Người Mỹ ở Haiti cầu cứu vì bạo lực băng đảng

Các công dân Mỹ mắc kẹt ở Haiti kêu cứu khi bạo lực băng đảng và tình trạng vô pháp khiến đất nước hỗn loạn, thi thể chồng chất trên phố.

Jill Dolan, người Mỹ đang điều hành một trại trẻ mồ côi ở Haiti, cùng gia đình bị mắc kẹt ở Haiti và hiện trú ẩn tại nhà nghỉ tạm bợ ở thủ đô Port-au-Prince để chờ sơ tán. Bạo lực leo thang ở Port-au-Prince từ ngày 29/2, sau khi Jimmy Cherizier, cựu cảnh sát và hiện là thủ lĩnh băng đảng khét tiếng ở Haiti, kêu gọi các nhóm vũ trang mở chiến dịch phối hợp tấn công lật đổ Thủ tướng Ariel Henry.

Dolan hôm 12/3 cho biết cô đã liên hệ với đại sứ quán Mỹ nhưng chưa thể sơ tán. "Những gì họ nói chỉ là 'Hãy chú ý an toàn'. Tôi đáp lại 'Được rồi, điều đó không thực sự giúp ích gì đâu'", Dolan nói. "Chúng tôi ở ngay nơi giao tranh và đang trong khu vực nguy hiểm. Thật tuyệt vọng, tiếng súng không bao giờ ngừng".

Gia đình Dolan đang ở một nhà nghỉ tạm bợ ở Port-au-Prince, Haiti. Ảnh: NY Post

Tại thủ đô Haiti, nhiều tay súng từ các băng nhóm đường phố tàn bạo và những kẻ cướp bóc lang thang trên đường phố. Hàng nghìn người đã trốn chạy trong bối cảnh hỗn loạn. Thi thể chồng chất trên đường vì không ai đến nhận, khiến thành phố toàn mùi chết chóc, Dolan cho hay.

Lynn và Miriam Cinotti cùng làm việc với Dolan và bị mắc kẹt ở khu vực khác của Haiti, quốc gia đã ban bố tình trạng khẩn cấp do bạo lực băng đảng. Tình hình khu vực này chưa vượt tầm kiểm soát, nhưng họ cảm thấy lo lắng và tìm cách rời đi. Tuy nhiên, cả hai sân bay quốc tế ở Haiti đều đóng cửa do bạo lực và các cuộc tấn công của băng đảng.

Quân đội Mỹ đã điều trực thăng sơ tán nhân viên không thiết yếu tại sứ quán ở Haiti cuối tuần qua, đồng thời tăng cường binh sĩ để đảm bảo an ninh cho cơ sở này, nhưng chưa có kế hoạch hỗ trợ công dân Mỹ rời đi.

"Không ai liên hệ với chúng tôi hay bất cứ điều gì. Khi thấy nhân viên không thiết yếu trong sứ quán được sơ tán, chúng tôi nghĩ có thể trực thăng sẽ quay lại và bắt đầu sơ tán những người ở Port-au-Prince, sau đó giải cứu người mắc kẹt ở khu vực khác", Cinotti nói.

"Chúng tôi lo lắng vì đang ở đất nước mà chúng tôi không biết chuyện gì sẽ xảy ra. Không thể đoán trước được điều gì", Lynn cho hay, bày tỏ lo lắng về tình trạng bệnh tiểu đường của chồng và khả năng nhận thuốc điều trị của anh.

Từ khi bạo lực bùng phát, các băng đảng tội phạm đã tìm cách giành quyền kiểm soát Sân bay Quốc tế Toussaint Louverture, nơi đã bị đóng cửa từ tuần trước. Băng đảng cũng xông vào nhà tù, phóng thích khoảng 4.000 tù nhân, đồng thời phong tỏa các đường lớn.

Cảng chính ở Port-au-Prince đã bị đóng cửa, dẫn đến tình trạng thiếu lương thực và nước uống. Trường học, ngân hàng, văn phòng chính phủ, trạm xăng và nhiều bệnh viện cũng đóng cửa. Một số bệnh viện còn hoạt động đang đối mặt tình trạng hết thuốc.

Lốp xe bốc cháy gần Trung tâm Cải huấn Quốc gia ở Port-au-Prince, Haiti, ngày 3/3, sau khi hàng nghìn tù nhân vượt ngục. Ảnh: AFP

Kim Patterson đang cố gắng đưa cha cô, một cựu lính thủy đánh bộ, rời khỏi Haiti, nhưng không còn lựa chọn nào và sứ quán Mỹ cũng không giúp được gì nhiều cho gia đình.

"Ngày nào tôi cũng khóc. Cuộc đời tôi chưa bao giờ cảm thấy bất lực như lúc này, khi đang tìm cách đưa bố rời khỏi quốc gia đang chìm trong nội chiến", Patterson nói.

Bộ Ngoại giao Mỹ hiện chưa bình luận về những thông tin này.

Ông Henry, 74 tuổi, nắm giữ vai trò thủ tướng và quyền tổng thống Haiti sau khi tổng thống Jovenel Moise bị ám sát năm 2021. Ông ngày 11/3 đồng ý từ chức dưới áp lực của bạo lực băng đảng, mở đường cho cuộc bầu cử đầu tiên ở Haiti kể từ năm 2016.

Huyền Lê (Theo NY Post, Reuters)