Máy bay xâm phạm vùng trời Việt Nam sẽ bị ép hạ cánh thế nào?

Dự thảo nghị định của Chính phủ do Bộ Quốc phòng xây dựng quy định rõ các trường hợp máy bay xâm phạm vùng trời Việt Nam sẽ bị ép hạ cánh.

Ảnh một máy bay của không quân Việt Nam cất cánh - Ảnh: Báo Phòng không - Không quân

Bộ Tư pháp đang thẩm định dự thảo nghị định của Chính phủ quy định thể thức bay chặn, bay kèm, bay ép tàu bay (máy bay) vi phạm vùng trời Việt Nam. Dự thảo do Bộ Quốc phòng xây dựng.

Xử lý các máy bay có phi công vi phạm trên vùng trời Việt Nam

Theo Bộ Quốc phòng, những năm qua, các đơn vị quân đội đã triển khai, thực hiện tốt chức năng về công tác quản lý vùng trời, quản lý các hoạt động bay, xử lý kịp thời các tình huống, bảo đảm an toàn cho hoạt động hàng không dân dụng và quân sự.

Các đơn vị không quân thường xuyên tổ chức bay huấn luyện nội dung bay chặn, bay kèm, bay ép tàu bay vi phạm.

Tuy nhiên, do chưa được quy định bằng các văn bản quy phạm pháp luật, chưa có cơ sở pháp lý để các lực lượng thuộc các nộ, ngành khác nhau hiệp đồng tổ chức huấn luyện, diễn tập.

Khi có tình huống liên quan đến vụ việc vi phạm trong vùng trời xảy ra còn gặp khó khăn, vướng mắc về cơ sở pháp lý, nhiệm vụ, quyền hạn trong phối hợp thực hiện.

Theo dự thảo tờ trình, nghị định áp dụng đối với các loại máy bay có người lái bay (phi công) trên vùng trời Việt Nam có hành vi vi phạm quy định về hoạt động bay.

Áp dụng đối với tổ chức, cá nhân Việt Nam và tổ chức, cá nhân nước ngoài có hoạt động bay trong vùng trời Việt Nam và các cơ quan, đơn vị quản lý khai thác cảng hàng không, sân bay tại Việt Nam.

Khi nào thực hiện bay chặn, bay kèm, bay ép hạ cánh?

Tại dự thảo, Bộ Quốc phòng xác định lực lượng không quân của quân đội nhân dân Việt Nam sẽ thực hiện bay chặn (ngăn chặn không cho máy bay tiếp tục vi phạm), bay kèm (dẫn dắt máy bay đến khi kết thúc vi phạm) hoặc bay ép hạ cánh (ép buộc máy bay vi phạm phải hạ cánh tại sân bay của Việt Nam).

Dự thảo nêu rõ các hành vi của máy bay vi phạm vùng trời bị bay chặn, bay kèm gồm: bay vào vùng trời Việt Nam khi chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép bay; bay vào khu vực cấm bay, khu vực hạn chế bay; không tuân thủ quy tắc bay; vi phạm chế độ bay nhưng không chấp hành hướng dẫn của cơ quan điều hành bay.

Các hành vi của tàu bay vi phạm bị bay ép hạ cánh tại các cảng hàng không, sân bay gồm: máy bay bay trong vùng trời Việt Nam bị can thiệp bất hợp pháp; bị bay chặn, bay kèm trong vùng trời Việt Nam không chấp hành hiệu lệnh của máy bay bay chặn, bay kèm; bay trong vùng trời Việt Nam không thực hiện đúng phép bay.

Trong tình huống bay chặn, bay kèm tiếp cận máy bay vi phạm máy bay của không quân sẽ tiếp cận tàu bay vi phạm từ phía sau bên trái hoặc bên phải phù hợp với điều kiện cơ động, quan sát.

Sau đó thiết lập tốc độ và khoảng cách phù hợp bảo đảm an toàn, phát ra các ký, tín hiệu và hành động; đồng thời bảo đảm cho phi công (tổ bay) của máy bay vi phạm có thể tiếp nhận các ký, tín hiệu và hành động từ máy bay bay chặn, bay kèm.

Sau khi máy bay vi phạm nhận được thông tin cần thiết và chấm dứt vi phạm, máy bay bay chặn, bay kèm thoát ly khỏi khu vực.

Trường hợp "bay ép", máy bay của không quân Việt Nam sẽ tiếp cận máy bay vi phạm từ phía sau bên trái hoặc bên phải phù hợp với điều kiện cơ động, quan sát.

Kế tiếp là thiết lập tốc độ và khoảng cách phù hợp bảo đảm an toàn, phát ra các ký, tín hiệu và hành động; đồng thời bảo đảm cho phi công (tổ bay) của máy bay vi phạm có thể tiếp nhận các ký, tín hiệu và hành động yêu cầu hạ cánh tại cảng hàng không, sân bay được chỉ định.

Máy bay sẽ thoát ly hoặc hạ cánh sau khi máy bay vi phạm đã hạ cánh an toàn tại sân bay được chỉ định.