Ngoại thành Hà Nội rác ngập ngụa, nhà máy xử lý nghìn tỉ đồng bỏ hoang

Rác thải chất chồng, bốc mùi hôi thối

Trải dọc thửa đất nông nghiệp tại xã Hữu Bằng (huyện Thạch Thất), rác thải chất chồng như “núi”, bốc mùi hôi thối. Đây là khu vực tập kết rác tạm thời, lộ thiên, không che chắn nhưng đã bị ùn ứ vì quá tải cả năm nay.

Theo người dân sống quanh khu vực, lượng rác tồn đọng ở bãi hiện nay là do công ty thu gom, vận chuyển rác thải trong giai đoạn trước để lại. Ngày nào đi qua khu vực này, ông Nguyễn Văn Sơn (62 tuổi, xã Hữu Bằng) cũng phải khổ sở chịu đựng mùi rác hôi thối nồng nặc.

“Những ngày có gió đông, khói từ việc đốt rác và mùi hôi thối xộc thẳng vào làng, rất khó chịu. Đang thời điểm dịch sốt xuất huyết, bãi rác là nguồn ô nhiễm khiến ruồi muỗi có chỗ sinh sản, người dân càng thêm lo lắng” - ông Sơn nói.

Qua ghi nhận, mỗi ngày xã Hữu Bằng phát sinh khoảng hơn 10 tấn rác thải sinh hoạt và nhiều tấn rác thải từ làng nghề. Đến nay điểm tập kết rác này tồn đọng hàng nghìn tấn chưa được đưa đi xử lý. Cách đó không xa, tại điểm tập kết rác ở xã Sài Sơn (huyện Quốc Oai), hàng tấn rác thải tồn đọng cũng chưa được vận chuyển đi xử lý.

Lãnh đạo UBND huyện Thạch Thất cho biết, trung bình mỗi ngày trên địa bàn huyện phát sinh khoảng 151 tấn rác thải. Thời gian qua, do bãi rác thải Xuân Sơn đang đóng cửa nên rác thải trên địa bàn huyện phải chuyển qua bãi rác Nam Sơn xa hơn gấp 3 lần. Trong khi đó, bãi rác Nam Sơn cũng là nơi tiếp nhận rác thải của nhiều quận, huyện khác nên các xe chở rác phải chờ mất rất nhiều thời gian.

Trước thực trạng ùn ứ rác thải nói trên, chính quyền huyện Thạch Thất đưa ra giải pháp trước mắt là gom ra điểm tập kết, không để tồn đọng trong khu dân cư. Rác cũ sẽ chuyển đi trước, rác mới chuyển đi sau. Địa phương cũng báo cáo UBND TP Hà Nội để tìm hướng xử lý lượng lớn rác thải tồn đọng trên địa bàn.

Nhà máy Xử lý rác Phương Đình (Đan Phượng) được xây dựng trên khu đất rộng 4,75ha, bỏ hoang nhiều năm qua. Ảnh: Hữu Chánh

Dự án xử lý rác bỏ hoang

Trong bối cảnh rác thải ngập ngụa ở nhiều huyện ngoại thành, một số nhà máy xử lý rác trị giá hàng trăm tỉ đồng lại đang "đắp chiếu" nhiều năm, gây lãng phí.

Chiều 25.12, phóng viên có mặt tại khu vực Nhà máy Xử lý và Chế biến rác Phương Đình (huyện Đan Phượng). Dự án do Công ty CP Đầu tư Thành Quang làm chủ đầu tư với tổng vốn hơn 270 tỉ đồng, được xây dựng trên khu đất rộng 4,75ha.

Nhà máy có công suất giai đoạn I đạt 200 tấn rác thải/ngày, đảm nhiệm xử lý toàn bộ chất thải sinh hoạt phát sinh trên địa bàn huyện Đan Phượng, các khu vực lân cận (Hoài Đức, Phúc Thọ, Quốc Oai) và rác thải công nghiệp không nguy hại của các làng nghề, khu công nghiệp… trên địa bàn thành phố.

Nhà máy này đi vào hoạt động chính thức từ tháng 4.2016. Hai năm sau phải tạm ngưng để sửa chữa kết hợp nâng cấp hệ thống khí thải. Tuy nhiên, quá trình sửa chữa cũng không đạt yêu cầu. Bên cạnh đó, do chủ đầu tư không thu xếp được nguồn vốn để tiếp tục thực hiện việc sửa chữa, nâng cấp nên nhà máy đã dừng hoạt động, không tiếp nhận xử lý rác từ đó đến nay.

Theo ghi nhận, khu vực xây dựng nhà máy giờ vắng người, cỏ mọc um tùm ngay cạnh nơi đặt lò đốt rác. Bên trong, nhiều dây chuyền máy móc phủ bụi, bỏ không...

Cách đó hơn 35km, một nhà máy xử lý rác thải khác ở xã Việt Hùng (huyện Đông Anh) cũng được Công ty Thành Quang đầu tư xây dựng từ năm 2016 với tổng vốn 768 tỉ đồng. Nhà máy dự kiến đến tháng 4.2017 sẽ hoạt động với công suất xử lý 500 tấn rác thải/ngày. Tuy nhiên, đến nay cũng đang "đắp chiếu", xung quanh cỏ mọc um tùm.

Theo tìm hiểu của phóng viên, dự án này chủ đầu tư được miễn tiền thuê đất trong 49 năm. Hiện dự án đang phải xin điều chỉnh lại về pháp lý, từ xử lý rác thải công nghiệp thông thường sang rác thải nguy hại.

Thời gian qua, bãi rác Xuân Sơn đang phải tạm ngưng hoạt động, rác thải sinh hoạt của 12 huyện và thị xã Sơn Tây được chuyển về khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn. Mỗi ngày bãi Nam Sơn tiếp nhận khoảng 7.000 tấn rác, trong đó 3.000 tấn được đưa vào Nhà máy điện rác Thiên Ý (trong bãi rác Nam Sơn) để đốt, phát điện, 4.000 tấn được chôn lấp.