Ngành giáo dục cần khoan thư sức dân

Nhân văn là gốc rễ và mục tiêu của giáo dục. Ảnh minh họa: Quang Đại

Phụ huynh phản ánh nhà trường “tận thu”

Ngày 25.5, phản ánh với báo Lao Động, một số phụ huynh có con học một trường THCS tại thị xã Hoàng Mai phản ánh sự việc nhà trường thu tiền học “tăng cường” đối với các em trong đội tuyển học sinh giỏi, mức thu khoảng 1 triệu đồng/em.

“Việc này phụ huynh không được thông báo từ trước, nay cuối năm nhà trường thông báo thu. Chúng tôi thấy vô lý vì tại sao đã trong đội tuyển ôn luyện học sinh giỏi lại phải nộp tiền” – phụ huynh thắc mắc.

Phụ huynh tại TP Vinh cũng phản ánh việc cuối năm, nhà trường tổ chức liên hoan, tri ân, rồi các lớp tổ chức chụp ảnh kỷ yếu, tặng quà cho trường rất tốn kém.

“Tôi có 2 con, cháu năm nay tốt nghiệp THPT, cuối năm nộp 250 nghìn để tổ chức lễ trưởng thành trên trường, nộp 350 nghìn làm tiệc liên hoan tri ân thầy cô, nếu phụ huynh đi kèm nộp thêm 300 nghìn. Còn cháu lớp 9 nộp 100 nghìn để mua quà tặng nhà trường; 400 nghìn tiệc liên hoan và tri ân thầy cô, phụ huynh đi kèm nộp 250 nghìn. Ngoài ra, cuối năm tiền dạy thêm, ôn thi, thi thử nhiều lần, mỗi lần thi thử từ 100 nghìn đến 180 nghìn”, chị N.T.A.H (46 tuổi, TP Vinh) phản ánh.

Tại thành phố Vinh, từ năm 2012, thành phố phối hợp với Hiệp hội Các đô thị Việt Nam tổ chức chương trình "Tiết kiệm sinh thái”, vận động học sinh THCS và tiểu học thu gom phế liệu tập trung về trường để bán. Một số phụ huynh phản ánh do không tìm được phế liệu nên đã bỏ tiền ra mua phế liệu từ những người làm nghề đồng nát để con đi nộp cho trường.

Ngoài ra, phụ huynh cũng phản ánh các khoản thu như sổ liên lạc điện tử với mức thu khoảng 100 nghìn/năm là không cần thiết, một số trường tổ chức cho học sinh đi trải nghiệm kết hợp du lịch cũng làm phụ huynh thêm tốn kém.

“Các khoản thu không nhiều, nhưng nhiều khoản cộng lại cũng là con số đáng kể, tạo thêm gánh nặng cho những phụ huynh khó khăn" – anh N.T.T. (45 tuổi, TP Vinh) chia sẻ.

Tại nhiều địa phương, có hiện tượng một số trường THPT kêu gọi học sinh cũ đóng góp kinh phí để tổ chức lễ kỉ niệm thành lập trường, với số tiền lên tới hàng trăm triệu đồng.

Cần khoan thư sức dân

Đến hẹn lại lên, cứ vào mỗi dịp đầu năm học, báo chí, mạng xã hội lại phản ánh về tình trạng lạm thu trong nhà trường. Năm nay, vào dịp cuối năm, một số trường có hiện tượng lạm thu, "vận dụng” đối với những học sinh cuối cấp thông qua các hoạt động như lễ tri ân, tặng quà...

Các hoạt động nói trên thường được gắn mác “tự nguyện” nhưng hầu hết đều thông qua sự chỉ đạo của nhà trường. Việc phụ huynh tự nguyện đóng góp để tham gia các hoạt động giáo dục là cần khuyến khích, tuy nhiên cần tránh hiện tượng gợi ý, thu cào bằng, tổ chức các hoạt động có tính hình thức gây phiền hà, tốn kém.

“Giáo dục là một dịch vụ công, được ngân sách nhà nước bảo đảm kinh phí hoạt động, phụ huynh đã có đóng góp bằng nộp học phí và các khoản tiền khác. Nhiều gia đình rất khó khăn, chật vật. Do đó nhà trường cần thấu hiểu và thông cảm với phụ huynh, không nên tạo ra các khoản đóng góp không cần thiết làm phụ huynh thêm vất vả” – nhà nghiên cứu Cương Giang (Nghệ An) chia sẻ.

Theo chuyên gia này, gốc rễ và mục tiêu của giáo dục là tính nhân văn, do đó nhà trường cần quán triệt tư tưởng “khoan thư sức dân để làm kế sâu rễ bền gốc” của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn.

“Nhân văn trong giáo dục cần thể hiện bằng hành động thiết thực, chia sẻ với phụ huynh, học sinh của lãnh đạo nhà trường, chứ không phải ở khẩu hiệu. Do đó, hiện tượng lạm thu biến tướng cần ngăn chặn triệt để, tránh tạo ra tiền lệ xấu” – nhà nghiên cứu Cương Giang nói.