Những điều thú vị về cuộc bầu cử khổng lồ ở Ấn Độ

Ngày 19-4, Ấn Độ bước vào tổng tuyển cử kéo dài nhiều tuần, là cuộc bầu cử lớn nhất hành tinh với gần 1 tỉ người đủ điều kiện bỏ phiếu.

Dữ liệu: BÌNH AN tổng hợp - Đồ họa: T.ĐẠT

Các cử tri ở 28 bang và 8 vùng lãnh thổ liên bang của Ấn Độ đã bắt đầu đi bỏ phiếu theo 7 giai đoạn, khi nước này bầu 543 ghế tại Lok Sabha (Hạ viện) với nhiệm kỳ 5 năm. Cuộc bầu cử này cũng sẽ quyết định liệu Thủ tướng Narendra Modi của Đảng Nhân dân Ấn Độ (BJP) có giành được nhiệm kỳ thứ ba liên tiếp hay không.

Các con số khổng lồ

Để nắm quyền kiểm soát Lok Sabha, một đảng chính trị hoặc liên minh gồm nhiều đảng cần nắm ít nhất 272/543 ghế. Đảng hoặc liên minh nào giành được thế đa số sẽ thành lập chính phủ kế tiếp và chọn ra thủ tướng. BJP của Thủ tướng Modi đã giành được 303 ghế trong lần bầu cử trước (2019), kế đến là Đảng Quốc đại Ấn Độ (INC) đối lập chính với 52 ghế.

Ngày hội dân chủ lớn nhất thế giới lần này chủ yếu chứng kiến sự cạnh tranh giữa Liên minh dân chủ quốc gia (NDA) do BJP lãnh đạo và Liên minh toàn diện phát triển quốc gia Ấn Độ (INDIA) do INC dẫn đầu.

Khi cuộc bầu cử bắt đầu ngày 19-4, ông Modi đã gửi tới cử tri thông điệp trên X: "Tôi kêu gọi tất cả những người bầu những ghế này thực hiện quyền bầu cử của họ với số lượng kỷ lục. Tôi đặc biệt kêu gọi những cử tri trẻ và lần đầu tiên hãy đi bỏ phiếu với số lượng lớn. Mọi lá phiếu đều có giá trị và mọi tiếng nói đều quan trọng!".

Cuộc bầu cử được tổ chức trong 7 giai đoạn, một phần nhằm đảm bảo an ninh tại các điểm bỏ phiếu trên khắp đất nước rộng lớn này. Cử tri có thể bỏ phiếu bằng cách nhấn nút trên máy bỏ phiếu điện tử - được sử dụng lần đầu tiên ở Ấn Độ vào năm 1982 và được dùng rộng rãi hơn kể từ đầu thập niên 2000.

Với cuộc bầu cử này, Ấn Độ đảm bảo ngay cả những người ở vùng xa xôi nhất và những nơi cao nhất đất nước cũng có thể bỏ phiếu. Máy bỏ phiếu ở những nơi khó tiếp cận như vậy được mang trên lưng ngựa, voi và có địa điểm bỏ phiếu nằm ở nơi cao nhất thế giới (cao 4.650m) trên dãy Himalaya.

Lần này Ấn Độ có 969 triệu cử tri đủ điều kiện (tức hơn 10% dân số thế giới) bỏ phiếu và hơn 2.600 đảng phái chính trị đăng ký tham gia cuộc bầu cử. Đây cũng là một trong những cuộc bầu cử tốn kém nhất trên thế giới, với chi phí năm nay dự kiến lên tới 1.200 tỉ rupee (1,5 tỉ USD) - gần gấp đôi số tiền đã chi trong cuộc bầu cử năm 2019.

"Trưng cầu ý dân" về ông Modi

BJP cầm quyền của ông Modi đang tìm kiếm chiến thắng thứ ba liên tiếp và thế đa số cao hơn, giúp tăng quyền kiểm soát của họ đối với chính trị, kinh tế - xã hội Ấn Độ. BJP kiểm soát phần lớn các vùng phía bắc và trung nói tiếng Hindi của Ấn Độ, nhưng hiện nỗ lực giành chỗ đứng ở các vùng phía đông và nam. Thách thức khó nhất của họ nằm ở bang Tamil Nadu (phía nam), với 39 ghế.

Theo báo The Guardian, BJP và ông Modi được nhiều người dự đoán sẽ giành được nhiệm kỳ thứ ba. "Theo nhiều cách, cuộc bầu cử này chính là cuộc trưng cầu ý dân về màn thể hiện của ông Modi trong suốt 10 năm cầm quyền" - ông Niranjan Sahoo, thành viên Quỹ nghiên cứu các nhà quan sát (ORF) có trụ sở tại Delhi, bình luận.

Trong khi đó, hiện chưa rõ ai sẽ lãnh đạo Ấn Độ nếu liên minh đối lập INDIA giành chiến thắng trong cuộc bầu cử. Hơn 20 đảng của liên minh này vẫn chưa đưa ra được ứng cử viên nào.

Phát triển kinh tế, lạm phát, chính sách phúc lợi, tham nhũng, thất nghiệp, nông dân, vị thế Ấn Độ trên trường quốc tế... nằm trong số những vấn đề chính nhận được sự quan tâm tại cuộc bầu cử này.

Trong thập niên qua dưới thời ông Modi, nền kinh tế Ấn Độ đã tăng 5 bậc lên vị trí thứ 5 trên thế giới và ông đã "đảm bảo" sẽ nâng nền kinh tế nước này lên vị trí thứ 3 nếu giành chiến thắng trong cuộc bầu cử.

Một trong những điểm nổi bật của "kỷ nguyên Modi" là những con đường và cây cầu mọc lên trên khắp đất nước, gồm cả trong và xung quanh hai thành phố lớn New Delhi và Mumbai. Hồi tháng 1, Thủ tướng Modi đã khánh thành Atal Setu - cây cầu vượt biển dài nhất Ấn Độ ở thành phố Mumbai, bang Maharashtra.

Kinh tế Ấn Độ dự kiến tăng trưởng khoảng 8% trong năm tài chính vừa kết thúc hôm 31-3, nhanh nhất trong số các nước lớn. Tuy nhiên, những "trái ngọt" của nền kinh tế bùng nổ lại được thấy rõ ở các thành phố hơn là ở vùng nông thôn rộng lớn. Giá cả tăng mạnh cũng là vấn đề đáng lo ngại.

Kể từ đại dịch COVID-19, Chính phủ Ấn Độ đã cung cấp các khẩu phần ăn miễn phí cho 814 triệu trong số 1,42 tỉ dân nước này. Một số nhà chỉ trích cho rằng việc Chính phủ Ấn Độ nhận thấy cần phải hỗ trợ thực phẩm miễn phí cho gần 60% dân số là dấu hiệu cho thấy sự tăng trưởng kinh tế không đồng đều ở nước này. Theo một nghiên cứu của nhóm nghiên cứu bất bình đẳng World Inequality Lab, vào cuối năm ngoái, những người giàu nhất Ấn Độ sở hữu 40,1% tài sản.