: thúc đẩy thực thi EPR vì một Việt Nam xanh - sạch - đẹp

16:45 26/08/2025

Để hiện thực hóa mục tiêu 'Việt Nam đạt phát thải ròng bằng 0 năm 2050', hàng loạt chính sách đã được Chính phủ ban hành, trong đó Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, nhập khẩu (EPR) được xác định là một trụ cột then chốt.

Phụ nữ làm nghề thu lượm ve chai ở TP Hội An. Họ là đối tượng được PRO Việt Nam vinh danh trong sự kiện năm 2024 - Ảnh: THÙY ANH

Với vai trò là thành viên chính thức của tổ biên tập nghị định EPR, Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam) đã có nhiều đóng góp xây dựng nghị định, với các kiến nghị tập trung vào việc hoàn thiện cơ chế thực thi, đảm bảo công bằng và minh bạch trong tổ chức thực hiện EPR.

Từ tầm nhìn xa đến hành động bền bỉ

Năm 2019, khi khái niệm "tăng trưởng xanh" còn xa lạ, PRO Việt Nam đã ra đời với một tầm nhìn dài hạn góp phần kiến tạo một Việt Nam xanh - sạch - đẹp.

Nhằm hiện thực hóa tầm nhìn trên, liên minh đã đặt ra các ưu tiên chiến lược gồm: thúc đẩy truyền thông và giáo dục nhằm nâng cao nhận thức, hỗ trợ quá trình thu gom - tái chế và kết nối các bên liên quan; xây dựng mô hình thu gom - tái chế vững chắc; đồng hành cùng Chính phủ trong công tác đóng góp xây dựng chính sách quản lý chất thải rắn, phân loại rác tại nguồn và chính sách EPR.

Dựa trên những kinh nghiệm thực tiễn từ hoạt động thu gom tái chế và công tác thực thi EPR, PRO Việt Nam đã và đang đưa ra những đóng góp xây dựng chính sách đến cơ quan quản lý, hướng đến xây dựng chính sách khả thi, minh bạch, hiệu quả.

Gần đây nhất, khi Bộ Nông nghiệp và Môi trường công bố dự thảo lấy ý kiến rộng rãi ngày 13-6-2025, PRO Việt Nam đã gửi góp ý chuyên sâu, tập trung vào những vấn đề then chốt: vai trò của tổ chức trung gian, cơ chế tài chính từ Quỹ Bảo vệ môi trường, định mức chi phí tái chế (Fs) và công thức tính điểm hỗ trợ tái chế dựa trên công nghệ.

Tại hội thảo Chương trình Đối tác hành động quốc gia về nhựa (NPAP) lần thứ VI, tháng 7-2025, nhóm kỹ thuật chính sách chính thức ra mắt. Chưa đầy một tháng sau, tại cuộc họp khởi động, bà Chu Thị Kim Thanh - phó giám đốc điều hành PRO Việt Nam - được bầu làm đồng trưởng nhóm. Kế hoạch ưu tiên năm 2025 đặt trọng tâm vào việc góp ý xây dựng Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi.

Các khuyến nghị sẽ được nhóm thảo luận, gửi tới Chính phủ và các bộ liên quan, tập trung vào các chủ đề: chính sách EPR, quản lý chất thải rắn sinh hoạt, nội luật hóa các cam kết quốc tế liên quan đến quản lý nhựa và chất thải nhựa, thiết kế - tiêu dùng sản phẩm nhựa, chính sách tuần hoàn nhựa và đổi mới công nghệ.

Lễ thành lập Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam với 9 thành viên sáng lập là các doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất tiêu dùng và bao bì - Ảnh: PRO Việt Nam

Đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng

PRO Việt Nam hợp tác với Đại học Quốc gia TP.HCM, chung tay 'xanh hóa' ngành bao bì Việt
PRO Việt Nam: 6 năm giữ vai trò tiên phong vì một Việt Nam Xanh - Sạch - Đẹp

PRO Việt Nam hiểu rằng mọi nỗ lực chính sách sẽ khó thành công nếu thiếu sự hưởng ứng từ cộng đồng. Với quan điểm "nhận thức đi trước, hành động theo sau", liên minh xác định truyền thông - giáo dục là một trong những trụ cột chiến lược.

Từ chiến dịch "Việt Nam Xanh" cùng báo Tuổi Trẻ, các chương trình "Tăng trưởng xanh" và "Net Zero" trên VTV, đến chuỗi ngoại khóa "Vệ sĩ môi trường" tại Bà Rịa - Vũng Tàu, liên minh đã lan tỏa thông điệp phân loại rác tại nguồn, tái chế và tiêu dùng bền vững đến hàng triệu người dân.

Giai đoạn 2025 - 2026, PRO Việt Nam sẽ hợp tác với Đại học RMIT Việt Nam xây dựng cổng thông tin điện tử về phát triển bền vững (RMIT Sustainable Hub), đóng vai trò như "thư viện xanh" cho nhà giáo dục, chuyên gia và tổ chức. Các nội dung trên cổng thông tin được biên tập tập trung vào thị trường Việt Nam và khu vực, từ đó góp phần phổ biến kiến thức về phát triển bền vững, hướng đến đào tạo những nhân sự chất lượng cao trong lĩnh vực này.

Cùng với đó, liên minh ký kết hợp tác chiến lược với Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao nhằm kết nối hợp tác nghiên cứu phát triển (R&D), xây dựng nguồn nhân lực giữa nhà trường và doanh nghiệp, tạo cầu nối cho hơn 450 doanh nghiệp cùng chia sẻ kinh nghiệm và truyền thông nâng cao nhận thức người tiêu dùng.

việt nam xanh - Ảnh 3.

Liên minh cam kết tiếp tục đồng hành với Chính phủ, doanh nghiệp và toàn xã hội để triển khai hiệu quả chính sách EPR và xây dựng nền kinh tế tuần hoàn bền vững tại Việt Nam.

Ông Phạm Phú Ngọc Trai (Chủ tịch Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam)

Phát triển hệ sinh thái thu gom - tái chế

PRO Việt Nam đang từng bước củng cố năng lực thực thi EPR thông qua việc phát triển một hệ sinh thái thu gom - tái chế đồng bộ, vận hành hiệu quả từ khâu thu gom đến tái chế. Chỉ riêng năm 2024, hơn 64.000 tấn bao bì đã được xử lý, hoàn thành 100% nghĩa vụ tái chế ủy quyền.

Liên minh đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược với Đại học Quốc gia TP.HCM. Thỏa thuận này đặt trọng tâm vào nghiên cứu và phát triển (R&D), chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, cũng như thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Việc ký kết mở ra không gian hợp tác "ba nhà" gồm nhà nước - nhà trường - doanh nghiệp - kết nối doanh nghiệp thành viên của PRO Việt Nam với hệ sinh thái nghiên cứu và đào tạo hàng đầu cả nước.

Song song đó, liên minh đặc biệt chú trọng nghiên cứu thực tiễn để tìm ra giải pháp khả thi và bền vững. Một trong những dự án tiêu biểu là hợp tác với Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) cùng Bộ Nông nghiệp và Môi trường triển khai thí điểm mô hình phân loại rác tại nguồn.

việt nam xanh - Ảnh 4.

Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (Packaging Recycling Organization Vietnam - PRO Việt Nam) là tổ chức phi lợi nhuận, được thành lập từ năm 2019. Hiện tại liên minh có 30 thành viên, gồm các công ty hàng đầu trong lĩnh vực hàng tiêu dùng, sản xuất bao bì, bán lẻ, tái chế và nhập khẩu. Phương châm hoạt động của tổ chức là "Đồng kiến tạo giá trị" (Creating shared value).

Năm 2023, Công ty cổ phần Tái chế bao bì PRO Việt Nam thuộc PRO Việt Nam được Bộ Nông nghiệp và Môi trường công nhận là tổ chức được ủy quyền thực hiện tái chế bao bì trên lãnh thổ Việt Nam. Năm 2024, công ty đã thu gom và tái chế hơn 64.000 tấn bao bì các loại. Mục tiêu tới năm 2030, tất cả bao bì sản phẩm do các thành viên trong liên minh đưa ra tiêu thụ trên thị trường đều được thu gom và tái chế.