Người chết não hiến mô tạng không tăng trong suốt 10 năm

18:30 08/04/2024

Mỗi năm, Việt Nam thực hiện hơn 1.000 ca ghép tạng, cao nhất khu vực Đông Nam Á, nhưng số người chết não hiến tạng lại thuộc hàng thấp nhất thế giới. Tỉ lệ người chết não hiến mô tạng không tăng trong suốt 10 năm qua.

Lần đầu tiên ca phẫu thuật lấy đa tạng người hiến được thực hiện tại bệnh viện tuyến tỉnh của Quảng Ninh - Ảnh: NGUYỄN TRANG

Trong suốt 10 năm qua, mỗi năm chỉ có 11-12 người chết não hiến mô tạng. Trong khi số người chết não tại Việt Nam không ít.

Đây là thông tin được ông Đồng Văn Hệ, giám đốc Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia, chia sẻ tại họp báo Điều phối đa tạng từ bệnh nhân chết não tại bệnh viện tuyến tỉnh, tổ chức tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức, Hà Nội chiều 8-4.

Mới đây, Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí (Quảng Ninh) là bệnh viện tỉnh chưa ghép tạng đầu tiên thực hiện chẩn đoán và hồi sức chết não hiến mô tạng từ bệnh nhân chết não.

Bệnh nhân sinh năm 1988, bị chấn thương sọ não rất nặng sau tai nạn giao thông, nhập viện cấp cứu tại Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí. Sau khi được chẩn đoán chết não, gia đình đã đồng ý hiến mô tạng. Các tạng được hiến bao gồm tim, gan, 2 thận và 2 giác mạc.

Trung tâm đã điều phối ghép tạng cho các bệnh nhân tại Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Việt Đức và Bệnh viện Trung ương Quân đội 108. Trong đó, 3 bệnh nhân là trẻ em.

Theo ông Hệ, đây là cột mốc quan trọng trong việc xây dựng nòng cốt, hình thành và mở rộng mạng lưới hiến tạng trong toàn quốc.

Ông Hệ cho hay với quy trình chẩn đoán chết não chặt chẽ hiện nay, hầu hết các bệnh viện tuyến tỉnh đã có thể chẩn đoán chết não. Trường hợp bệnh viện chưa triển khai được thì trung tâm, các bệnh viện lớn có thể tăng cường hỗ trợ, đào tạo tại chỗ.

"Vì vậy, việc chẩn đoán chết não không phải là khó khăn khiến nguồn tạng hiến từ người chết não không tăng trong 10 năm qua. Việc khó khăn nhất hiện nay là tư vấn người hiến tạng.

Một trong những điều quan trọng để phát triển mạng lưới tư vấn hiến tạng, gia tăng nguồn tạng hiến tại bệnh viện là cần chính sách cho hoạt động vận động hiến mô tạng. Lãnh đạo các bệnh viện cần tạo điều kiện, hỗ trợ các tư vấn viên hoạt động và cần có chế độ hỗ trợ đội ngũ tư vấn hiến tạng", ông Hệ nhấn mạnh.

Bệnh nhân hiến tạng ở Quảng Ninh cứu sống em bé bị suy gan ở Huế

Ông Dương Đức Hùng, giám đốc Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức, cũng cho rằng cần có mạng lưới tư vấn hiến tạng từ tuyến cơ sở, mỗi bác sĩ là một tình nguyện viên vận động hiến tạng.

Ông Hùng nêu lên thực tế khi người thân gặp nạn, chính các y bác sĩ là người từng ngày gắn bó với người bệnh, người nhà người bệnh.

"Vì vậy, khi người bệnh chết não, y bác sĩ phải cùng người của trung tâm tư vấn cho người thân, vận động hiến tạng. Người nhà sẽ tin tưởng bác sĩ, việc vận động hiến tạng sẽ hiệu quả hơn. Hiện nay, chủ yếu vẫn là người của trung tâm tư vấn, vận động hiến tạng.

Ngoài ra, hiện chưa có chế độ chi trả cho công tác vận động này, họ làm là vì tâm, vì cộng đồng. Tới đây, để gia tăng nguồn tạng hiến từ người chết não, cần có những chế độ hỗ trợ đối với lực lượng này", ông Hùng đề xuất.

Hơn 90% nguồn tạng hiến từ người cho sống

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho hay sau hơn 30 năm triển khai ghép tạng, Việt Nam đã ghép được đầy đủ tạng mà thế giới đã ghép được. Tuy nhiên, nguồn hiến tạng từ người cho chết não còn rất thấp, hơn 90% nguồn tạng hiến vẫn là từ người cho sống.

"Đây là việc cần phải khắc phục, phải hành động tích cực hơn nữa để trong thời gian tới khắc phục được khó khăn này, bởi nguồn tạng hiến từ người chết não còn rất nhiều. Chúng ta cần phát triển nguồn hiến tạng từ người cho chết não, thành lập các tổ tư vấn cho gia đình, phát triển nguồn tạng hiến từ địa phương, từ đó có nguồn mô tạng để cứu sống người bệnh", ông Thuấn nói.