Phóng viên Tuổi Trẻ theo chân hành trình đánh bắt cua hoàng đế tại Na Uy

Những ngư dân ở thành phố Honningsvåg đi dọc bờ biển quận Finnmark, phía bắc Na Uy, đặt lồng, bẫy những con cua hoàng đế ở sâu dưới đáy biển Barent.

Những ngày cuối tháng 7, Na Uy đang là mùa hè, thời tiết ấm áp thuận lợi cho các ngư dân đánh bắt cua hoàng đế ở khu vực nước biển sâu - Ảnh: NAM TRẦN

2.495 tấn (trong đó 2.375 tấn cua đực) là hạn ngạch tối đa Na Uy cho phép đánh bắt cua hoàng đế năm 2023.

Mỗi ngư dân khai thác không quá 2 tấn cua hoàng đế/năm

Giữa trưa hè cuối tháng 7, Bjørn Ronald Johannessen (35 tuổi, ngư dân ở thành phố Honningsvåg) bước xuống con tàu sắt dài hơn 10m, một mình điều khiển con tàu, nhổ neo hướng ra vùng biển Barent.

Cầm trên tay tờ phiếu đăng ký 40kg cua hoàng đế với công ty Cape Fish, Bjørn Ronald Johannessen nói: "Mỗi lần trước khi ra khơi, tôi sẽ phải đăng ký với công ty thu mua xem dự tính hôm nay sẽ bắt được bao nhiêu. Khi đó chúng tôi được công ty xác nhận để xuất bến".

6 năm kể từ khi được Tổng cục Hải sản (trực thuộc Bộ Công nghiệp, Thương mại và Hải sản Na Uy) cấp phép, năm nay Ronald Olsen được đặt tối đa 30 chiếc bẫy và khai thác không quá 2 tấn cua hoàng đế.

Chỉ 800 ngư dân bản địa có giấy phép được đánh bắt cua hoàng đế tại đây. Trong ảnh: những con tàu neo đậu ở bãi biển thuộc quận Finnmark ở phía bắc Na Uy - Ảnh: NAM TRẦN

Năm 2023 Ronald Olsen được phép đặt tối đa 30 chiếc bẫy và khai thác không quá 2 tấn của hoàng đế - Ảnh: NAM TRẦN

Anh Ronald Olsen kiểm tra những khu vực mình đặt mồi cua vài hôm trước và kéo lồng xem có con nào dính bẫy không - Ảnh: NAM TRẦN

Vào mùa đông cua hoàng đế ở vùng biển Barent sẽ sinh sống ở những vùng biển nước nông hơn so với mùa hè. Tháng 1 hàng năm, băng tuyết phủ trắng phía bắc Na Uy, đây cũng là thời điểm dễ bắt cua hoàng đế nhất, thậm chí thời tiết quá lạnh nên cua hoàng đế tự bò lên bờ, ngư dân chỉ việc nhặt.

"Khó khăn nhất là thời tiết, thời điểm tháng 1 là khoảng thời gian dễ bắt nhất nhưng đây cũng là lúc lạnh nhất, cảm giác con cua cũng đóng băng luôn. Thứ hai, mọi ngư dân phải cực cẩn trọng bởi có thể gặp tai nạn khi kéo lưới" - Bjørn Ronald Johannessen chia sẻ.

Theo Bjørn Ronald Johannessen, năm ngoái, trong 2 tuần, anh đã đánh được 2 tấn cua hoàng đế. Do hết hạn ngạch khai thách nên ông dành thời gian đi đánh bắt cá ở vùng biển xa trong khoảng hơn 4 tháng. Còn lại anh là người đàn ông của gia đình và chăm sóc 3 đứa con.

Sau chừng 20 phút rời cảng, con tàu thả neo tại vị trí đặt bẫy cách đất liền chừng 5km. Bjørn Ronald Johannessentiến về phía mạn tàu, vớt dây phao và nối vào máy tời.

"Hôm qua tôi dùng máy quét và bỏ mồi cá nục xanh, cá tuyết,… và đặt bẫy ở đây để thăm dò. Tôi nghĩ hôm nay sẽ có" - Bjørn Ronald Johannessen nói trong lúc kéo bẫy từ độ sâu 70m lên.

Khi chiếc bẫy dài rộng chừng 1,2m từ từ nhô lên khỏi mặt nước, những con cua hoàng đế bò lổm ngổm trong bẫy.

"Chúng nhiều hơn tôi tưởng tượng, khoảng 70kg, gần gấp đôi lượng tôi dự tính" - Bjørn Ronald Johannessen thốt lênvà nối thêm một dây thừng để cẩu bẫy cua lên thuyền.

Những chiếc lồng bẫy cua được đặt dưới biển với độ sâu khoảng 70m - Ảnh: NAM TRẦN

"Hôm nay quả thật là một ngày may mắn, chúng ta có rất nhiều cua để ăn", anh Ronald Olsen cười tươi và nói với chúng tôi khi chiếc bẫy đầy ắp cua được kéo lên tàu - Ảnh: NAM TRẦN

Một con cua hoàng đế đạt chất lượng tốt, khoảng 4kg được đánh bắt lên tàu - Ảnh: NAM TRẦN

Kích thước vỏ tối thiểu cho cua hoàng đế đánh bắt là 130mm

Sau khi đưa những con cua ra khỏi lồng bẫy, Bjørn Ronald Johannessen xem lại từng con cua, những con nhỏ chưa đủ kích thước vỏ (tối thiểu 130mm), chưa đủ cân nặng hoặc bóp cảm thấy không đủ thịt sẽ được thả lại xuống biển.

Tàu cập cảng, toàn bộ số cua của Bjørn Ronald Johannessen được công ty Cape Fish thu mua.

Cua sẽ được công nhân phân loại theo trọng lượng, gắn mã truy suất nguồn gốc và đưa vào những bể nước biển lạnh được lấy trực tiếp từ khoảng cách 200m so với đất liền để cua được sống như ở môi trường thật trước khi đưa đến các quốc gia.

"Công ty nào trả giá cao thì chúng tôi bán. Sau đó, công ty sẽ xác nhận số lượng mà đã mua từ tôi, khi bản đủ 2 tấn thì tôi dừng. Nếu đánh bắt quá hạn ngạch sẽ phải trả lại số tiền thu được và bị phạt khoảng 20.000 - 30.000 USD/tấn.

Mỗi kg cua hoàng đế bán cho công ty thu mua khoảng 35 USD/kg, với 2.000 tấn/năm thì mỗi năm thu về 100.000 USD, trừ tất cả các chi phí, tôi lời 70.000 USD. Đây là nghề có thu nhập rất tốt nên ở Honningsvåg, rất nhiều ngư dân đánh bắt cua hoàng đế là cha truyền con nối" - Bjørn Ronald Johannessen nói thêm.

Cua sau khi được các ngư dân lựa chọn sẽ được đóng thủng đưa tới các nhà máy nhanh nhất để bảo quản - Ảnh: NAM TRẦN

Tại đây, các con cua hoàng đế một lần nữa lại được phân loại, lựa chọn theo chất lượng cụ thể trước khi được cho vào các thùng chứa nước biển sâu - Ảnh: NAM TRẦN

Một con cua hoàng để kích thước lớn, chất lượng tốt được công nhân cầm lên khoe với phóng viên - Ảnh: NAM TRẦN

Cua được nhân viên đóng từng thùng và vận chuyển để tới tay khách hàng một cách nhanh nhất, chất lượng đảm bảo tốt nhất - Ảnh: NAM TRẦN

Anh Erlend Johnsen, Sales Manager công ty Cape Fish đang chỉ cách phân biệt cua cái, đực (trong ảnh là một con cua cái). Anh cho biết, chỉ được đánh bắt khoảng 5% số lượng cua cái để đảm bảo sản lượng của hoàng đế của Na Uy - Ảnh: NAM TRẦN

Thông tin về thông tin đánh bắt cua hoàng để được thông tin chi tiết, hàng ngày trên trang web của Norges Råfisklag, một tổ chức bán hàng của Na Uy về cá tuyết, cá voi nhỏ và động vật có vỏ - Ảnh: NAM TRẦN

Một nhân viên của nhà hàng King Crab, Honningsvåg đang cung cấp những thông tin về cua hoàng đế Na Uy cũng như cách chế biến chúng một cách cụ thể nhất - Ảnh: NAM TRẦN

Cua hoàng đế Na Uy có lượng thịt cua chiếm đến 90%, chúng không chỉ chứa lượng thịt nhiều mà đem đến nguồn dinh dưỡng vô cùng dồi dào với rất nhiêu các chế biến khác nhau - Ảnh: NAM TRẦN