Nga chiếm ưu thế trong cuộc chiến giành ảnh hưởng tại châu Phi

Theo RT, từ cuối thập kỷ trước, Nga đã thể hiện sự quan tâm nghiêm túc đối với châu Phi - khu vực phát triển nhanh nhất thế giới khi tổ chức Hội nghị thượng đỉnh Nga - châu Phi lần đầu tiên vào năm 2019.

Hội nghị thượng đỉnh trang trọng do Nga chủ trì quy tụ tất cả 54 quốc gia châu Phi và tiêu tốn 4,5 tỉ rúp (khoảng 69 triệu USD). Tuy nhiên, cường quốc này đã khẳng định nước đi hoàn toàn đúng đắn khi vào cuối hội nghị, các khoản đầu tư được ký kết đạt giá trị cao gấp trăm lần - khoảng 800 tỉ rúp (12 tỉ USD).

Sau cuộc xung đột quân sự Ukraina và sự rạn nứt trong quan hệ với phương Tây, Nga càng coi trọng giá trị của các mối quan hệ tại Nam bán cầu. Điều này được chứng minh bằng loạt động thái gần đây của Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov (trái) và Ngoại trưởng Eswatini Thuli Dladla tới dự cuộc họp ở Mbabane, Eswatini. Ảnh: Bộ Ngoại giao Nga

Trong những tháng đầu tiên của năm 2023, ông Sergei Lavrov đã đến thăm châu Phi hai lần từ cuối tháng 1 đến giữa tháng 2. Bên cạnh đó, giới quan chức Nga cũng tăng cường gặp gỡ đại sứ các nước châu Phi tại Mátxcơva; đại sứ Nga tại các nước châu Phi cũng có những cuộc trò chuyện riêng với chính quyền địa phương.

Bên cạnh Hội nghị thượng đỉnh Nga - Châu Phi sắp tới, các cuộc gặp gỡ gần đây của ông Lavrov tập trung vào vấn đề hợp tác an ninh lương thực và năng lượng cũng như quan hệ đối tác quân sự giữa Nga và châu Phi.

Tại Angola, ông Lavrov đã nhắc lại việc Roscosmos phóng thành công vệ tinh Angosat-2 vào tháng 10.2022. Ngoại trưởng Nga đảm bảo với các nhà chức trách châu Phi cơ hội hợp tác công nghệ cao, đồng thời bày tỏ vui mừng trước sự quan tâm ngày càng lớn đối với tiếng Nga và việc tạo ra loại tiền tệ chung trong khuôn khổ của các tổ chức như BRICS.

Bộ trưởng Sergei Lavrov (trái) và người đồng cấp Nam Phi Naledi Pandor tại cuộc gặp tháng 1.2023. Ảnh: Bộ Ngoại giao Nga

Tại Eritrea, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuyên bố rằng Mátxcơva sẵn sàng đáp ứng nhu cầu của nước này trong vấn đề "duy trì khả năng phòng thủ" và phát triển hợp tác kỹ thuật quân sự.

Tại Mali, ông Lavrov tiếp tục đã thảo luận về cuộc chiến chung chống khủng bố khu vực Sahel-Sahara và giáo dục sinh viên Mali thông qua Bộ Quốc phòng và Bộ Nội vụ Nga.

Với nhà lãnh đạo Sudan Abdel Fattah al-Burhan, một thỏa thuận sơ bộ đã được thực hiện liên quan đến việc xây dựng một căn cứ hải quân của Nga trên bờ Biển Đỏ ở thành phố Port Sudan.

Những sự kiện hữu nghị của Nga tại châu Phi đã trở thành mối lo ngại cho các chính trị gia phương Tây. Ngay sau động thái của Nga, các nước EU đã bắt đầu một loạt chiến dịch ngoại giao hoà hảo với châu Phi.

Đầu tháng 3.2022, Mỹ đã công khai kêu gọi các nước châu Phi hạn chế hợp tác với Nga bởi điều này có thể tác động tiêu cực đến cuộc xung đột tại Ukraina. Ngay sau đó, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Mikhail Bogdanov đã đưa ra nhận định: “Mỹ và các đồng minh đang tiến hành một chiến dịch chưa từng có nhằm cô lập Nga về chính trị và kinh tế, đồng thời phá vỡ quan hệ Nga - châu Phi”.

Đầu tháng 3, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã đến thăm 4 quốc gia Trung Phi. Trong chuyến công du, ông tuyên bố rằng kỷ nguyên “Françafrique”, vốn được coi là quyền giám hộ không chính thức của Paris đối với các thuộc địa cũ, hiện đã kết thúc và nhường chỗ cho một mối quan hệ đối tác hài hòa mới. Tuy nhiên, những tuyên bố này giống như sự chấp nhận thực tế không thể tránh khỏi hơn là một ý chí tự do.

Thành công về vũ khí và ngoại giao của Nga đã được chuyển thành lợi ích kinh tế khi các công ty Nga được phép khai thác vàng và kim cương tại Cộng hòa Trung Phi. Cách đây không lâu, Bộ trưởng Ngoại giao Cộng hòa Trung Phi Sylvie Baipo-Temon đã công khai tuyên bố rằng “những sai lầm của Pháp” đã dọn đường cho Nga.