Hiện thực hóa mục tiêu tinh gọn bộ máy từ Trung ương đến địa phương

Nhiều quyết sách quan trọng về bầu cử Quốc hội, phân loại đô thị, cải cách hành chính tiếp tục được triển khai đồng bộ, quyết tâm hiện thực hóa mục tiêu tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh phát biểu. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)

Nổi bật trong tuần (22-28/12), Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Chủ tịch Hội đồng Bầu cử quốc gia đã ký ban hành Nghị quyết về số đơn vị bầu cử, danh sách các đơn vị bầu cử và số lượng đại biểu Quốc hội được bầu ở mỗi đơn vị bầu cử của các tỉnh, thành phố.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình phát biểu. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)

Nghị quyết nêu rõ tổng số đơn vị bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI trong cả nước là 182.

Số đơn vị bầu cử, danh sách các đơn vị bầu cử và số lượng đại biểu Quốc hội được bầu ở mỗi đơn vị bầu cử của các tỉnh, thành phố được ấn định cụ thể, nêu rõ trong Nghị quyết này.

Liên quan đến công tác bầu cử, trong tuần, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cũng đã ban hành Hướng dẫn các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương tiến hành giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI. Theo đó, chậm nhất 17 giờ ngày 1/2/2026, người ứng cử phải hoàn thành việc nộp hồ sơ ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI.

Ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. (Ảnh: Chanh Đa/TTXVN)

Tiêu chuẩn đơn vị hành chính, phân loại đô thị

Tại Phiên họp thứ 52 vào chiều 24/12, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua Nghị quyết về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và Nghị quyết về phân loại đô thị.

Trước đó tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, dự thảo Nghị quyết về phân loại đô thị được xây dựng trên cơ sở quán triệt đầy đủ chủ trương của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết số 06 của Bộ Chính trị về phát triển đô thị bền vững và các kết luận mới của Trung ương liên quan đến sắp xếp đơn vị hành chính, tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.

Điểm nhấn quan trọng là việc đổi mới cách tiếp cận trong phân loại đô thị. Thay vì gắn chặt đô thị với một đơn vị hành chính cụ thể như trước đây, dự thảo Nghị quyết xác định đô thị trên cơ sở không gian phát triển, tính chất, chức năng, vai trò và vị trí trong hệ thống đô thị quốc gia, phản ánh đúng thực tiễn đô thị hóa lan tỏa, đa trung tâm và liên kết vùng ngày càng rõ nét. Theo đó, hệ thống đô thị quốc gia được sắp xếp lại, rút gọn từ 6 loại xuống còn 4 loại…

Trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình cho biết đối với đơn vị hành chính nông thôn, dự thảo tiếp tục giữ các tiêu chuẩn về quy mô dân số và diện tích tự nhiên, đồng thời bổ sung tiêu chuẩn về định hướng phát triển kinh tế-xã hội theo hướng nông thôn hiện đại, văn minh và bền vững.

Đối với đơn vị hành chính đô thị, tiêu chuẩn đối với thành phố trực thuộc Trung ương được nâng lên rõ rệt, cả về quy mô dân số, diện tích tự nhiên lẫn yêu cầu về vị trí, chức năng và trình độ phát triển hạ tầng đô thị.

Tỷ lệ đô thị hóa tối thiểu được xác định từ 45% trở lên; tỷ lệ phường trên tổng số đơn vị hành chính cấp xã được điều chỉnh theo hướng linh hoạt hơn, phù hợp với thực tiễn sau sắp xếp.

Riêng đối với phường, dự thảo Nghị quyết điều chỉnh mạnh về quy mô dân số, tăng gấp hai đến ba lần so với trước, trong khi vẫn giữ tiêu chuẩn diện tích tự nhiên tối thiểu. Đáng chú ý, dự thảo không quy định phường phải gắn với loại đô thị cụ thể, thể hiện rõ quan điểm "không giới hạn đô thị là một đơn vị hành chính", phù hợp với định hướng chung của Trung ương.

Bên cạnh đó, dự thảo tiếp tục kế thừa quy định về yếu tố đặc thù đối với các đơn vị hành chính ở miền núi, biên giới, hải đảo, đô thị di sản, trung tâm du lịch quốc gia; đồng thời bổ sung quy định riêng đối với đặc khu, bảo đảm linh hoạt theo chủ trương của cấp có thẩm quyền trong từng giai đoạn.

Hiện thực hóa mục tiêu tinh gọn bộ máy

Bộ Tài chính vừa có Công văn số 19699/BTC-QLCS yêu cầu các bộ, cơ quan trung ương đẩy mạnh triển khai thực hiện sắp xếp, bố trí, xử lý các cơ sở nhà, đất thuộc trung ương quản lý sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính các cấp.

Theo Bộ Tài chính, số liệu tổng hợp, số lượng cơ sở nhà, đất dôi dư sau khi sắp xếp tinh gọn bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính của các bộ, cơ quan trung ương hiện còn lớn.

Do đó, Bộ đề nghị các bộ, cơ quan trung ương khẩn trương rà soát toàn bộ các cơ sở nhà, đất thuộc phạm vi quản lý; xác định rõ các cơ sở dôi dư, không còn nhu cầu sử dụng để kịp thời chuyển giao cho địa phương quản lý hoặc xử lý theo đúng quy định của pháp luật; bảo đảm chậm nhất đến ngày 31/12/2025 tất cả các cơ sở nhà, đất đều được phê duyệt phương án sắp xếp, xử lý và có đối tượng quản lý cụ thể.

Tại các địa phương, vào ngày 24/12, Ủy ban Nhân dân tỉnh Cà Mau tổ chức hội nghị tổng kết chiến dịch 90 ngày xây dựng, hoàn thiện, làm giàu cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai trên địa bàn tỉnh.

Tính đến ngày 28/11/2025, tổng số thửa đất đã xây dựng cơ sở dữ liệu 680.120 thửa (giảm 29.334 thửa do trùng lắp và điều chỉnh trong quá trình rà soát lại số liệu).

Ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Cà Mau cho biết chiến dịch 90 ngày làm giàu, làm sạch Cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai là một nhiệm vụ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, không chỉ nhằm hoàn thiện một cơ sở dữ liệu chuyên ngành, mà còn là nền tảng cốt lõi phục vụ chuyển đổi số, cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong tiếp cận dịch vụ công.

Ngày 23/12, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh ban hành Thông báo số 269/TB-UBND về việc kết thúc tiếp nhận hồ sơ tại các sở, ban, ngành; từ ngày 27/12/2025, toàn bộ thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền của các sở, ban, ngành Thành phố Hồ Chí Minh sẽ được tập trung tiếp nhận và trả kết quả tại một địa điểm duy nhất là Trung tâm Phục vụ hành chính công Thành phố.

Đây là bước ngoặt quan trọng trong tiến trình cải cách hành chính của Thành phố Hồ Chí Minh nhằm hiện thực hóa mục tiêu tinh gọn bộ máy, tăng cường tính minh bạch và tạo thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp.

Thực hiện chủ trương hợp nhất đơn vị hành chính cấp tỉnh, thời gian qua, tỉnh Phú Thọ tập trung cao độ cho công tác rà soát, xử lý hệ thống văn bản quy phạm pháp luật do Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân ba tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc và Hòa Bình ban hành trước khi hợp nhất.

Với tinh thần quyết liệt, trách nhiệm và đồng bộ, công tác rà soát, xử lý hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của ba tỉnh trước hợp nhất đang được tỉnh Phú Thọ triển khai bài bản, khoa học, tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho bộ máy chính quyền mới vận hành ổn định, phục vụ tốt hơn yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội và đời sống nhân dân.

Là xã miền núi, vùng sâu, vùng xa của tỉnh Đồng Nai, Bù Đăng đang cho thấy sự chủ động, linh hoạt trong triển khai xây dựng chính quyền gần dân, sát dân, phục vụ nhân dân.

Từ khi chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động, Bù Đăng đã có nhiều mô hình thân thiện như, cán bộ về tận thôn thực hiện các thủ tục hành chính, hỗ trợ gia đình chính sách, người neo đơn sửa nhà… và nay là mô hình "Buổi sáng với nhân dân."

Mô hình này đã góp phần tăng cường đối thoại, lắng nghe và giải quyết kịp thời các kiến nghị, phản ánh của nhân dân./.