Lễ hội Ánh sáng phương Đông: Tinh hoa Việt tỏa sáng trong kỷ nguyên mới

Bảo tồn, phát triển văn hóa không dừng lại ở việc tôn vinh mà còn là sự giao thoa và sáng tạo, mở cơ hội để Việt Nam hội nhập, song vẫn giữ vững hồn cốt riêng.

Kỳ quan ánh sáng thắp lửa niềm tự hào dân tộc

Cuộc thi thiết kế đèn lồng quốc tế Ocean vừa công bố các tác phẩm thắng giải. Tác phẩm “Hồn thiêng Đất Việt” của nhóm tác giả Việt Nam - Hội An Craft giành giải thưởng cao nhất, trở thành tác phẩm đèn lồng đẹp nhất thế giới, đồng thời nắm giữ kỷ lục “Cụm đèn lồng có kích thước lớn nhất Việt Nam”.

“Là người con Hội An (Quảng Nam), tôi muốn đem văn hóa và những gì tinh tế nhất của quê hương mình, đất nước mình ra với thế giới, đồng thời để cho mọi người có thể thưởng thức được vẻ đẹp của nghệ thuật đèn lồng Việt”, nghệ nhân Võ Hoàng, đại diện Hội An Craft, chia sẻ.

Mong muốn này trở thành hiện thực khi “Hồn thiêng Đất Việt” nhận được sự đánh giá cao của Ban giám khảo (BGK), sự thán phục của đội bạn, vốn là những nghệ nhân đến từ các cường quốc về nghệ thuật đèn lồng, như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan.

“Tôi đã dừng lại rất lâu trước tác phẩm đèn lồng được làm bằng giấy dừa nước của Hội An Craft… Một điểm đặc trưng tuyệt vời của các tác phẩm Việt là gây ấn tượng mạnh về mặt thị giác, truyền tải giá trị truyền thống của dân tộc”, ông Sato Kenichi - Chủ tịch Hiệp hội Lễ hội Nebuta thành phố Aomori, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch & Hội thảo TP Aomori (Nhật Bản), thành viên BGK - nhận xét.

Lần đầu tiên được tổ chức, Cuộc thi và lễ hội đèn lồng quốc tế Ocean chứng kiến màn lên ngôi ấn tượng của các tác phẩm Việt. Ngoài giải Nhất “Hồn thiêng đất Việt”, rất nhiều sản phẩm đèn lồng khác như “Long - Phượng sum vầy” (giải Ba), “Lạc Long Quân trở về” (giải Khuyến khích)… đều là minh chứng cho thấy nghệ thuật đèn lồng của Việt Nam không thua kém gì so với thế giới.

Mang tâm thế giao lưu, học hỏi, các nghệ nhân Việt cho biết, giải thưởng là điều bất ngờ, song điều khiến họ hạnh phúc, tự hào hơn cả là đã thành công trong việc mang nét đẹp của quê hương, đất nước mình giới thiệu với bạn bè năm châu.

Cánh cửa đưa văn hóa truyền thống Việt bước ra thế giới

Đến từ một quốc gia có văn hóa đèn lồng lâu đời tại châu Á, ông Seo Young Soo - Chủ tịch Hội Văn hóa Nghệ thuật Jinju Hàn Quốc, thành viên BGK - đánh giá cao ý tưởng tổ chức Cuộc thi thiết kế đèn lồng quốc tế Ocean. Ông nhấn mạnh, đây là lần đầu tiên trên thế giới một cuộc thi như vậy được tổ chức. Nhờ đó, các nước cùng hội tụ tại Việt Nam để tôn vinh ý nghĩa và giá trị độc đáo của nghệ thuật đèn lồng - một di sản văn hóa phi vật thể của châu Á.

“Lễ hội Ánh sáng phương Đông giúp quảng bá văn hóa đèn lồng của Việt Nam tới khách du lịch. Ngoài ra, lễ hội cũng giúp Việt Nam giới thiệu hình ảnh mới mẻ, tươi đẹp và quảng bá những giá trị văn hóa truyền thống tới du khách quốc tế”, ông Seo Young Soo đánh giá.

Thực tế, ngay sau khi mở cửa, Lễ hội đèn lồng tại Ocean City thu hút đông đảo du khách cả trong và ngoài nước. Hình ảnh Lạc Long Quân, Thánh Gióng, Chử Đồng Tử, Tiên Dung - những vị thần, thánh trong truyền thuyết bước ra đời thực, hay những hình tượng văn hóa quen thuộc như cá chép trông trăng, Long - Phượng sum vầy, trống đồng Ngọc Lũ… được tái hiện bằng nghệ thuật ánh sáng khiến công chúng, đặc biệt là giới trẻ không khỏi tự hào. Trong khi đó, du khách quốc tế cũng trầm trồ trước vẻ đẹp và sự đa dạng của lịch sử, văn hóa truyền thống Việt Nam.

Theo họa sĩ Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, phản ứng của công chúng, nhất là giới trẻ có ý nghĩa đặc biệt với sự phát triển văn hóa dân tộc trong kỷ nguyên mới. Bởi không giống như nhiều lĩnh vực khác, văn hóa di sản có đời sống riêng, chuyển động lặng lẽ trong dòng chảy hiện đại. Sự phát triển của văn hóa không thể chỉ dừng lại ở việc bảo tồn mà còn cần môi trường giao lưu, đổi mới, sáng tạo để hình thành nền văn hóa Việt Nam đương đại.

“Khi các bạn trẻ được tiếp xúc với nghệ thuật đèn lồng, họ sẽ được đánh thức thị giác. Từ đây, các giá trị văn hóa truyền thống cứ lặng lẽ ngấm vào tâm hồn, tương tác bên trong với chính họ. Trong đời sống số, công nghệ phát triển rất mạnh, đây là một con đường hiệu quả để bảo tồn và phát huy được di sản truyền thống”, họa sĩ Lương Xuân Đoàn nói.

Ông Jonathan Wallace Baker, Trưởng đại diện Unesco tại Việt Nam cho biết, sự kiện như Lễ hội Ánh sáng phương Đông được Unesco gọi là những đối thoại liên văn hóa giữa các quốc gia. Việc Việt Nam có tới 16 di sản phi vật thể được vinh danh cho thấy từ cộng đồng đến doanh nghiệp, chính quyền địa phương và Chính phủ đều rất quan tâm đến bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Đặc biệt, những sự kiện tầm cỡ như Lễ hội Ánh sáng phương Đông, cùng sự vào cuộc của doanh nghiệp lớn, sẽ góp phần đưa văn hóa Việt tỏa sáng, đồng thời là nguồn lực mềm đưa đất nước phát triển mạnh mẽ trong kỷ nguyên hội nhập quốc tế.

Lễ hội Ánh sáng Phương Đông 2025 kéo dài từ 18/1 - 16/3 tại Ocean City do Vinhomes và Sunny Vietnam phối hợp tổ chức, với sự đồng hành của Nhà tài trợ Kim cương Masterise Homes, các Nhà tài trợ Vàng - Ngân hàng Techcombank và Xanh SM. Lần đầu tiên, hàng triệu người dân Thủ đô và du khách sẽ được trải nghiệm chơi hội xuân đỉnh cao kéo dài suốt 58 ngày, với 580 hoạt động trải nghiệm độc đáo và đặc sắc.

Lễ hội Ánh Sáng Phương Đông quy tụ 5 chuỗi lễ hội đẹp - độc - đỉnh gồm: Lễ hội đèn lồng quốc tế Ocean với 30 cụm tác phẩm lớn đến từ 5 quốc gia, trải dài gần hàng km; Siêu hội chợ Xuân Ocean Spring với hơn 250 gian hàng; chuỗi Lễ hội văn hoá và nghệ thuật Ocean Art Fest; Nhạc hội Road-to-8WONDER cùng chuỗi hoạt náo tưng bừng suốt 58 ngày chủ đề "Hành Trình Ánh Sáng - Gửi vạn niềm vui", đưa Ocean City trở thành điểm đến du xuân sôi động, hấp dẫn, mang đậm bản sắc văn hóa Á Đông.