Người dân mất sinh kế sau vụ vỡ đập bùn thải ở Bắc Kạn

Người dân trắng tay, mất sinh kế

Nhìn gần 8.000m2 đất canh tác, hoa màu đang kỳ trổ bông, chờ ngày thu hoạch bị bùn thải chì kẽm tràn vào gây hư hại sau vụ vỡ đập bùn thải của Công ty TNHH MTV Kim loại màu Bắc Kạn (Công ty Kim loại màu Bắc Kạn), chị Nông Thị Huyên, thôn Bản Nhường, xã Bản Thi (Chợ Đồn) không khỏi đau xót.

Hơn 1.000 tấn chất thải chì kẽm tràn ra ngoài môi trường sau vụ vỡ đập của Công ty Kim loại màu Bắc Kạn.

Chị Huyên cho biết, sau vụ vỡ đập, chất thải theo nước suối vào nương rẫy, ao của người dân. Chất thải bốc mùi hôi tanh, nồng của kim loại, hóa chất phủ kín ruộng đồng và dọc hai bên suối kéo dài từ huyện Chợ Đồn tới huyện Chiêm Hóa (Tuyên Quang).

Ánh mắt đỏ hoe, chị Huyên nghẹn ngào: "Mọi vốn liếng gia đình đều ở mấy bung (1 bung là 1.000m2) ruộng, nay bị bùn thải độc hại tràn vào thì không thể trồng hay thu hoạch được nữa, giờ là trắng tay.

Bùn thải tràn ra lẫn cả hóa chất để tuyển quặng, tôi cũng không rõ là gì nhưng chắc chắn rất độc hại. Lo nhất là những chất độc hại này ngấm xuống đất, nguồn nước ô nhiễm về lâu dài. Giờ có trồng cây hay chăn nuôi, chúng tôi cũng không dám sử dụng".

Hàng chục tấn cá lăng tại Chiêm Hóa, Tuyên Quang bị chết sau vụ vỡ đập bùn thải.

Sự cố vỡ đập bùn thải cũng đã khiến hơn 20 tấn cá lăng của gia đình chị Nông Thị Ân, xã Bình Phú, huyện Chiêm Hóa (Tuyên Quang) bị chết toàn bộ.

Chị Ân chia sẻ: "Nhà tôi có hơn 10 lồng cá lăng, nuôi gần 3 năm, trọng lượng từ 3-4kg/con, đã có người đến xem, hỏi mua. Chưa kịp bán thì bị chất thải tràn vào làm chết hết, thiệt hại hơn 1,5 tỉ đồng.

Cả gia đình tôi sống nhờ vào nghề nuôi cá lồng, nay mất trắng, tôi không biết phải làm sao nữa. Mong cơ quan chức năng vào cuộc làm rõ trách nhiệm đơn vị để xảy ra vụ sạt lở bùn thải".

Theo người dân, ngoài thiệt hại về kinh tế, bùn thải độc hại tràn ra sẽ ngấm vào đất, nước ngầm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sau này, rất nguy hiểm cho nuôi thủy sản, trồng cấy.

"Nước suối là nguồn chính để canh tác, sinh hoạt, nay không người dân nào dám tiếp xúc. Tôi rất lo đất đai canh tác, cây trồng sau này có nguy cơ bị ô nhiễm độc chì, sức khỏe của những hộ dân sinh sống bị ảnh hưởng", anh Nông Khánh Dương (xã Bình Phú) lo lắng.

Cần làm rõ trách nhiệm

Ngày 20.9, trao đổi với PV, ông Khổng Thanh Tiềm - Chủ tịch UBND xã Bản Thi cho biết, sau vụ vỡ đập, Công ty Kim loại màu Bắc Kạn chỉ thông tin với địa phương loại chất bùn thải ra ngoài môi trường là bột đá và đến nay chưa có thêm thông tin nào khác.

Thống kê ban đầu, vụ vỡ đập bùn thải trên địa bàn đã gây thiệt hại nhà ở cho 29 hộ dân, thiệt hại diện tích về nông, lâm nghiệp, thủy sản hơn 10ha và các thiệt hại về công trình nước sinh hoạt trên địa bàn.

Cây cối héo úa, ngả rạp trong bùn thải.

UBND xã Bản Thi đã liên tục khuyến cáo người dân không tiếp xúc trực tiếp và đề nghị di dời những hộ dân trong khu vực bị ảnh hưởng để đảm bảo an toàn.

"Để xảy ra vụ vỡ đập bùn thải trên địa bàn xã, theo tôi trách nhiệm đầu tiên thuộc về phía Công ty Kim loại màu Bắc Kạn. Còn về góc độ quản lý nhà nước thì trước đó UBND huyện Chợ Đồn và Sở TNMT cũng đã vào kiểm tra", ông Khổng Thanh Tiềm cho hay.

Kiểm tra hiện trường, ông Hà Sỹ Thắng - Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bắc Kạn nhận định đây là một sự cố môi trường tương đối nghiêm trọng. Trong khi đó tiến độ khắc phục hậu quả vụ vỡ đập của Công ty Kim loại màu Bắc Kạn chưa hiệu quả.

"Cuối tháng 9 này, Công ty Kim loại màu Bắc Kạn phải khắc phục xong, vừa thiết kế vừa thi công xây dựng đập chứa bùn thải vững chắc", ông Thắng thông tin.