Lý do Israel - Hezbollah cùng lùi bước trước bờ vực chiến tranh

Một cuộc xung đột toàn diện sẽ tàn phá nặng nề cả Hezbollah và Israel ở vào thời điểm mà đôi bên đều không sẵn sàng chịu thêm tổn thất.

Sau loạt đòn tập kích lẫn nhau cuối tuần trước, cả Israel và Hezbollah đều tuyên bố tương đối hài lòng. Trong một tuần qua, giao tranh đã lắng dịu ở biên giới miền bắc Israel, nơi đã hứng chịu nhiều vụ tấn công gần như mỗi ngày bằng đạn pháo, rocket, tên lửa suốt nhiều tháng qua.

Lãnh đạo Hezbollah Hassan Nasrallah về cơ bản đã đưa ra kết luận của mình khi ông tuyên bố chiến dịch tấn công trả đũa cho chỉ huy Faud Shukr, người bị Israel ám sát tháng trước, đã "kết thúc", dù lực lượng này vẫn bảo lưu quyền tiếp tục tập kích.

Khói lửa bốc lên ở miền nam Lebanon sau khi Israel tiến hành cuộc tập kích phủ đầu nhằm vào lực lượng Hezbollah ở nước này hôm 25/8. Ảnh: Reuters

Trong cuộc tấn công tuần trước, Nasrallah cho hay mục tiêu chính là căn cứ Glilot của Israel, lưu ý rằng nó nằm rất gần thành phố Tel Aviv. Theo giới quan sát, Nasrallah muốn nhấn mạnh rằng Hezbollah đã cẩn thận tính toán để không phóng rocket, tên lửa trực tiếp vào thủ đô Israel, qua đó giảm bớt mức độ nghiêm trọng của đòn đáp trả.

Nhưng đây không phải lựa chọn thận trọng duy nhất của Nasrallah. Hezbollah ban đầu dường như đã tính tới phương án phóng tên lửa chính xác vào căn cứ Glilot, nơi có đơn vị tình báo 8200 của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) và trụ sở cơ quan tình báo quốc gia Mossad.

Nhưng thủ lĩnh Hezbollah cuối cùng chọn không sử dụng loại vũ khí chiến lược này, lo ngại rằng Israel sẽ phản ứng mạnh đến mức thổi bùng một cuộc xung đột kéo dài, tàn khốc và lan rộng hơn nhiều so với 10 tháng qua.

Nhằm tránh viễn cảnh trên, Hezbollah thay vào đó chỉ phóng máy bay không người lái (UAV) về phía Glilot, tin rằng nó sẽ không mở ra cánh cổng khủng hoảng. Thực tế, Hezbollah đã phóng UAV về phía Israel suốt gần một năm qua, vì vậy Nasrallah dường như cho rằng Tel Aviv sẽ không coi đây là hành động leo thang.

"Về mặt quân sự, đòn trả đũa của Hezbollah đã thất bại trên mọi phương diện: Không có cơ sở quân sự nào của Israel bị thiệt hại, Hezbollah đã mất nhiều hệ thống tên lửa trong cuộc tấn công phủ đầu của Israel và họ vẫn chưa đánh giá đầy đủ thiệt hại mà chúng tôi gây ra", một quan chức quân sự cấp cao Israel nói.

Theo đánh giá của Israel, một trong những lý do khiến Hezbollah đáp trả tương đối hạn chế bắt nguồn từ căng thẳng nội bộ sau khi chỉ huy Shukr thiệt mạng. Người được bổ nhiệm thay thế Shukr là Ali Karki, cựu chỉ huy trưởng khu vực phía nam của Hezbollah. Quyết định này đã tạo ra căng thẳng với hai thủ lĩnh cấp cao khác của Hezbollah là chỉ huy tác chiến Ibrahim Akil và lãnh đạo an ninh Mortada.

Shukr là người có thể dung hòa hai trung tâm quyền lực này, đồng thời chỉ đạo tổ chức lực lượng theo ý muốn của thủ lĩnh Nasrallah. Trong thời gian Shukr vắng mặt, Nasrallah, người đến nay vẫn chủ yếu tập trung vào nhiệm vụ thiết lập chính sách, đã buộc phải vào cuộc.

Các phe phái đối địch đang cạnh tranh để giành tín nhiệm của Nasrallah và điều này tác động không nhỏ tới cách Hezbollah quản lý cách phản ứng ở khu vực miền nam Lebanon, giáp Israel.

Mặt khác, cuộc tấn công phủ đầu mà Israel tiến hành tại miền nam Lebanon hôm 25/8 nhắm vào hàng nghìn bệ phóng tên lửa, rocket chắc chắn đã làm suy yếu phần nào kế hoạch trả đũa của Hezbollah, theo giới chuyên gia.

Bên cạnh đó, Iran, nhà tài trợ quan trọng nhất của nhóm, rõ ràng cũng chưa sẵn sàng cho một cuộc xung đột toàn diện và đến nay, họ vẫn trì hoãn phản ứng trước cáo buộc Israel hạ sát thủ lĩnh chính trị Hamas Ismail Haniyeh ngay tại thủ đô Tehran vào tháng trước.

Nhà phân tích Julian Borger từ Guardian nhận định nếu Israel và Hezbollah muốn một cuộc chiến tranh toàn diện, điều đó đã xảy ra từ lâu. Mỗi bên đều muốn đối phương chịu thiệt hại nặng nề nhất có thể, nhưng hiện vẫn chưa phải thời điểm thích hợp cho cả đôi bên, buộc họ phải lùi lại một bước trước bờ vực chiến tranh.

Theo truyền thông Israel, IDF khi cân nhắc các phương án cho cuộc tấn công phủ đầu hồi cuối tuần qua đã đề xuất một kế hoạch lớn hơn nhiều, nhưng chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu cuối cùng quyết định chỉ giới hạn ở miền nam Lebanon. Mặc dù vẫn có các cuộc tấn công ở những nơi khác, chúng được thiết kế để tránh đẩy Hezbollah vào thế bí.

Trong khi Gaza vẫn được coi là mặt trận chính đối với Israel và là nơi đang thu hút phần lớn nguồn lực của IDF, một cuộc xung đột trực diện ở miền bắc chắc chắn là điều Tel Aviv không mong muốn, Amir Bar Shalom, bình luận viên từ báo Times of Israel, cho hay.

"Israel không có đủ sức lực cho một mặt trận khác trong khi vẫn chưa thể loại bỏ hoàn toàn Hamas ở Gaza và Bờ Tây", Borger nói.

Mặt khác, các chỉ huy IDF nhận thức hoàn toàn rõ rằng họ không thể thắng trong cuộc chiến với Hezbollah nếu không phát động một chiến dịch trên bộ. "Động thái này chắc chắn sẽ gây tổn thất lớn về nhân lực và là điều mà Israel khó lòng chấp nhận ở thời điểm hiện tại", Borger cảnh báo.

Vị trí Israel, Lebanon. Đồ họa: AFP

Vũ Hoàng (Theo AFP, Reuters, Times of Israel)