Loạt nước ngừng tài trợ UNRWA sau cáo buộc nhân viên hỗ trợ Hamas

Nhiều nước nối bước Mỹ ngừng tài trợ UNRWA, cơ quan thuộc Liên Hợp Quốc hỗ trợ nhân đạo Palestine, sau nghi vấn thành viên tổ chức này tham gia cùng Hamas.

Chính phủ Anh ngày 27/1 thông báo ngưng tài trợ Cơ quan Liên Hợp Quốc về Hỗ trợ và Việc làm cho Người tị nạn Palestine (UNRWA), sau khi bày tỏ lo ngại nghi vấn nhiều thành viên tổ chức này tham gia cuộc đột kích của Hamas vào Israel hồi tháng 10/2023.

"Chính phủ Anh cảm thấy kinh hoàng trước những cáo buộc rằng nhân viên UNRWA đã tham gia vụ tấn công Israel ngày 7/10/2023. Đây là hành động tàn độc mà chính phủ Anh đã nhiều lần lên án", Bộ Ngoại giao Anh thông báo.

Israel trước đó cho biết đã gửi tài liệu điều tra tới UNRWA cáo buộc ít nhất 12 nhân viên tổ chức tham gia vụ tấn công của Hamas khiến khoảng 1.200 người thiệt mạng.

Giám đốc UNRWA Philippe Lazzarini thừa nhận đã nhận hồ sơ từ Israel, lập tức chấm dứt hợp đồng với những nhân viên bị cáo buộc và mở điều tra nội bộ. Lazzarini không nêu cụ thể các cáo buộc hay số nhân viên bị sa thải, nhưng khẳng định sẽ tiến hành thủ tục pháp lý nếu họ có sai phạm.

Giám đốc UNRWA Philippe Lazzarini phát biểu tại Geneva, Thụy Sĩ ngày 13/12/2023. Ảnh: Reuters

Sau thông báo từ UNRWA, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller thông báo Washington quyết định không cấp thêm tài trợ cho cơ quan này đến khi vấn đề được giải quyết. Chính phủ Mỹ cũng không loại trừ các biện pháp bổ sung đối với UNRWA, phụ thuộc vào kết quả điều tra.

4 nước khác gồm Australia, Canada, Italy và Phần Lan đã tiếp bước Mỹ tạm ngừng tài trợ cho UNRWA. Ngoại trưởng Israel Israel Katz tuyên bố không muốn UNRWA tiếp tục hiện diện và hoạt động tại Dải Gaza khi chiến sự kết thúc.

Josep Borrell, quan chức ngoại giao hàng đầu của Liên minh châu Âu (EU), nhận định UNRWA có vai trò quan trọng "suốt nhiều năm trong hỗ trợ người tị nạn Palestine yếu thế". Dù không tuyên bố ngừng tài trợ UNRWA, ông kêu gọi tổ chức "minh bạch toàn diện" và "hành động khẩn trương" đối với những thành viên tham gia vụ tấn công của Hamas.

Chính quyền Palestine tại Bờ Tây ngày 27/1 kêu gọi các nước nối lại tài trợ và "hỗ trợ tối đa" cho UNRWA, cảnh báo hệ lụy nghiêm trọng về chính trị và nhân đạo ở khu vực nếu UNRWA không đủ ngân sách hoạt động. Đại diện tổ chức Hamas kêu gọi Liên Hợp Quốc và các tổ chức quốc tế không "cúi đầu trước những đe nẹt và hăm dọa" từ Israel.

Trước khi chiến sự nổ ra tại Dải Gaza, UNRWA thường xuyên gặp nhiều khó khăn về ngân sách hoạt động.

Mỹ từng cắt dòng ngân sách cho tổ chức vào năm 2018, trong nhiệm kỳ của tổng thống Donald Trump. Đến nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden, Mỹ nối lại hỗ trợ toàn diện cho UNRWA, cấp 340 triệu USD vào năm 2022 và trở thành nhà tài trợ lớn nhất của cơ quan này.

Thanh Danh (Theo Reuters, AFP)