Mẫu chuyên cơ Nga chở ông Putin công du nước ngoài

Chuyên cơ Il-96-300PU sở hữu nội thất tiện nghi và hệ thống điện tử hiện đại, đóng vai trò như trung tâm chỉ huy trên không của Tổng thống Nga khi công du.

Chuyên cơ Il-96-300PU mã hiệu RA-96024 rạng sáng 19/6 chở Tổng thống Nga Vladimir Putin đáp xuống sân bay quốc tế Sunan ở thủ đô Bình Nhưỡng của Triều Tiên, bắt đầu chuyến thăm cấp nhà nước đầu tiên của ông đến quốc gia Đông Á trong vòng 24 năm qua.

Đây là một trong 11 chiếc Il-96-300 thuộc Phi đội Máy bay Đặc biệt (SLO-R), đơn vị chuyên phục vụ nguyên thủ và các quan chức hàng đầu Nga. Đội chuyên cơ này được phát triển từ máy bay dân dụng thân rộng Il-96-300, nhằm thay thế mẫu Il-62 trước đó.

SLO-R có 4 chiếc là phiên bản Il-96-300PU. Ký hiệu PU của máy bay có nghĩa là "Trung tâm Chỉ huy" trong tiếng Nga. Từ năm 1996 tới nay, máy bay Ilyushin Il-96-300PU luôn được sử dụng làm chuyên cơ phục vụ Tổng thống Nga và các quan chức hàng đầu nước này khi công du nước ngoài.

Chuyên cơ Il-96-300PU phía sau Tổng thống Putin và lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un ở sân bay Sunan, Bình Nhưỡng rạng sáng 19/6. Ảnh: AFP

Mẫu Il-96 được chọn làm nền tảng phát triển chuyên cơ Tổng thống Nga nhờ độ tin cậy và an toàn rất cao. Kể từ khi vận hành năm 1988, dòng Il-96 chỉ gặp hai sự cố trên không và một vụ cháy dưới mặt đất, không gây thiệt hại về người. Tỷ lệ an toàn của mẫu Il-96-300PU còn được tăng cao nhờ quy trình bảo dưỡng và kiểm tra đặc biệt của phi đội SLO-R.

Máy bay Il-96-300PU đầu tiên đi vào hoạt động dưới thời cựu tổng thống Boris Yeltsin. Mỗi chiếc có chiều dài 60,1 m, sải cánh rộng 55,4 m. Khoang hành khách của Il-96-300PU có thể tích 350 m3, mang lại sự rộng rãi và thoải mái cho những người trên máy bay.

Một số nguồn tin cho biết nội thất của Il-96-300PU được thiết kế riêng bởi nghệ sĩ nổi tiếng Ilya Glazunov, sử dụng đồ trang trí từ Hà Lan và Thụy Sĩ. Thân máy bay được lắp kính chống đạn và khóa điện tử đặc biệt.

Tổng thống Putin và ông Sergei Shoigu, khi đó là Bộ trưởng Quốc phòng Nga, trên chuyên cơ Il-96-300PU hồi năm 2014. Ảnh: RBTH

Bên trong khoang khách của chuyên cơ là văn phòng Tổng thống Nga, phòng họp và khu nghỉ cho đoàn tùy tùng cùng khách trên chuyên cơ. Nó được lắp đặt mọi thứ mà Tổng thống Nga cần để điều hành đất nước, gồm máy tính và thiết bị văn phòng, hệ thống liên lạc vệ tinh, kênh thông tin kết nối trực tiếp đến lực lượng vũ trang, khiến phi cơ còn có biệt danh "Điện Kremlin bay".

Mỗi chiếc Il-96-300PU mang một thiết bị điện tử nằm trong khối hộp riêng trên lưng máy bay, có khả năng phát đi thông điệp mã hóa đặc biệt từ bất cứ nơi nào trên thế giới. Điều này bảo đảm liên lạc giữa Tổng thống Nga với các quan chức chính phủ và quân đội, duy trì khả năng ra lệnh đáp trả hạt nhân trong trường hợp nước Nga bị tấn công phủ đầu.

Ngoài ra, máy bay Il-96-300PU được trang bị nhiều hệ thống gây nhiễu và cảnh báo, giúp vô hiệu hóa các mối đe dọa như tên lửa đối không. Trên chuyên cơ còn có phòng gym cỡ nhỏ, phòng vệ sinh cho khách, phòng ăn, quầy bar, phòng tắm và một phòng chăm sóc sức khỏe với những thiết bị y tế tối tân.

Nhằm tránh tái diễn sự cố năm 1959, khi lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev phải rời chuyên cơ Tu-144 bằng thang xe cứu hỏa vì phía Mỹ không có thang máy bay đủ cao, chiếc Il-96-300PU được tích hợp thang lên xuống giấu trong thân.

Một máy bay Il-96-300 của Nga hạ cánh xuống sân bay Nội Bài hôm 13/6, chuẩn bị cho chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Putin. Ảnh: Giang Huy

Chuyên cơ Il-96-300PU được trang bị 4 động cơ PS-90A, cho phép cất cánh với khối lượng tối đa tới 230 tấn. Phi cơ có tầm bay 11.500 km, trần bay 13 km, tốc độ hành trình 870 km/h.

Hầu hết lãnh đạo thế giới phải trưng dụng máy bay chở khách làm chuyên cơ, trong khi Nga nằm trong số ít nước có khả năng chế tạo và sở hữu chuyên cơ riêng cho nguyên thủ quốc gia. Đây là một trong những điều khiến ngành công nghiệp hàng không Nga tự hào về mẫu chuyên cơ Il-96-300PU.

Vũ Anh (Theo Topwar)