Lần đầu tiên Việt Nam có ca nhiễm cúm A(H9) trên người, Bộ Y tế chỉ đạo khẩn

11:20 06/04/2024

Ngày 2/4, Viện Pasteur TP.HCM báo cáo ghi nhận trường hợp cúm A(H9) là nam giới, 37 tuổi, trú tại xã Tân Lý Đông, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang. Đây là trường hợp nhiễm cúm A(H9) trên người đầu tiên được ghi nhận tại Việt Nam từ trước đến nay.

Trong văn bản gửi Sở Y tế tỉnh Tiền Giang và Viện Pasteur TP.HCM ngày 6/4, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) đề nghị 2 đơn vị này tổ chức điều tra nguồn lây và xử lý triệt để ổ dịch cúm gia cầm, tăng cường giám sát phát hiện các trường hợp mắc mới, sẵn sàng thu dung, cách ly, điều trị; phối hợp với ngành Nông nghiệp và chính quyền địa phương giám sát phát hiện sớm các ổ dịch cúm trên gia cầm, kịp thời chia sẻ thông tin và phối hợp xử lý triệt để ổ dịch.

Cục cũng đề nghị Viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM quan tâm chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tiếp tục điều tra, giám sát và theo dõi các trường hợp tiếp xúc gần với ca bệnh, phát hiện kịp thời các trường hợp mắc mới.

Con người vẫn có thể bị lây nhiễm và mắc bệnh cúm gia cầm A(H9N2) nếu tiếp xúc và sử dụng gia cầm và các sản phẩm gia cầm nhiễm bệnh. (Ảnh minh hoạ)

Về bệnh nhân nói trên, theo báo cáo của Viện Pasteur TP.HCM, ngày 10/3, người này xuất hiện triệu chứng sốt và tự mua thuốc điều trị nhưng không thường xuyên. Anh đến khám và điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM vào ngày 16/3, được chẩn đoán viêm phổi nặng nghi do virus.

Kết quả xét nghiệm bước đầu phát hiện dương tính cúm A và có các đoạn gene tương đồng virus cúm A phân tuýp H9.

Mẫu bệnh phẩm được gửi tới Viện Pasteur TP.HCM để xét nghiệm khẳng định. Ngày 1/4/, đơn vị này phát hiện mẫu bệnh phẩm dương tính với cúm A phân tuýp H9. Viện đang tiếp tục thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu để xác định phân nhóm. Bệnh nhân đang được điều trị tích cực tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM.

Theo kết quả điều tra dịch tễ, nơi bệnh nhân sinh sống thuộc khu chợ buôn bán gia cầm, trước cửa nhà có buôn bán gia cầm; xung quanh nơi bệnh nhân sinh sống chưa ghi nhận gia cầm ốm, chết.

Các trường hợp tiếp xúc gần với bệnh nhân được lập danh sách và theo dõi sức khỏe; đến nay chưa phát hiện triệu chứng viêm đường hô hấp; chưa ghi nhận ổ dịch viêm đường hô hấp trong cộng đồng nơi bệnh nhân sinh sống.

Theo thông tin từ Cục Thú y (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), trước đây có phát hiện virus A(H9N2) lưu hành trên đàn gia cầm. Đây là virus cúm gia cầm độc lực thấp, thường gây triệu chứng nhẹ và không gây chết gia cầm hàng loạt. Tuy nhiên, con người vẫn có thể bị lây nhiễm và mắc bệnh cúm gia cầm A(H9N2) nếu tiếp xúc, sử dụng gia cầm hay các sản phẩm gia cầm nhiễm bệnh.

Hiện tại là giai đoạn chuyển mùa, thời tiết thay đổi bất thường. Đây là điều kiện thuận lợi cho các loại mầm bệnh phát triển cũng như gia tăng sự tương tác giữa các chủng virus cúm, gia tăng nguy cơ lây nhiễm sang các loài động vật có vú, Bộ Y tế nhận định, thời gian tới vẫn tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm các chủng virus cúm gia cầm sang người.

Bệnh cúm gia cầm trên người hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cũng như chưa có vắc xin phòng bệnh. Để chủ động phòng chống bệnh cúm lây từ gia cầm sang người, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo người dân không ăn gia cầm và các sản phẩm từ gia cầm ốm, chết và không rõ nguồn gốc; đảm bảo ăn chín, uống sôi; rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn.

Người dân không giết mổ, vận chuyển, mua bán gia cầm và sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc; hạn chế tiếp xúc, giết mổ, ăn các loại động vật hoang dã, đặc biệt là chim. Khi phát hiện gia cầm ốm, chết, tuyệt đối không được giết mổ và sử dụng mà phải thông báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn.

Tháng 3/2024, tại Khánh Hòa ghi nhận 1 trường hợp tử vong do mắc cúm A(H5N1) trên người. Từ năm 2015 đến nay, ở khu vực Tây Thái Bình Dương ghi nhận 98 trường hợp mắc cúm A(H9N2), bao gồm 2 trường hợp tử vong (đều có bệnh nền), trong đó 96 trường hợp ở Trung Quốc và 2 trường hợp tại Campuchia. Hiện tại chưa có bằng chứng cho thấy cúm A(H9N2) lây từ người sang người.
Trên thế giới, từ cuối năm 2023 đến nay, tình hình dịch cúm gia cầm trên động vật diễn biến phức tạp, không chỉ ghi nhận nhiều đợt bùng phát cúm trên gia cầm ở tất cả các khu vực mà sự lây truyền cho các loại động vật có vú cũng ngày càng gia tăng.
Tại Mỹ ghi nhận rải rác các trường hợp nhiễm cúm A(H5N1) lây từ gia súc ở nhiều bang. Tại châu Á tiếp tục ghi nhận các đợt bùng phát dịch cúm trên gia cầm gây ra bởi nhiều chủng virus cúm A như H5N1, H5N6, H5N8, H3N2, H9N2, H10N3. Một số quốc gia giáp biên giới với Việt Nam tiếp tục ghi nhận các ca cúm gia cầm trên người bao gồm H5N1, H9N2.