Nhà máy điện phân nhôm đầu tiên Việt Nam 'ì ạch' cả thập kỷ

TPO - Được kỳ vọng tạo bước ngoặt quan trọng cho ngành nhôm và công nghiệp phụ trợ, nhưng hơn 10 năm qua Nhà máy điện phân nhôm đầu tiên của Việt Nam vẫn chưa hoàn thành.

Đó là Nhà máy điện phân nhômĐắk Nông, đặt tại Khu công nghiệp Nhân Cơ (xã Nhân Cơ, huyện Đắk R’lấp, Đắk Nông).

Dự án do Công ty TNHH Luyện kim Trần Hồng Quân làm chủ đầu tư, tổng mức đầu tư xây dựng trên 12.000 tỷ đồng. Đây là dự án Nhà máy điện phân nhôm đầu tiên Việt Nam, được kỳ vọng tạo bước ngoặt quan trọng cho ngành nhôm và công nghiệp phụ trợ.

Cách đây hơn 10 năm (năm 2014), UBND tỉnh Đắk Nông và nhà đầu tư tổ chức lễ khởi công dự án rất hoành tráng. Nhà máy được xác định là mắt xích quan trọng kết nối chuỗi sản phẩm từ alumin (sản phẩm được sản xuất ra từ 2 nhà máy alumin Nhân Cơ - Đắk Nông, Tân Rai - Lâm Đồng) và công nghiệp phụ trợ, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ nhôm trong nước.

Theo dự kiến, cuối năm 2016 nhà máy đi vào hoạt động, công suất từ 300.000 - 450.000 tấn nhôm/năm, doanh thu ước khoảng 1,35 tỷ USD/năm… Thế nhưng, đến thời điểm này nhà máy vẫn chưa hoàn thành.

UBND tỉnh Đắk Nông cho biết, dự án đã hoàn thiện xong phần xây dựng các hạng mục và hạ tầng kỹ thuật với tổng vốn đã đầu tư khoảng 2.100 tỷ đồng. Nguyên nhân dự án chậm tiến độ do gặp phải một số khó khăn, vướng mắc, chủ yếu do khách quan.

Cụ thể, dự án được hưởng chính sách ưu đãi đặc biệt theo Quyết định 822/2014 của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, quá trình triển khai vẫn còn nhiều thông tin trái chiều, chưa rõ ràng về chính sách của dự án, gây bất lợi cho nhà đầu tư, cần có những Kết luận của Trung ương để đẩy nhanh tiến độ.

Trước thực trạng trên, UBND tỉnh Đắk Nông đã đề nghị Chính phủ, các bộ ngành Trung ương thống nhất chủ trương cho tỉnh xây dựng chính sách miễn tiền sử dụng cơ sở hạ tầng Khu công nghiệp Nhân Cơ (trong hàng rào Khu công nghiệp), trong thời gian được giao và cho thuê đất đối với Dự án Nhà máy điện phân nhôm; Thống nhất chỉ đạo thực hiện về cơ chế, chính sách áp dụng đối với Dự án theo Quyết định số 822 của Thủ tướng Chính phủ…

Ông Lê Văn Chiến - Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Đắk Nông - cho biết, dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông đang gặp rất nhiều khó khăn, đúng nghĩa “vạn sự khởi đầu nan”. Đây là dự án đầu tiên của cả nước để phát triển điện phân nhôm.

Từ khi khởi công đến nay, dự án gặp nhiều gian nan, trắc trở như: Thiếu hồ sơ thủ tục; phần hàng rào khu công nghiệp Nhân Cơ (bao quanh nhà máy) bị sạt trượt nghiêm trọng; thời điểm nhà đầu tư nhập hệ thống thiết bị từ nước ngoài về thì vướng đại dịch COVID-19 nên chuyên gia không qua được…

“Chúng tôi chờ Trung ương hướng dẫn hoàn thiện các thủ tục đối với dự án. Tỉnh cũng nóng ruột, lo lắng cho dự án này. Bởi đây là dự án được kỳ vọng cho bước đột phá trong chuyển đổi cơ cấu kinh tế và nền công nghiệp điện nhôm của tỉnh. Tỉnh đang xúc tiến, làm thủ tục, nếu được Trung ương thông qua sẽ thực hiện gia hạn giấy phép đầu tư”, ông Chiến nói.