Indonesia dời đô về Đông Kalimantan

Indonesia khánh thành thủ đô mới Nusantara vào ngày 17/8, đúng dịp kỷ niệm lần thứ 79 Quốc khánh nước này. Tuy nhiên, dự án “dời đô” trị giá 32 tỷ USD của xứ vạn đảo phải đến năm 2045 mới hoàn thành toàn bộ theo kế hoạch.

Tổng thống Widodo (giữa) phát biểu trước báo giới tại thủ đô mới Nusantara ngày 12/8. (Nguồn: the Jakarta Post)

Tổng thống Joko Widodo (giữa) phát biểu trước báo giới tại thủ đô mới Nusantara ngày 12/8. (Nguồn: the Jakarta Post)

Ngày 12/8, Tổng thống Joko Widodo, người thúc đẩy đại dự án này đã tổ chức cuộc họp nội các toàn thể đầu tiên tại Cung điện Garuda ở Nusantara. Cuộc họp có sự tham dự của Phó Tổng thống Ma'ruf Amin và các bộ trưởng nội các, trong đó có Bộ trưởng Quốc phòng Prabowo Subianto, người đã đắc cử Tổng thống và dự kiến nhậm chức vào ngày 20/10 tới tại Nusantara.

Ông Subianto đã chọn ông Gibran Rakabuming Raka - con trai của Tổng thống Widodo làm "phó tướng" và cam kết tiếp tục các chính sách của người tiền nhiệm, gồm cả dự án thủ đô mới.

Nusantara được xây dựng giữa khu rừng phía đông tỉnh Kalimantan trên đảo Borneo, cách thủ đô hiện tại Jarkata khoảng 1.200km. Phát biểu tại cuộc họp, Tổng thống Jokowi nhấn mạnh, thủ đô mới Nusantara đánh dấu một chương mới trong lịch sử Indonesia. Không phải quốc gia nào cũng có cơ hội hay khả năng xây dựng một thủ đô mới “từ con số 0”.

Theo Tổng thống, Nusantara có vị trí chiến lược quan trọng và sẽ thúc đẩy sự phát triển đồng đều cho nền kinh tế Indonesia. Nêu rõ việc hoàn thiện dự án khổng lồ trên không phải là một công việc chóng vánh mà là một quá trình lâu dài, khó khăn, ông cam kết tiếp tục đồng hành với người kế nhiệm Prabowo Subianto trong quá trình xây dựng thủ đô mới và kêu gọi các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào dự án.

Nusantara được xây dựng giữa khu rừng trên đảo Borneo, cách thủ đô Jakarta hiện tại khoảng 1.200km. Tuy nhiên, hiện nay dự án đang phải đối mặt với nhiều vấn đề, nhất là việc thi công chậm, thiếu vốn đầu tư. Kế hoạch di dời thủ đô của Indonesia lần đầu tiên được Bộ Kế hoạch phát triển quốc gia Indonesia đưa ra vào đầu tháng 4/2019 và được Tổng thống Joko Widodo nêu ra trong Thông điệp liên bang vào ngày 16/8/2019 nhân dịp kỷ niệm 74 năm Quốc khánh Indonesia.

Ý tưởng về việc di dời thủ đô thực ra được nước này thảo luận từ nhiều thập kỷ qua bởi các tổng thống khác nhau, kể từ thời Tổng thống đầu tiên của nước này là ông Sukarno. Ý tưởng được hiện thực hóa và trở nên cấp bách dưới thời của Tổng thống Widodo.

Kế hoạch “dời đô” đưa ra trong bối cảnh Jakarta đang đối mặt với nhiều vấn đề như ô nhiễm môi trường, lũ lụt và tắc đường trầm trọng. Thêm vào đó, với vị trí nằm ở vùng đất thấp, Jakarta thường xuyên bị ảnh hưởng bởi những đợt triều cường và hứng chịu lũ lụt vào mùa mưa.

Việc khai thác nước ngầm quá mức khiến thành phố ngày càng bị lún nhanh. Các nhà nghiên cứu cho biết phía Bắc Jakarta đã chìm 2,5m trong 10 năm qua và tiếp tục chìm trung bình 18cm mỗi năm. Ước tính phần lớn đô thị Jakarta có thể sẽ bị nhấn chìm hoàn toàn vào năm 2050.

Từng là cố đô của vương quốc Sunda thời Trung cổ, sau đó là thành phố cảng Batavia trong thời thực dân Hà Lan, rồi trở thành thủ đô vào thập niên 1940 khi Indonesia tuyên bố độc lập, hiện tại Jakarta là thành phố lớn nhất ở Indonesia với dân số khoảng 10 triệu người, đông gấp ba lần so với dân số ở các thành phố lân cận.

Vì vậy, khi đề cập kế hoạch di dời thủ đô, Tổng thống Widodo nhấn mạnh thủ đô không chỉ là biểu tượng của bản sắc dân tộc mà còn lại đại diện cho sự tiến bộ của quốc gia. Việc lựa chọn thủ đô mới cũng thể hiện tầm nhìn xa của nước này, hiện thực hóa các mục tiêu kinh tế trong tương lai.

Theo Tổng thống Widodo, thủ đô mới của Indonesia được thiết kế như một thành phố thông minh bền vững, có hệ thống giao thông công cộng hiệu quả, hệ thống nước và điện xanh. Chính phủ Indonesia đặt mục tiêu đưa thủ đô mới lọt tốp 10 thành phố đáng sống nhất trên thế giới và thu hút nhân tài người nước ngoài, đặc biệt là từ các nước Đông Nam Á.