Nhớ Nhà giáo nhân dân, họa sĩ bậc thầy Nguyễn Thụ

Ông rời bỏ cõi tạm ra đi vào tối 24.6, hưởng thọ 94 tuổi, để lại niềm tiếc thương vô hạn cho gia đình, bạn bè, người thân và những người yêu mỹ thuật cả nước.

Họa sĩ Vi Kiến Thành - Cục trưởng Cục Điện ảnh Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam nhấn mạnh họa sĩ Nguyễn Thụ là người thầy vô cùng đáng kính trong giới mỹ thuật Việt Nam và là người đã tạo nên phong cách vẽ tranh lụa rất riêng biệt.

Họa sĩ Nguyễn Thụ, sinh ngày 12.12.1930 tại Đắc Sở, Hoài Đức, Hà Nội. Năm 1946, ông đã tham gia đội Tuyên truyền thiếu sinh quân, quân khu 10. Năm 1949, ông được cử đi học lớp vẽ cho bộ đội do chính hoạ sĩ Tô Ngọc Vân, Nguyễn Khang và kiến trúc sư Tạ Mỹ Duật giảng dạy.

Năm 1955, ông chính thức được vào học tại Trường Mỹ thuật (khoá Tô Ngọc Vân) cùng các đồng đội như như Văn Đa, Quang Thọ. Sau đó, ông học Khoá 1 trường Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam 1957-1962, ở lại làm giảng viên tại trường.

Năm 1984, ông được phong hàm Giáo sư, năm 1989 nhận danh hiệu Nhà giáo Nhân dân. Từ năm 1985 đến năm 1992, ông là Hiệu trưởng Trường đại học Mỹ thuật Hà Nội (nay là Đại học Mỹ thuật Việt Nam).

Họa sĩ Nguyễn Thụ đã vinh dự nhận Giải thưởng nhà nước về Văn học Nghệ thuật (2001) và nhiều giải thưởng trong Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc: Giải Nhất (1980); Giải Nhì (1990, 1976); Giải Ba (1960), một số giải thưởng nước ngoài, tham gia triển lãm, giảng dạy tại nhiều nước; nhận Huân chương Lao động hạng Nhì, Huân chương Chiến thắng hạng Ba…Tác phẩm của ông được lưu giữ trong nhiều bảo tàng quốc gia, bộ sưu tập cá nhân trong và ngoài nước.

Họa sĩ Nguyễn Thụ. Ảnh: TL

Tác phẩm “Bên bếp lửa” của họa sĩ Nguyễn Thụ.

Tác phẩm “Ba cô gái Thái của họa sĩ Nguyễn Thụ.

Tác phẩm “Xuân về bản Thái” của họa sĩ Nguyễn Thụ.

Họa sĩ Vi Kiến Thành - Cục trưởng Cục Điện ảnh Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam nhớ lại: Nói về họa sĩ Nguyễn Thụ, phải nói tới đóng góp to lớn của ông trên hai phương diện.

Ông là Nhà giáo Nhân dân, nguyên Hiệu trường trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam nhiều năm liền, có đóng góp rất lớn trong việc đào tạo nhiều thế hệ họa sĩ Việt Nam tài năng, được giới mỹ thuật kính trọng, nể phục.

Ông có phương pháp sư phạm giảng dạy rất hay, không bao giờ áp đặt ý kiến chủ quan, mà luôn gần gũi, tâm tình, gợi mở để sinh viên khai thác, phát huy được tới tận cùng cái tôi sáng tạo nghệ thuật. Ông như người bạn, người đồng hành của sinh viên.

Còn về sự nghiệp sáng tạo, trước đây, chúng ta hay nghe nói đến họa sĩ bậc thầy Nguyễn Phan Chánh, thế hệ mỹ thuật Đông Dương vẽ tranh lụa, nhưng tiếp sau đó chính là họa sĩ Nguyễn Thụ với phong cách vẽ lụa rất riêng, mang đậm dấu vân tay cá nhân. Ông có nét vẽ giản dị, đôn hậu với những đề tài cũng rất giản dị và gần gũi, từ phong cảnh miền núi đến thiếu nữ miền núi.

Ông xử lí kĩ thuật rất cao tay, sử dụng lụa Việt Nam, với kĩ thuật màu nước, tạo nên những tác phẩm tinh tế, mịn màng, óng ả, lên được từng thớ lụa, sợi lụa. Ông được mời đi triển lãm tranh ở Mỹ, Pháp và nhiều tác phẩm của ông được các nhà sưu tập tìm mua, có người mua cả mấy chục bức.

Họa sĩ Hồ Trọng Minh viết: "Chúng tôi học ở thầy nhiều điều từ nghề nghiệp tới cách sống. Nhưng với tôi có lẽ là ngưỡng mộ thầy với tài năng và tâm hồn trong sáng, hồn hậu, một thế giới quan và nhân sinh quan rất nhân văn".