Lý do ông Trump chọn Vance làm phó tướng

J.D. Vance là một trong những người ủng hộ Trump mạnh mẽ nhất, chia sẻ nhiều quan điểm về chính sách cũng như tầm nhìn với cựu tổng thống Mỹ.

"Sau thời gian dài cân nhắc, xem xét tài năng của nhiều cá nhân, tôi quyết định người phù hợp nhất để đảm nhiệm vị trí phó tổng thống Mỹ là thượng nghị sĩ J.D. Vance từ bang Ohio vĩ đại", cựu tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 15/7 thông báo trên mạng xã hội Truth Social.

Tuyên bố của ông Trump chấm dứt nhiều tháng đồn đoán trong đảng Cộng hòa về vị trí ứng viên phó tổng thống. Cuộc đua giành vị trí này đã trở nên quyết liệt hơn vài tuần qua, với nhiều ứng viên nặng ký như thượng nghị sĩ Marco Rubio hay thống đốc Bắc Dakota Doug Burgum, những người được cho là có tầm ảnh hưởng lớn hơn trong đảng Cộng hòa.

Thượng nghị sĩ J.D. Vance tại một cuộc họp báo ở New York hồi tháng 5. Ảnh: AP

Bởi vậy, việc ông Trump lựa chọn Vance, 39 tuổi, làm người sát cánh cùng mình trên đường đua chinh phục Nhà Trắng đã khiến không ít người ngạc nhiên. Điều bất ngờ hơn với lựa chọn này là Vance từng thể hiện lập trường "chống Trump" quyết liệt.

Khi Trump tuyên bố ra tranh cử năm 2016, Vance khi đó mô tả ông là "độc hại" và "đáng trách", đồng thời tự nhận mình là người "không bao giờ theo Trump".

Ông cũng kêu gọi đảng Cộng hòa không bào chữa cho Trump sau khi đoạn ghi âm "Access Hollywood" được công bố, trong đó ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa khoe khoang về việc ông có thể thoải mái đụng chạm vùng kín của phụ nữ vì ông là một "ngôi sao".

"Hỡi các Kitô hữu, mọi người đang theo dõi chúng ta. Khi chúng ta xin lỗi hộ người đàn ông này, mong Chúa cứu rỗi chúng ta", Vance lúc bấy giờ viết trong một bài đăng trên mạng xã hội.

Với một người coi trọng lòng trung thành như Trump, những lời chỉ trích như vậy có thể khiến Vance không bao giờ có cơ hội trỗi dậy trong đảng Cộng hòa mà ông thống trị. Nhưng giới quan sát cho rằng dù là một chính trị gia tay ngang, Vance đã rất "thức thời" và biết thay đổi quan điểm để thuận theo làn sóng Trump.

Vance bắt đầu chuyển sang bảo vệ Trump sau khi ông đắc cử tổng thống, trở thành một trong những người ủng hộ nhiệt tình nhất từ đó đến nay. Ông ủng hộ Trump tái tranh cử vào năm 2020 và Trump tán thành Vance khi ông tranh cử vào Thượng viện ở Ohio năm 2022.

Thượng nghị sĩ xóa tất cả bài viết cũ về Trump và bày tỏ hối hận vì đã đăng chúng. Vance nhắc lại trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng 5 với kênh CNN rằng những lời chỉ trích trước đây với cựu tổng thống Trump là hoàn toàn "sai".

"Tôi không nghĩ ông ấy sẽ trở thành một tổng thống tốt. Và tôi rất rất tự hào khi được chứng minh mình đã sai. Đó là một trong những lý do tôi đang làm việc chăm chỉ để giúp ông ấy được bầu", ông nói.

Ông Trump và các cố vấn dường như nhận ra việc chọn Vance làm phó tướng sẽ là động thái tốt nhất để thuyết phục những người còn hoài nghi cựu tổng thống quay sang ủng hộ Trump. "Bản thân tôi sẽ là một ví dụ tốt", Vance thừa nhận.

Vance cũng nhiệt tình ủng hộ cáo buộc của Trump về việc gian lận phiếu bầu trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 và coi các cáo buộc hình sự chống lại cựu tổng thống có động cơ chính trị.

Lòng trung thành của Vance đã được thể hiện một cách rõ nét chỉ trong vòng hai tiếng sau vụ ám sát hụt nhằm vào cựu tổng thống Trump hôm 13/7 ở Pennsylvania.

Trong một bài đăng gây phẫn nộ cho đảng Dân chủ nhưng chắc chắn nhận được cảm tình từ cựu tổng thống, Vance viết rằng trách nhiệm đạo đức thuộc về Tổng thống Joe Biden.

"Tiền đề trọng tâm trong chiến dịch tranh cử của Biden là tổng thống Donald Trump giống như một kẻ phát xít độc tài và phải bị ngăn chặn bằng mọi giá. Tư tưởng đó đã trực tiếp dẫn tới âm mưu ám sát tổng thống Trump", ông viết trên mạng xã hội X.

Tuyên bố này làm bật lên sự tương phản giữa Vance với Mike Pence, cựu phó tổng thống của Trump, người đã đoạn tuyệt một cách dứt khoát khi Trump kêu gọi ông không chứng nhận kết quả bầu cử năm 2020.

Sau khi bước vào con đường chính trị, Vance cũng đã kết thân với con trai cả của Trump, Donald Trump Jr., người đồng trang lứa với ông. Đây có thể là một trong những lý do quan trọng giúp Vance được chọn. Trump Jr. đã tiến cử Vance với cha mình, cho rằng thượng nghị sĩ này "có chung tầm nhìn chính trị" với ông Trump.

Cựu tổng thống Donald Trump và J.D. Vance tại sự kiện vận động bầu cử giữa kỳ ngày 7/11/2022 tại Dayton, bang Ohio. Ảnh: Reuters

Một lợi thế khác của Vance là sức trẻ. Khi đồng hành cùng cựu tổng thống 78 tuổi, sự trẻ trung của Vance sẽ mang đến cảm giác về "sự tiếp nối", theo nhà thăm dò dư luận Frank Luntz.

Nhiều người nói rằng nếu Trump tái đắc cử và hoàn thành nhiệm kỳ thứ hai, đảng Cộng hòa sẽ phải tìm người tiếp nối di sản của ông và Vance dường như là lựa chọn số một. Vance sẽ chỉ 40 tuổi vào ngày tuyên thệ và ông sẽ là phó tổng thống trẻ thứ ba từ trước đến nay của Mỹ nếu được bầu.

Là người ít tuổi nhất trong những ứng viên mà Trump đã cân nhắc, Vance được kỳ vọng mang đến sức trẻ cho đảng Cộng hòa khi họ đang tìm kiếm thế hệ lãnh đạo tiếp theo.

Mặt khác, Ohio còn là một trong những bang quan trọng nhất trong cuộc cạnh tranh quyền kiểm soát Thượng viện Mỹ và việc Vance trở thành ứng viên phó tổng thống sẽ mang đến cơ hội tuyệt vời cho ứng viên đảng Cộng hòa tại đây, Luntz lưu ý.

Ngoài ra, Vance cũng có thể mang lại ít nhiều lợi thế cho chiến dịch tranh cử nhờ nhận diện thương hiệu của ông. Thượng nghị sĩ Ohio từng gây tiếng vang khi một cuốn hồi kỳ do ông viết đã lọt vào danh sách bán chạy nhất của New York Times hồi năm 2016. Nó sau đó được chuyển thể thành phim, phát hành năm 2020.

Về chính sách đối ngoại, Vance cũng là người ủng hộ nhiệt thành các quan điểm của cựu tổng thống Trump. Ông đi đầu trong nỗ lực phản đối viện trợ cho Ukraine, nói rằng cạnh tranh với Trung Quốc nên là ưu tiên lớn hơn.

Trong một cuộc phỏng vấn hồi đầu năm, Vance khẳng định ông "không quan tâm điều gì sẽ xảy ra với Ukraine".

Điểm thu hút của Vance với Trump nhiều khả năng còn nằm ở việc ông có thể lôi kéo ủng hộ từ các cử tri thuộc tầng lớp lao động da trắng ở nhiều khu vực, đặc biệt là tại các bang chiến trường quan trọng như Pennsylvania, Michigan và Wisconsin.

Khả năng đồng cảm với tầng lớp lao động của ông đã được chứng minh trong cuốn hồi ký hồi năm 2016, ghi lại quá trình ông trưởng thành ở "vành đai rỉ sét" Ohio thời kỳ hậu công nghiệp.

Vance cũng có quan điểm về thuế quan giống Trump, người đã cam kết sẽ áp mức thuế 10% đối với tất cả hàng nhập khẩu nước ngoài, bất chấp cảnh báo từ các nhà kinh tế rằng nó sẽ thúc đẩy lạm phát và khiến người tiêu dùng Mỹ phải trả giá.

Ông đồng thời hưởng ứng quan điểm của Trump về vấn đề nhập cư, ủng hộ việc hoàn thành bức tường biên giới phía nam với Mexico và phản đối lệnh ân xá cho những người nhập cư bất hợp pháp.

Các nguồn tin đảng Cộng hòa cho hay Trump thường xuyên đề cập đến trình độ, tuổi trẻ và cả lòng trung thành của Vance trong các cuộc thảo luận. Cựu tổng thống tin rằng khi chọn người như Vance, phó tướng mới sẽ không công khai quay lưng với ông như những gì Mike Pence từng làm.

"Vance là người đã kiên trì ủng hộ Trump từ sau cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022, khi Thống đốc Florida Ron DeSantis nổi lên như ngôi sao sáng hứa hẹn thay thế Trump. Ông ấy cũng đứng lên bảo vệ cựu tổng thống ở Thượng viện", một quan chức đảng Cộng hòa ở Ohio lý giải về lựa chọn phó tướng của ông Trump.

Vũ Hoàng (Theo AFP, Hill, Guardian)