NATO chọn Thủ tướng Hà Lan làm Tổng thư ký tiếp theo

32 thành viên NATO nhất trí chọn Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte là tổng thư ký tiếp theo của liên minh, sau khi đối thủ duy nhất của ông tuyên bố rút lui.

"Hội đồng Bắc Đại Tây Dương (NAC) quyết định bổ nhiệm Thủ tướng Mark Rutte làm Tổng thư ký NATO tiếp theo, thay cho Jens Stoltenberg", liên minh quân sự ngày 26/6 thông báo, đề cập tới cơ quan ra quyết định chính trị của NATO.

Ông Rutte, 57 tuổi, sẽ đảm nhận chức vụ mới từ ngày 1/10, khi nhiệm kỳ của ông Stoltenberg kết thúc sau 10 năm. Tổng thư ký Stoltenberg ca ngợi ông Rutte là "một lãnh đạo mạnh mẽ, ủng hộ liên minh xuyên Đại Tây Dương và tạo dựng đồng thuận".

Quyết định được đánh giá là mang tính thủ tục, sau khi Tổng thống Romania Klaus Iohannis, đối thủ duy nhất của ông Rutte trong cuộc đua vào vị trí tổng thư ký NATO, tuần trước thông báo rút lui do không giành được ủng hộ từ các thành viên liên minh.

Ông Mark Rutte (phải) và ông Jens Stoltenberg (trái) tại trụ sở NATO tháng 6/2021. Ảnh: AP

Sau khi bắt đầu tranh cử vị trí tổng thư ký NATO vào tháng 11/2023, ông Rutte sớm được các thành viên chủ chốt của liên minh là Anh, Pháp, Đức và Mỹ ủng hộ. Trong khi đó, một số quốc gia tỏ ra dè dặt hơn, còn các nước Đông Âu cho rằng nên trao vị trí này cho một ứng viên tại khu vực.

Ông Rutte đang là Thủ tướng tạm quyền và sẽ rời vị trí này trong vài tuần tới, khi Hà Lan thành lập chính phủ mới sau cuộc bầu cử năm 2023. Trên cương vị Tổng thư ký NATO, ông sẽ phải giải quyết các thách thức trong duy trì ủng hộ của đồng minh đối với nỗ lực viện trợ cho Ukraine, trong khi tránh để liên minh bị kéo vào xung đột trực tiếp với Nga.

Tân Tổng thư ký NATO cũng phải đối mặt khả năng cựu tổng thống Donald Trump, người hoài nghi về vai trò của liên minh, có thể trở lại Nhà Trắng sau cuộc bầu cử tháng 11 ở Mỹ. Ông Trump từng đe dọa sẽ rút Mỹ khỏi NATO và không bảo vệ những thành viên liên minh không chi đủ 2% GDP cho ngân sách quốc phòng.

NATO đã 4 lần gia hạn nhiệm kỳ của Tổng thư ký Stoltenberg, 64 tuổi, do không tìm được người thay thế. Trước khi làm lãnh đạo NATO, ông Stoltenberg là Thủ tướng Na Uy.

Nguyễn Tiến (Theo Reuters, AFP)