Nông dân Đắk Nông chặt bỏ cây điều vì liên tục mất mùa

Nhiều diện tích cây điều đã được nông dân Đắk Nông chặt bỏ. Ảnh: Bảo Lâm

Điệp khúc mất mùa ở cây điều

Trước đây, điều được xem là "cây xóa đói giảm nghèo" của tỉnh Đắk Nông. Thế nên, từ năm 2018, UBND tỉnh Đắk Nông đã chọn điều là một trong 4 loại cây trồng chủ lực của tỉnh cùng với cà phê, tiêu, cao su.

Nhiều năm qua cây điều liên tục mất mùa đã khiến cho người dân Đắk Nông mất niềm tin và đang có xu hướng chặt bỏ để chuyển sang cây trồng khác.

Gia đình anh Nguyễn Văn Chí, ở xã Quảng Tân, vừa cắt hạ 2,5 ha điều và dự định thay thế bằng cây sầu riêng.

"Trước đây, gia đình tôi trồng thuần cây điều. Thế nhưng, 3 năm liên tiếp mất mùa, nên không còn đủ để kiên nhẫn chờ đợi nữa. Tôi phải chuyển đổi cây trồng để tìm nguồn thu nhập khác" - anh Chí cho hay.

Tương tự, theo anh Nguyễn Văn Long, cũng ở xã Quảng Tân, huyện Tuy Đức, 3 năm nay cây điều liên tục mất mùa. Đơn cử như vụ thu hoạch năm 2023 gia đình tôi chỉ thu hoạch được 1 tạ/ha.

"Biến đổi khí hậu ngày càng rõ nét và tác động nhiều lên cây điều. Trong bối cảnh gia đình nhận thấy cây điều không còn phù hợp nữa thì phải tiến hành phá bỏ 1,5 ha điều để trồng 100 cây sầu riêng, 900 cây cà phê" - anh Long chia sẻ.

Theo thống kê của huyện Tuy Đức, từ năm 2021 đến nay, có gần 200 ha điều được người dân chuyển đổi sang trồng cà phê, sầu riêng. Năm 2023, dù chưa có thống kê về việc chuyển đổi này, nhưng ước lượng diện tích điều bị chặt bỏ cũng rất nhiều.

Do cây điều liên tục mất mùa nên nông dân Đắk Nông buộc phải chặt bỏ để thay thế loại cây trồng phù hợp khác. Ảnh: Đức Hùng

Cây điều giảm mạnh năng suất và sản lượng

Toàn tỉnh Đắk Nông có hơn 18.500 ha điều, tập trung chủ yếu ở huyện Tuy Đức, Đắk R'lấp, Gia Nghĩa, Đắk Glong... Trong đó, cơ quan chức năng xác định có 1.033 ha điều đang canh tác trên vùng không thích nghi.

Điển hình như huyện Đắk R'lấp được xem là vùng đất có khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp với cây điều từ trước tới nay. Thế nhưng, 3 năm nay, cây điều đã giảm năng suất, sản lượng rất nhiều.

Năm 2023, Đắk R'lấp có hơn 4.600 ha điều đang cho thu hoạch, sản lượng bình quân chỉ đạt khoảng 0,25 tấn/ha. So với vụ mùa 2018, điều ở Đắk R'lấp mất mùa khoảng 90%.

Đánh giá của ngành chức năng cho thấy, nguyên nhân điều mất mùa những năm qua chủ yếu là do biến đổi khí hậu.

Ngoài ra, nhiều diện tích điều già cỗi, sâu bệnh và cách chăm sóc điều chưa tốt, nên dẫn đến mất mùa.

Tương tự, toàn huyện Tuy Đức có khoảng 11.375 ha điều, với khoảng 9.677 ha đang trong thời kỳ kinh doanh.

Vụ điều năm nay, ngành chức năng đánh giá, năng suất điều tiếp tục giảm so với các năm trước.

Cụ thể, năng suất điều tại các vườn ở Tuy Đức chỉ đạt khoảng 3 – 7 tạ/ha, giảm 30 – 60% so với các vụ thu hoạch các năm trước, thậm chí có nhiều vườn điều mất trắng.

Hiện nay Chi cục Phát triển nông nghiệp tỉnh đang thành lập đoàn kiểm tra thực tế để đánh giá, thống kê diện tích điều bị chuyển đổi. Từ đó Chi cục đề xuất các giải pháp tháo gỡ một cách phù hợp.