Phạt tiền, buộc quét đường sẽ không còn thói quen tiện đâu xả rác đó?

Người nước ngoài xử lý ra sao khi kênh rạch, sông ngòi cũng bị ô nhiễm do xả rác?

Rác nổi lềnh bềnh trên kênh Willow Brook ở thành phố Leicester, Anh - Ảnh: LEICESTER CITY

Dù có thói quen xấu "tiện đâu quăng đó", nhưng theo nhiều bạn đọc, mỗi khi đi du lịch nước ngoài, người Việt vẫn buộc phải thích nghi với hoàn cảnh do lo sợ bị phạt.

Vậy Việt Nam có thể áp dụng các hình thức xử phạt mạnh tay như nước ngoài không?

Singapore: xả rác có thể bị kiện ra tòa 

Singapore vốn nổi tiếng nghiêm khắc về mặt luật pháp với vấn nạn xả rác, bất kể hình thức nào. Người xả rác có thể bị phạt đến 300 đô la Singapore (khoảng 5,6 triệu đồng) cho lần vi phạm đầu tiên, theo Channel News Asia. 

Ngoài ra, những ai xả rác từ nhà cao tầng sẽ bị kiện ra tòa. Khi bị kết án tại tòa, người đó có thể bị phạt tiền và buộc khắc phục hậu quả.

Theo thống kê, từ năm 2020 đến năm 2022 Singapore đã ban hành tới 2.200 lệnh khắc phục hậu quả, yêu cầu những người vi phạm nhiều lần phải dọn dẹp các khu vực công cộng, đông người qua lại. Thời gian khắc phục hậu quả tối thiểu 3 giờ, tối đa 12 giờ.

Do xử phạt mạnh tay nên số người xả rác ở quốc gia này giảm rõ rệt. 

Cơ quan Môi trường Quốc gia (NEA) cho biết trong năm 2023, họ đã xuất 18.600 biên lai xử phạt xả rác, giảm 1.400 biên lai so với năm 2022.

Anh: Phạt 150 bảng Anh, nhưng chủ yếu kêu gọi tự giác

Tháng 3 vừa qua, UOCEAN, một tổ chức phi lợi nhuận xử lý rác thải nhựa trên kênh, sông và đại dương, bắt đầu lắp đặt một hàng rào nổi làm bằng nhựa, trải dài 23-26m bắt qua sông Soar, nhằm ngăn chặn rác thải từ thành phố Leicester (Anh) trôi đến vùng nông thôn.

Đài BBC cho biết chi phí 25.000 bảng Anh (gần 800 triệu đồng) để lắp đặt hàng rào do các doanh nghiệp địa phương tài trợ.

Chiêu "dĩ độc trị độc" này giúp tiết kiệm thời gian lẫn công sức làm sạch sông Soar, nơi các tình nguyện viên UOCEAN từng vớt được 10 tấn rác trong 3 năm.

Một nghiên cứu do tờ The Guardian đề cập năm 2019 cho thấy nhựa chiếm tới 59% lượng rác thải được tìm thấy dọc hai bên và trong lòng kênh rạch ở Anh và xứ Wales.

Tổ chức Canal & River Trust, chịu trách nhiệm quản lý mạng lưới đường thủy ở Anh, đã quan trắc 2.000 dặm kênh đào và giao thông đường sông từ 25 địa điểm ở nông thôn và thành thị để đi đến kết luận này.

Với việc ban hành hình phạt lên đến 150 bảng Anh (4,8 triệu đồng) đối với người vứt rác không đúng nơi quy định, bình quân, mỗi chính quyền địa phương ghi nhận và xử phạt chưa tới một vụ xả rác mỗi tuần, The Guardian cho biết.

Chính quyền chủ yếu trông cậy vào tinh thần tự giác, hỗ trợ từ cộng đồng địa phương và các tổ chức xã hội khác.

Ngoài ra, chính quyền cũng kêu gọi các cá nhân và doanh nghiệp chung tay làm sạch kênh rạch gần nhà, cũng như phản ánh đến cơ quan chức năng khi phát hiện có người xả rác.