Nhiều khó khăn trong đảm bảo điều kiện tối thiểu về phòng học cho học sinh

Biểu đồ: Huyên Nguyễn

Kiến nghị gỡ khó về chính sách, quỹ đất

Theo Phó Giám đốc Sở GDĐT TPHCM Lê Hoài Nam, tính đến tháng 12.2022, thành phố đã có 12/22 quận, huyện và TP.Thủ Đức đạt chỉ tiêu 300 phòng học/10.000 dân số trong độ tuổi đi học (từ 3 đến 18 tuổi); 10 đơn vị chưa đạt chỉ tiêu.

Trong giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2020 theo thực tế nhu cầu, toàn TP cần bổ sung 14.097 phòng học ở tất cả các cấp nhưng thực tế chỉ đưa vào sử dụng được 6.115 (đạt 43,38%) dẫn đến điều kiện đảm bảo chỗ học đáp ứng nhu cầu và đạt theo quy chuẩn luôn là áp lực lớn.

Lãnh đạo sở đánh giá khả năng tỉ lệ đầu tư tăng thêm phòng học từ nay đến năm 2025 là khá thấp, có thể thấy điển hình ở một số địa bàn quận, huyện và TP.Thủ Đức luôn trong tình trạng áp lực cao, như quận 12 nhu cầu 1.600 phòng nhưng chỉ xây thêm được 312 phòng; huyện Hóc Môn cần 1.230 phòng nhưng chỉ xây thêm được 403 phòng…

Điều này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có việc địa phương chưa tập trung đầu tư cho các dự án xây dựng trường học. Nhiều dự án vướng công tác đền bù, giải phóng mặt bằng dẫn đến chậm triển khai thực hiện.

Đơn cử, tại Quận 4, Phó Chủ tịch UBND quận Võ Thanh Dũng thông tin, dự kiến đến năm 2025, địa phương khó hoàn thành chỉ tiêu 300 phòng học/10.000 dân do nhiều dự án xây trường phải điều chỉnh quy hoạch do khó khăn trong đền bù, giải phóng mặt bằng khiến thời gian thực hiện kéo dài. Đặc biệt, theo quy chuẩn xây dựng mới, một trường học hiện có 15 lớp nếu đập ra xây mới chỉ còn 10 lớp, càng khó khăn hơn đối với việc giải quyết chỗ học.

Tương tự, tại Quận 12, Phó Chủ tịch UBND Võ Thị Chính cho biết, đến cuối 2022, toàn quận đạt tỉ lệ 235 phòng học/10.000 dân. Dự kiến đến năm 2025, quận có 132.895 dân trong tuổi đi học, phải có thêm 1.700 phòng học nữa mới đạt chỉ tiêu. Đây là mục tiêu không thể thực hiện vì quy định đầu tư công có thủ tục rất phức tạp, quỹ đất hạn chế. Dù quận đã kiến nghị TP thu hồi 14 khu đất do nhà nước quản lý nhưng không sử dụng, bỏ hoang từ nhiều năm nay nhưng đến nay chưa có kết quả.

Nhiều ý kiến đề xuất rằng, trong điều kiện hiện nay, rất khó để thu hồi diện tích đất đủ lớn xây dựng trường học theo đúng quy chuẩn nên kiến nghị Bộ GDĐT điều chỉnh quy chuẩn, tận dụng chiều cao công trình, tăng hệ số sử dụng đất để nâng cao hiệu quả sử dụng đất, tiết kiệm quỹ đất. Cần điều chỉnh cách tính chuẩn diện tích/học sinh bằng diện tích sàn xây dựng/học sinh trong khu vực đô thị không có quỹ đất chứ không phải tính diện tích đất/học sinh như hiện nay.

Kiên trì đeo bám, tháo gỡ vướng mắc

Phát biểu tại hội nghị, bà Huỳnh Lê Vân Trà - đại diện Sở Xây dựng TPHCM - cho rằng: “Sở GDĐT xem xét trình UBND TP để đề xuất lại Bộ GDĐT cân chỉnh lại chỉ tiêu diện tích sao cho phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương bởi nếu như giữ nguyên thì sẽ khó có trường nào đạt diện tích đất/học sinh”.

Về kiến nghị nâng số tầng ở trong trường học, bà Trà nói rằng, về mặt xây dựng, an toàn cho học sinh thì rất khó đảm bảo. Việc bố trí lớp học trên cao, trong khi khuôn viên đất hiện nay nhỏ, không có khuôn viên sân chơi nếu có sự cố xảy ra dễ dẫn đến những việc rất khó lường trước.

Kết luận hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Dương Anh Đức cho rằng, cần tìm cách giải quyết các khó khăn, vướng mắc bởi để càng lâu thì càng trầm trọng hơn. Một số ràng buộc vượt trên thẩm quyền của TP thì cần đưa ra dẫn chứng thuyết phục, cụ thể, đề xuất mạnh mẽ, quyết liệt, đeo bám.

Liên quan đến vấn đề quỹ đất cho giáo dục mà hầu hết các địa phương kiến nghị, ông Đức cũng yêu cầu, các đơn vị, sở ngành cần cùng nhau rà soát lại, đặc biệt là quỹ đất dành cho giáo dục trong các dự án nhà ở. Ông chỉ đạo phải thực hiện chỉ tiêu này một cách thực tế chứ không phải trên con số tổng quát, bởi vì mục tiêu là xây dựng được một môi trường giáo dục tốt cho học sinh.