Hội phết Hiền Quan không có cướp phết, nhiều người thất vọng

14:45 10/02/2025

Dân gian có câu 'vui ra phết' chính là bắt nguồn từ lễ hội phết, nhưng Lễ hội phết Hiền Quan năm nay vắng vẻ, đìu hiu vì tiếp tục không có cướp phết.

Hội phết Hiền Quan không có cướp phết, nhiều người thất vọng - Ảnh 1.

Lưa thưa người đi hội phết Hiền Quan, quang cảnh khác hoàn toàn mấy năm trước khi vẫn có cướp phết - Ảnh: T.ĐIỂU

Hội phết Hiền Quan (huyện Tam Nông, Phú Thọ) diễn ra từ chiều 9-2 (12 tháng giêng) được ghi nhận vắng vẻ, chỉ thưa thớt người trong xã đi chơi hội, khác hẳn cảnh chen chúc đông nghịt người như trước đây khi hội còn cho tranh phết.

Không có cướp phết, hội phết đìu hiu

Hôm nay 10-2 (ngày 13 tháng giêng) là chính hội phết Hiền Quan, nhưng khung cảnh vắng vẻ khác lạ.

Chiều 9-2 (tức 12 tháng giêng năm Ất Tỵ), dân làng đã tổ chức rước và tế lễ. Theo truyền thống, ngay sau phần tế lễ tại đền sẽ tới phần hội, tổ chức cướp (đánh) phết kéo dài trong hai ngày lễ hội.

Đây chính là phần hấp dẫn nhất của Lễ hội phết Hiền Quan, thu hút rất đông khách thập phương tham dự, một số năm gây náo loạn hội phết vì quá tải và tranh cướp quyết liệt.

Hội phết Hiền Quan không có cướp phết, nhiều người thất vọng - Ảnh 2.

Lễ rước phết từ đình tới đền - Ảnh: T.ĐIỂU

Tuy nhiên, truyền thống cướp phết này đã bị ngắt quãng từ lễ hội năm 2019. Năm đầu là do tranh cướp phản cảm phải ngừng giữa chừng, sau đó là dịch COVID-19. Nhưng khi dịch đã qua đi, Hội phết Hiền Quan vẫn không được cướp phết.

Không có cướp phết, hội chỉ thưa thớt người đi chơi, mua bán mấy món đồ lưu niệm, đồ ăn vặt, chơi mấy trò chơi hiện đại như phi tiêu, tô tượng…

Hội phết Hiền Quan 7 năm không có cướp phết, không còn ‘vui ra phết’ - Ảnh 3.

Những quả phết trên bàn cúng tế, không được mang ra tranh cướp - Ảnh: T.ĐIỂU

Dân mong, chính quyền xã hy vọng

Ông Bùi Phúc Khánh, 75 tuổi, người xã Hiền Quan, hiện đang sinh sống ở TP Việt Trì, Phú Thọ - chia sẽ rất mong mỏi lễ hội truyền thống của mình sớm được tổ chức với đầy đủ nghi thức:

“Người Hiền Quan chúng tôi ngay như thời chiến tranh, trong tiếng bom rơi đạn lạc, vẫn tổ chức đánh phết. Nhưng 7 năm nay quả phết không bay lên. Lễ hội phết rất quan trọng với người dân Hiền Quan, nên ai đi xa, ngày Tết có thể không về nhưng ngày hội phết thì phải về”.

Hội phết Hiền Quan 7 năm không có cướp phết, không còn ‘vui ra phết’ - Ảnh 4.

Phần lễ vẫn được thực hành trang nghiêm, đầy đủ nghi lễ nhưng phần hội đánh phết thì không có - Ảnh: T.ĐIỂU

Hội phết Hiền Quan 7 năm không có cướp phết, không còn ‘vui ra phết’ - Ảnh 7.

Ông Nguyễn Tiến Nhân nói người làng tâm tư, buồn vì hội không có cướp phết - Ảnh: T.ĐIỂU

Ông Nguyễn Tiến Nhân, 55 tuổi, ở khu 10, xã Hiền Quan, người năm nay được dân làng chọn vào vai ông Tiên Chỉ, cho biết năm nay là năm thứ 7 không diễn ra hội đánh phết, nên dân làng tâm tư, buồn.

Ông Trần Kim Tuyến, bí thư Đảng ủy xã Hiền Quan, cho biết ông dù mới nhận công tác tại xã 4 tháng qua, nhưng ông rất quan tâm với trăn trở của nhân dân. Tuy nhiên, việc tổ chức phần hội đánh phết nếu chỉ dựa vào trách nhiệm của xã thì không đảm đương được, cần có sự chung tay của các cấp huyện, tỉnh và các nguồn lực khác.

Theo ông Tuyến, để đảm bảo lễ hội an toàn có lẽ cần cả tỉ đồng để tổ chức, thậm chí có lẽ cần đo nồng độ cồn kiểm soát người vào lễ hội. Ông hy vọng hội đánh phết năm 2026 sẽ được tổ chức nhờ sự ủng hộ của người dân và sự đồng thuận của cấp trên.

Hội phết Hiền Quan không có cướp phết, nhiều người thất vọng - Ảnh 6.

Người dân làng đứng xem tế lễ - Ảnh: T.ĐIỂU

Giải pháp nào?

Góp ý tổ chức Lễ hội phết Hiền Quan, PGS.TS Bùi Hoài Sơn, ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, nguyên viện trưởng Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia, nói để tổ chức một hội phết vui tươi, an toàn mà vẫn giữ nguyên được cốt lõi truyền thống, cần sự chuẩn bị tỉ mỉ và sự tham gia đồng lòng từ tất cả các bên.

Người tham gia lễ hội cần hiểu rõ ý nghĩa đích thực của lễ hội, không phải chỉ là sự thắng thua hay khoe sức mạnh, mà còn là nơi mọi người cùng hội tụ, đoàn kết và chia sẻ niềm vui, giá trị cộng đồng.

Từ phía ban tổ chức, cần sắp xếp khu vực tổ chức hội phết đảm bảo có đủ không gian cho các hoạt động, có lối thoát hiểm, và vị trí thuận lợi cho mọi người dễ quan sát.

Cung cấp đội ngũ y tế, an ninh sẵn sàng can thiệp khi cần thiết và thiết lập quy định rõ ràng về việc tham gia, tránh những hành vi bạo lực không đáng có.

Một số hoạt động bên lề như hội chợ ẩm thực, trò chơi dân gian hoặc trình diễn văn nghệ có thể được tổ chức xen kẽ để giảm tải áp lực chính vào hoạt động "cướp" phết.