Lần đầu nuôi thành công tim chứa tế bào người trong phôi heo

Các nhà khoa học vừa công bố một cột mốc đột phá trong lĩnh vực y học tái tạo: nuôi thành công những quả tim người tí hon ngay trong phôi heo.

Tim người phát triển trong cơ thể heo là bước tiến chưa từng có trong khoa học - Ảnh: Daniel Sambraus/Science

Theo Nature, tại Hội nghị quốc tế về nghiên cứu tế bào gốc diễn ra ở Hong Kong tuần qua, nhóm nghiên cứu của nhà sinh học Lai Liangxue thuộc Viện Công nghệ sinh học và Y học Quảng Châu (Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc) đã trình bày kết quả đầy hứa hẹn: lần đầu tiên trong lịch sử, một quả tim chứa tế bào người được nuôi cấy thành công trong phôi heo và bắt đầu đập.

Trong thí nghiệm, các nhà khoa học đã chỉnh sửa gene phôi heo, loại bỏ hai gene quan trọng vốn cần thiết cho sự hình thành tim. Sau đó, họ tiêm tế bào gốc của người vốn đã được biến đổi để dễ dàng phát triển trong môi trường tế bào heo vào phôi và đưa trở lại vào tử cung của heo mẹ.

Kết quả: sau 21 ngày phát triển, phôi được giải phẫu và phát hiện những quả tim tí hon đang đập, có kích thước tương đương tim thai người ở cùng giai đoạn.

Để phân biệt tế bào người trong mô tim, nhóm nghiên cứu đã gắn dấu huỳnh quang phát sáng vào tế bào gốc, cho phép dễ dàng xác định vị trí chúng trong cấu trúc mô. Tuy nhiên, tỉ lệ tế bào người trong tổng số mô tim vẫn chưa được công bố.

Trong nghiên cứu trước đó về việc nuôi thận người trong phôi heo, nhóm của ông Lai cho biết có từ 40–60% mô là tế bào người, phần còn lại vẫn là tế bào động vật. Với tim, mức độ "thuần người" vẫn là dấu hỏi, và đây là yếu tố then chốt quyết định khả năng ứng dụng thực tế, đặc biệt là nguy cơ đào thải khi cấy ghép.

Nhiều chuyên gia quốc tế tham dự hội nghị hoan nghênh kết quả bước đầu, nhưng cũng kêu gọi kiểm chứng độc lập, nhất là trước nguy cơ ô nhiễm chéo giữa tế bào người và tế bào động vật.

Theo họ, muốn tiến tới tạo ra tim cấy ghép an toàn, mô nội tạng phải gần như hoàn toàn là tế bào người để giảm thiểu nguy cơ hệ miễn dịch của bệnh nhân từ chối "bộ phận lai".

Mặc dù còn nhiều rào cản kỹ thuật và đạo đức, nghiên cứu lần này là minh chứng cho tiềm năng to lớn của lĩnh vực nuôi cấy nội tạng lai, hướng đến một giải pháp dài hạn cho tình trạng thiếu hụt nguồn tạng cấy ghép trên toàn cầu, một trong những vấn đề nan giải nhất của y học hiện đại.