Phe đối lập Thái Lan thắng vang dội trong bầu cử

07:30 15/05/2023

Phe đối lập Thái Lan giành chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 14.5 sau khi đánh bại các đảng liên minh với quân đội, tạo tiền đề cho một loạt thỏa thuận về việc thành lập chính phủ nhằm chấm dứt gần một thập kỷ lãnh đạo của phe bảo thủ được quân đội hậu thuẫn.

Theo Reuters, đảng Move Forward (MFP) theo chủ nghĩa tự do và đảng Pheu Thai theo chủ nghĩa dân túy dẫn trước với 99% số phiếu đã được kiểm, nhưng không có gì chắc chắn một trong hai sẽ thành lập chính phủ tiếp theo.

Để thành lập chính phủ, các đảng đối lập sẽ cần đạt được các thỏa thuận và tập hợp sự ủng hộ từ nhiều phe, bao gồm các thành viên của Thượng viện do chính quyền quân sự bổ nhiệm.

Để trở thành thủ tướng, một ứng cử viên phải giành được hơn một nửa sự ủng hộ của Quốc hội, bao gồm 500 nghị sĩ Hạ viện được bầu và 250 nghị sĩ Thượng viện.

Cuộc bầu cử ngày 14.5 là trận đấu mới nhất trong cuộc chiến tranh giành quyền lực kéo dài giữa đảng Pheu Thai theo chủ nghĩa dân túy của gia đình tỉ phú Shinawatra với phe thượng lưu bảo thủ và quân đội có ảnh hưởng đối với các thể chế quan trọng.

Nhưng màn thể hiện đáng kinh ngạc của đảng MFP nhờ làn sóng ủng hộ từ các cử tri trẻ tuổi, sẽ thử thách quyết tâm của các đảng cầm quyền.

Kết quả sơ bộ cho thấy, MFP đứng đầu, theo sát là Pheu Thai. Theo tính toán của Reuters, cả hai sẽ giành được nhiều hơn gấp ba lần số ghế của đảng Palang Pracharat và đảng Quốc gia Thái Thống nhất (UTN) của Thủ tướng Prayut Chan-o-Cha.

Lãnh đạo đảng MFP - ông Pita Limjaroenrat (42 tuổi, cựu giám đốc điều hành một ứng dụng gọi xe) - đã mô tả kết quả là "giật gân" và cam kết sẽ trung thành với các giá trị của đảng MFP khi thành lập chính phủ. Ông tuyên bố vẫn sẵn sàng liên minh với đảng Pheu Thai, nhưng đã đặt mục tiêu trở thành thủ tướng.

"Bây giờ rõ ràng đảng MFP đã nhận được sự ủng hộ đông đảo từ người dân trên khắp đất nước" - ông viết trên Twitter.

Kết quả sơ bộ là một giáng đối với quân đội và các đồng minh của họ. Nhưng với các quy tắc của quốc hội đứng về phía họ cùng những nhân vật có ảnh hưởng đằng sau và tham gia vào hậu trường, họ vẫn có thể có một vai trò trong chính phủ.

Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-Cha bỏ phiếu ngày 14.5. Ảnh: Xinhua

Thủ tướng Prayut Chan-o-cha - một vị tướng đã nghỉ hưu, người lãnh đạo cuộc đảo chính năm 2014 - đã vận động tranh cử liên tục sau chín năm cầm quyền, cảnh báo một sự thay đổi trong chính phủ có thể dẫn đến xung đột.

Ngày 14.5, ông lặng lẽ rời khỏi trụ sở đảng UTN của mình, nơi có rất ít người ủng hộ.

"Tôi hy vọng đất nước sẽ hòa bình và thịnh vượng. Tôi tôn trọng nền dân chủ và cuộc bầu cử. Xin cảm ơn" - ông Prayut nói với các phóng viên.

Đảng Pheu Thai do cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra thành lập đã được kỳ vọng sẽ giành chiến thắng khi giành được nhiều phiếu bầu nhất trong mọi cuộc bỏ phiếu kể từ năm 2001, trong đó có hai chiến thắng áp đảo.

Bà Paetongtarn Shinawatra (36 tuổi) - con gái ông Thaksin - được cho là sẽ tiếp bước cha và cô, Yingluck Shinawatra, trở thành thủ tướng.

Paetongtarn cho biết, bà rất vui vì kết quả của đảng MFP, nhưng còn quá sớm để thảo luận về các liên minh. Bà cho hay, tiếng nói của người dân là quan trọng nhất.

Bà Paetongtarn Shinawatra bỏ phiếu ngày 14.5. Ảnh: Xinhua

MFP đang đặt cược vào 3,3 triệu cử tri lần đầu tiên ủng hộ chương trình nghị sự tự do của đảng, bao gồm các kế hoạch làm suy yếu vai trò chính trị của quân đội và sửa đổi hiến pháp.

Thitinan Pongsudhirak - nhà khoa học chính trị tại Đại học Chulalongkorn - cho hay, kết quả bầu cử của MFP cho thấy một sự thay đổi lớn trong chính trị Thái Lan.

"Peu Thai đã chiến đấu trong cuộc chiến sai lầm. Pheu Thai đã chiến đấu trong cuộc chiến tranh dân túy mà họ đã thắng. MFP đưa cuộc chơi lên một tầm cao mới với cải cách thể chế. Đó là chiến trường mới trong chính trị Thái Lan" - Thitinan nói.