Người dân Quảng Ngãi điêu đứng khi cây “xóa nghèo” chết hàng loạt

Rừng keo của nhiều người dân Quảng Ngãi chết khô vì bị bệnh. Ảnh: Ngọc Viên

Tỉnh Quảng Ngãi có khoảng 198.000ha rừng keo nguyên liệu, phục vụ cho ngành chế biến dăm gỗ xuất khẩu với khoảng hơn 2 triệu m3 mỗi năm. Đây là loại cây kinh tế chủ lực của người dân Quảng Ngãi, tuy nhiên hiện toàn tỉnh Quảng Ngãi có hơn 422ha cây keo bị bệnh, giai đoạn cây từ 1 - 3 tuổi, tỷ lệ chết cây có nơi lên đến 40%. Nếu như năm ngoái, keo bị bệnh chết chỉ lác đác ở một số địa phương thì năm nay bệnh đã lan rộng ra 10 huyện ở Quảng Ngãi. Các địa phương đã ghi nhận bệnh gồm Nghĩa Hành, Ba Tơ, Trà Bồng, Sơn Tịnh, Tư Nghĩa, Sơn Tây, Sơn Hà, Bình Sơn, Minh Long và thị xã Đức Phổ.

Thân cây keo bị bệnh. Ảnh: Ngọc Viên

Chị Phạm Thị Nao ở thôn 1, xã Nghĩa Sơn, huyện Tư Nghĩa buồn bã nói: “Hơn 10 nghìn gốc keo trồng được 1 năm của gia đình đột nhiên bị vàng lá, héo cây và chết hàng loạt, khiến gia đình tôi thiệt hại kinh tế rất lớn. Đây là năm thứ 2 rừng keo của gia đình gặp tình trạng chết héo như thế này. Những năm trước, keo chỉ bị chết lác đác vài cây thì nay chết đồng loạt. Giờ không biết xoay xở đâu ra tiền để tái sản xuất”.

Những hộ dân có rừng keo bị bệnh cho biết, đầu tiên cây keo có biểu hiện khô ở phần ngọn, lá vàng, sau khoảng vài tuần, cây chết, bệnh lan rất nhanh, không thể cứu vãn được. Với rừng keo 1 - 2 năm tuổi chết hàng loạt, chưa đủ tuổi khai thác nên người trồng rừng chỉ còn cách chặt đốt, trồng lứa mới hoặc chuyển sang trồng các loại cây trồng khác như cau, mì. Số ít diện tích đủ 3 năm tuổi, người trồng rừng khai thác nhằm vớt vát được đồng nào hay đồng ấy.

Anh Phạm Văn Bi ở thôn 1, xã Nghĩa Sơn than thở: “Keo trồng từ 1-3 tuổi thì bắt đầu phát bệnh. Thân cây chảy nhựa, đốm trắng đầy thân, cây bị bệnh khô mục và gãy đôi. Diện tích rừng keo bị bệnh chết héo đang lây lan rất nhanh khiến gia đình rất lo lắng. Giờ phải khai thác keo non bị bệnh để bán nhằm giảm thiệt hại kinh tế”.

Nhiều diện tích keo non bị bệnh, người trồng keo phải “bấm bụng” khai thác sớm nhằm giảm thua lỗ, tuy nhiên điều họ trăn trở là mặc dù đã khai thác keo bệnh xong, nhưng vẫn đắn đo trong việc có nên tiếp tục trồng keo nữa hay không, vì hiện bệnh trên cây keo vẫn đang lan rộng và vẫn chưa có cách nào để chữa được, trong khi đây là loại được ví von là cây “xóa nghèo” ở Quảng Ngãi.

Đoàn công tác của Trung tâm bảo vệ thực vật miền Trung đã về Quảng Ngãi để lấy mẫu phân tích nhằm xác định nguyên nhân keo bị bệnh chết hàng loạt. Ảnh: Ngọc Viên

Trước thực trạng rừng keo của người dân ở Quảng Ngãi bị bệnh chết hàng loạt, đoàn công tác của Trung tâm bảo vệ thực vật miền Trung đã về Quảng Ngãi để lấy mẫu phân tích nhằm xác định nguyên nhân keo bị bệnh chết hàng loạt. Quảng Ngãi là tỉnh có diện tích rừng keo nguyên liệu lớn, mang lại thu nhập đáng kể cho người dân. Việc keo bị bệnh chết hàng loạt khiến người trồng rừng điêu đứng. Người dân rất mong các cơ quan chức năng sớm điều tra, tìm ra tác nhân gây bệnh để hướng dẫn nông dân phòng trừ bệnh hiệu quả.