Metro số 1 đứng trước nguy cơ thiếu nhân sự vận hành, bị khiếu kiện

Metro số 1 đang chạy thử tàu đoạn trên cao, dự kiến hoàn thành cuối năm 2023. Ảnh: Anh Tú

UBND TP Hồ Chí Minh vừa có văn bản khẩn gửi Bộ Tài chính về giải quyết kinh phí hoạt động cho Công ty TNHH Một thành viên Đường sắt đô thị số 1 (HURC1 – đơn vị vận hành Metro số 1).

Theo UBND TP Hồ Chí Minh, đến tháng 8.2021, HURC1 đã sử dụng hết kinh phí tạm ứng từ nguồn vốn điều lệ ban đầu là 14 tỉ đồng. Từ đó đến nay, người lao động công ty vẫn chưa được thanh toán lương và đóng các khoản bảo hiểm xã hội. Tổng các khoản nợ tính đến nay khoảng 6,7 tỉ đồng.

Do không có kinh phí để trả các khoản điện nước, viễn thông, dịch vụ bảo vệ… nên công ty phải ngừng sử dụng trụ sở tạm được UBND thành phố bố trí và phải sử dụng tạm các phòng họp của Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP Hồ Chí Minh (MAUR) để duy trì nơi làm việc.

Số nhân sự cần tuyển dụng để đáp ứng yêu cầu vận hành, bảo trì tuyến Metro số 1 vào cuối năm 2023 là 706 người. Tuy nhiên, từ khi thành lập năm 2015 đến nay công ty mới có 36 nhân sự và đến nay có 21 người đã nghỉ việc.

Trong khi đó, các nhà thầu xây lắp của dự án Metro số 1 có khả năng khiếu kiện chủ đầu tư là Ban Quản lý Đường sắt đô thị do không cung cấp được nhân sự để tiếp nhận đào tạo, chuyển giao công nghệ theo hợp đồng ban đầu.

Tuyến Metro số 1 hiện đã đạt khối lượng thi công tổng thể trên 94%. Các nhà thầu đã có kế hoạch và yêu cầu cung cấp nhân sự để triển khai đào tạo, chuyển giao công nghệ theo dự án.

Tuy nhiên, do Công ty vận hành Metro số 1 chưa có kinh phí hoạt động nên chưa đáp ứng được yêu cầu về cung cấp nhân sự. Điều này ảnh hưởng đến việc hoàn thành, đưa dự án vào vận hành, khai thác.

UBND TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh, việc giải quyết kinh phí, đảm bảo nguồn lực cho Công ty TNHH Một thành viên Đường sắt đô thị số 1 hoạt động hiện nay là vấn đề rất cấp bách.

Do đó, UBND TP Hồ Chí Minh đề xuất Bộ Tài chính tham mưu, trình Chính phủ ban hành Nghị quyết về việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho HURC1.

Trường hợp việc trình Chính phủ ban hành Nghị quyết về đầu tư bổ sung vốn điều lệ có phát sinh khó khăn, vướng mắc, UBND thành phố kiến nghị Bộ Tài chính tổng hợp, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét điều chỉnh một số nội dung liên quan về việc thành lập công ty.

Trước đó, UBND TP Hồ Chí Minh đã xin Thủ tướng được bổ sung vốn cho HURC1 là 268 tỉ đồng từ nguồn chi đầu tư phát triển ngân sách thành phố.

Tuy nhiên, theo các quy định hiện hành thì việc bổ sung vốn điều lệ chỉ áp dụng với doanh nghiệp nhà nước đang hoạt động hiệu quả. Trong khi đó, HURC1 chỉ mới hoạt động, chưa có doanh thu mà chỉ phát sinh chi phí nên chưa thể đánh giá hiệu quả, xếp loại doanh nghiệp.

Mặc dù Bộ Kế hoạch và Đầu tư thống nhất kiến nghị của Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị quyết nhằm có căn cứ pháp lý để thực hiện, nhưng Bộ Tư pháp cho rằng việc bổ sung vốn cần làm theo quy định hiện hành. Nếu có vướng mắc, bất cập cần tổng kết, đánh giá và đề nghị sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan.

Sau đó, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì làm việc trực tiếp với Bộ Tư pháp và các bên liên quan nhằm thống nhất pháp lý để Chính phủ ban hành Nghị quyết về đầu tư, bổ sung vốn cho HURC1 hoạt động.

Mặc dù Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu báo cáo hồ sơ lên Thủ tướng trước ngày 8.3 nhưng đến nay việc cấp kinh phí cho HURC1 vẫn chưa được các bộ liên quan thống nhất.

Khởi công năm 2012, Metro số 1 tổng mức đầu tư hơn 43.700 tỉ đồng, là dự án đường sắt đô thị đầu tiên ở TP Hồ Chi Minh.

Toàn tuyến dài gần 20 km, từ Bến Thành (Quận 1) đến depot Long Bình (thành phố Thủ Đức), với ba ga ngầm và 11 ga trên cao.

Hiện metro số 1 đang cho chạy thử các đoàn tàu trên toàn tuyến để chuẩn bị khai thác vào cuối năm nay.