Khí hậu năm 2024 của Việt Nam và thế giới diễn biến thế nào?

TPO - Nắng nóng cực độ dự kiến sẽ tiếp tục xảy ra vào năm 2024 và có thể phá vỡ kỷ lục của năm 2023.

Nắng nóng cực độ dự kiến sẽ tiếp tục xảy ra vào năm 2024. Sự kết hợp giữa biến đổi khí hậu do con người gây ra và El Nino, một hiện tượng khí hậu xảy ra tự nhiên, có thể khiến năm 2024 phá vỡ kỷ lục của năm nay và tiếp tục trở thành năm nóng kỷ lục.

Trong cảnh báo đưa ra cuối tuần qua, Tổ chức Khí tượng thế giới chỉ rõ: “Có đến 66% khả năng nhiệt độ trung bình toàn cầu hàng năm sẽ vượt mức tiền công nghiệp hơn 1,5°C trong ít nhất một năm từ 2023 đến 2027.”

Những kỷ lục này có thể được giải thích bằng 3 thông số: khối lượng phát thải khí nhà kính, hiện tượng khí hậu El Nino bắt đầu vào mùa Xuân năm 2023 và vụ phun trào núi lửa Tonga ở Thái Bình Dương, đã bắt đầu từ đầu năm 2022, nhưng ảnh hưởng của nó cho đến nay vẫn còn được cảm nhận, đặc biệt là lượng hơi nước khổng lồ thoát ra. Nếu lượng hơi nước nóng này bốc lên và nguội đi ở tầng bình lưu thì nó sẽ tạo ra hiệu ứng nhà kính, góp phần vào sự nóng lên toàn cầu.

Tác động của biến đổi khí hậu là điều rất đáng lo ngại vì nó sẽ cướp đi sinh mạng của nhiều người và để lại hậu quả kinh tế xã hội khó lường.

Tại Việt Nam, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn dự báo hiện tượng El Nino có khả năng còn duy trì đến hết mùa xuân năm 2024 với xác suất khoảng trên 90%, sau đó có xu hướng chuyển dần sang trạng thái trung tính vào những tháng mùa hè với xác suất khoảng 60-70%. Trong nửa cuối năm 2024, trạng thái ENSO có khả năng chuyển sang pha La Nina.

Từ tháng 1-6/2024, trên phạm vi toàn quốc nhiệt độ trung bình phổ biến cao hơn khoảng 1,0-1,5⁰C so với trung bình nhiều năm. Hiện tượng nắng nóng tại khu vực Nam Bộ, khu vực Tây Bắc Bắc Bộ và Trung Bộ có khả năng đến sớm và xuất hiện nhiều hơn so với trung bình nhiều năm. Cảnh báo nguy cơ khô hạn gia tăng ở khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ trong khoảng từ tháng 2-4/2024 do ít có khả năng xuất hiện mưa trái mùa, ở khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ cần đề phòng nguy cơ xảy ra khô hạn trong thời kỳ này.

Gió mùa Đông Bắc vào các tháng từ 1-4/2024 và gió mùa Tây Nam từ tháng 6/2024 có khả năng gây ra gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động trên các vùng biển. Không khí lạnh hoạt động yếu hơn so với trung bình nhiều năm nên khả năng xảy ra rét đậm, rét hại (từ tháng 1-3/2024) ở mức thấp hơn so với cùng thời kỳ. Tuy nhiên, có thể xuất hiện đợt không khí lạnh có cường độ mạnh gây rét đậm, rét hại trên diện rộng, băng giá, mưa tuyết ở khu vực vùng núi cao Bắc Bộ.

Trong các tháng nửa cuối năm 2024 đề phòng gió mạnh, sóng lớn trên biển do tác động của bão/áp thấp nhiệt đới và gió mùa Tây Nam ở vùng biển Giữa và Nam Biển Đông và không khí lạnh từ tháng 11-12/2024 ở khu vực Biển Đông có khả năng gây ảnh hưởng đến các hoạt động trên các vùng biển. Ngoài ra, hiện tượng dông, lốc, sét, mưa đá sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất nông nghiệp và các hoạt động dân sinh ở những khu vực chịu tác động.