Không thể lấy dân làm 'con tin' để dọa nhau cắt điện, cúp nước

Công ty CP Cấp nước Chư Sê nợ tiền điện, tiền thuế kéo dài và chưa có lộ trình thanh toán nợ. Ảnh: Thanh Tuấn

Ngày 25.12, UBND tỉnh Gia Lai tổ chức đối thoại giữa nhà máy cấp nước, Điện lực Gia Lai, Cục Thuế tỉnh, UBND huyện Chư Sê… để bàn hướng giải quyết việc Công ty CP Cấp nước Chư Sê nợ tiền điện, tiền thuế kéo dài, nguy cơ bị cắt điện, dẫn đến cúp nước sinh hoạt.

Tuy vậy, cuộc đối thoại vẫn chưa tìm được tiếng nói chung. Theo Điện lực Gia Lai, việc thỏa thuận giá điện với Công ty CP Cấp nước Chư Sê là không thể, vì giá điện đã được quy định cụ thể theo khung, bảng giá của Chính phủ, Bộ Công Thương ban hành.

Điện lực Gia Lai cũng đã hỗ trợ cho 4 lần gia hạn, duy trì cung cấp điện dù nhà máy cấp nước Chư Sê vẫn còn nợ hơn 100 triệu đồng và chưa có lộ trình thanh toán nợ.

Ngoài nợ tiền điện, Công ty CP Cấp nước Chư Sê còn nợ hơn 150 triệu đồng thuế. Trong đó, có hơn 98 triệu đồng quá hạn phải cưỡng chế. Bí cách, nhà máy nước thông báo cắt nước sinh hoạt của dân hồi giữa tháng 10 và tháng 12.2023.

Có nhiều lý do dẫn đến việc dân không dùng nước sinh hoạt của nhà máy nước Chư Sê, trong đó có việc tự đào, khoan giếng, sử dụng nước ngầm. Nhưng công ty không thể vin việc khảo sát, thăm dò không sát thực tế, dẫn đến làm ăn thua lỗ, nợ tiền điện rồi đi cúp nước hơn 1.600 khách hàng ở huyện.

Người dân đăng ký sử dụng nước sinh hoạt có hợp đồng, có thỏa thuận, cam kết với công ty cấp nước bằng văn bản, nhưng không hề có điều khoản nào ghi là bị cúp nước do... công ty làm ăn thua lỗ cả.

Điện, nước sinh hoạt là các mặt hàng thiết yếu, có vị trí đặc biệt quan trọng trong sự ổn định, phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Cấp nước sinh hoạt cũng là ngành kinh doanh đặc thù, bởi liên quan đến an toàn, an ninh nguồn nước. Vì vậy, tại phần lớn các địa phương, công ty cấp nước là doanh nghiệp nhà nước. Trường hợp cổ phần hóa thì thông thường nhà nước giữ cổ phần chi phối. Nên nếu công ty cấp nước kinh doanh kém hiệu quả thì nhà nước sẽ tái cơ cấu, thay cán bộ lãnh đạo hoặc bù ngân sách để duy trì cấp nước cho dân...

Trường hợp công ty cấp nước là của tư nhân thì nhà nước cũng phải chịu trách nhiệm chính trong việc đảm bảo an toàn, an ninh nguồn nước. Công ty Cấp nước Chư Sê hiện đáp ứng nước sinh hoạt cho thị trấn Chư Sê và 11 xã lân cận, trong đó có nhiều xã đồng bào dân tộc thiểu số, xã khó khăn, thiếu nước sinh hoạt. Đứt nguồn cung nước sạch sinh hoạt còn ảnh hưởng đến chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới.

Vì vậy, UBND huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai không thể "thả nổi" cho Công ty Cấp nước Chư Sê và Điện lực tự thương lượng, thỏa thuận bất thành, kéo dài như vậy được. Không thể mặc các doanh nghiệp đem dân ra làm "con tin" để liên tục thông báo ngừng cấp nước, cắt điện tạo sức ép với nhau.

Hơn bao giờ hết, Gia Lai cần giải quyết dứt điểm vấn nạn bất an cấp nước cho cả vạn dân ở huyện Chư Sê.