Một năm xung đột ở Dải Gaza: Mỹ loay hoay tìm giải pháp hoà bình

Tròn một năm kể từ khi thế giới hướng về xung đột ở Dải Gaza, nước Mỹ dường như đang bất lực khi chưa tìm ra “chìa khóa” để chấm dứt chiến tranh.

Một phụ nữ cầm nến cầu nguyện cho những người Palestine đã chết trong ngày tròn một năm xảy ra xung đột Israel - Hamas ngày 6-10 - Ảnh: AFP

Kể từ khi giao tranh nổ ra vào ngày 7-10-2023 ở Dải Gaza, Mỹ đã bắt đầu tăng cường thu thập các thông tin tình báo về động lực chính trị của nhóm chiến binh Hồi giáo Hamas.

Tuy nhiên Nhà Trắng vẫn trăn trở khi chưa tìm ra lời giải cho câu hỏi liệu Hamas đã sẵn sàng ký kết thỏa thuận ngừng bắn hay chưa, cũng như những chiến lược tiếp theo của nhóm này tại Gaza.

Dải Gaza: Lỗ hổng tình báo của Washington

Trong suốt thời gian qua, Chính quyền Mỹ luôn chú trọng thu thập thông tin tình báo tại các điểm nóng hay khu vực mà Washington quan tâm, bao gồm xung đột Israel - Hezbollah, xung đột Nga - Ukraine và Trung Quốc, nhưng lại không ưu tiên Dải Gaza.

Theo cố vấn cấp cao từ Trung tâm Nghiên cứu quốc tế và chiến lược (CSIS) Norman Roule, cộng đồng tình báo Mỹ rất rộng lớn, nhưng các nhân viên sẽ được phân công dựa trên ưu tiên của chính phủ đối với từng khu vực cụ thể.

“Khi không có yêu cầu gấp từ các nhà hoạch định chính sách, hệ thống sẽ chuyển nguồn lực đến những khu vực mà giới chức Mỹ coi trọng hơn”, ông Norman Roule cho biết.

Theo trang Politico, Dải Gaza - "điểm mù lớn" trong hệ thống tình báo Mỹ - đã lập tức thu hút sự chú ý ngay sau khi xung đột Hamas - Israel nổ ra vào tháng 10 năm ngoái.

Politico dẫn lời các quan chức tình báo Mỹ cho biết họ vô cùng sửng sốt với những gì mà Hamas đã triển khai ở Dải Gaza vào cuối năm 2023, đồng thời lập luận rằng cuộc xung đột này có thể mất nhiều tháng, thậm chí nhiều năm để lên kế hoạch.

Kể từ năm 1990, các quan chức tình báo Mỹ dần phụ thuộc nhiều hơn vào Israel trong việc thu thập thông tin tình báo ở Gaza, nhưng chính quốc gia Do Thái này cũng không để tâm đến những cảnh báo trong chính nội bộ của họ.

“Chúng ta gọi xung đột ở Dải Gaza là thất bại của tình báo Israel. Nhưng chúng ta nên nhìn nhận rõ ràng rằng đây cũng là thất bại của tình báo Mỹ”, ông Roule nhận định.

Cộng đồng người Israel tại Anh không khỏi xúc động khi tham dự buổi lễ đánh dấu một năm xung đột ở Dải Gaza, ngày 6-10 - Ảnh: AFP

Nỗ lực cứu vãn tình hình

Xung đột nổ ra vào tháng 10-2023 tại Dải Gaza đã phơi bày lỗ hổng lớn trong hệ thống thông tin tình báo của Mỹ.

Sự kiện này trở thành cú hích khiến Mỹ ngay lập tức tăng cường các hoạt động tình báo tại đây suốt một năm qua, bao gồm việc triển khai máy bay không người lái, vệ tinh cùng nhiều thiết bị theo dõi khác.

Theo các quan chức Mỹ giấu tên, Washington đã chia sẻ hình ảnh vệ tinh cho Israel nhằm hỗ trợ nước này xác định những vị trí hoạt động và trung tâm chỉ huy của Hamas.

Ngoài ra một số quan chức tiết lộ Mỹ còn thu thập thông tin dựa trên các tài liệu công khai từ một số tổ chức nhân quyền và nhà báo địa phương.

Tuy nhiên giới quan sát quốc tế đánh giá những nỗ lực trên chỉ đủ lấp đầy một phần trong khoảng trống thông tin tình báo của Mỹ tại khu vực này.

Nhiều quan chức trong Hội an đồng an ninh quốc gia Mỹ tiết lộ cho đến nay Washington vẫn ưu tiên các mối quan tâm khác hơn như xung đột Israel - Hezbollah, xung đột Nga - Ukraine và Trung Quốc.

Bên cạnh đó việc thu thập thông tin từ Gaza cũng không hề dễ dàng vì phần lớn khu vực này đã bị cô lập khỏi phần còn lại của thế giới, đặc biệt là sau tháng 10-2023.

Chính việc thiếu thông tin về tình hình xung đột ở Gaza khiến Nhà Trắng khó tìm ra công thức cho một thỏa thuận ngừng bắn phù hợp.

Chính quyền Biden nhiều lần tuyên bố Hamas hoặc Israel đã chấp nhận đề xuất ngừng bắn, nhưng sau đó hai lực lượng này đều lên tiếng phủ nhận.