Hậu trường cuộc đàm phán chấm dứt nổi loạn của Wagner ở Nga

Nga đã tập trung khoảng 10.000 quân để đẩy lùi cuộc hành quân của công ty quân sự tư nhân Wagner tới Mátxcơva vào tuần trước - RT dẫn lời Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko cho biết tại Minsk hôm 27.6, đồng thời nói thêm rằng ông cũng sẵn sàng gửi lực lượng của mình tới Nga.

Ông Lukashenko cho hay, Nga sẽ thắng thế trong cuộc đối đầu với những kẻ nổi loạn, nhưng điều đó có thể dẫn đến cái chết của hàng nghìn người, vì vậy ưu tiên là một giải pháp hòa bình. Tổng thống Belarus nói thêm, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cập nhật tình hình kĩ lưỡng cho ông, khiến ông đề nghị giúp đỡ với tư cách là người hòa giải.

“Điều nguy hiểm nhất… không phải là tình hình mà là những hậu quả tiềm ẩn của nó” - ông Lukashenko nói với quân đội Belarus.

Tổng thống Putin nói với ông Lukashenko rằng người sáng lập Wagner, Evgeny Prigozhin, từ chối nói chuyện với bất kì ai và nỗ lực đàm phán với ông ta sẽ là vô ích. Tuy nhiên, ông Lukashenko dường như đã thiết lập được liên lạc với sự giúp đỡ của Cơ quan An ninh Liên bang Nga FSB.

Tổng thống Belarus nhớ lại, Prigozhin "hoàn toàn nhởn nhơ" suốt 30 phút đầu tiên và chủ yếu nói những lời tục tĩu, “chửi thề nhiều gấp 10 lần so với bình thường”.

Theo ông Lukashenko, các chỉ huy của Wagner thất vọng trước những tổn thất trên chiến trường ở Ukraina và điều đó đã "ảnh hưởng nặng nề" đến Prigozhin - người tuyên bố rằng ông ta chỉ đòi hỏi "công lí" khi kêu gọi loại bỏ các tướng lĩnh Nga.

Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko. Ảnh: Sputnik

Trong cuộc nói chuyện, ông Lukashenko đã cảnh báo Prigozhin rằng ông ta sẽ bị "nghiền nát như một con bọ" nếu dám tiếp tục hành quân đến Mátxcơva.

Vào lúc 5h chiều ngày 24.6 theo giờ Mátxcơva trong cuộc binh biến, Prigozhin gọi điện để nói rằng ông ta sẽ chấp nhận các điều khoản của Tổng thống Belarus, nhưng yêu cầu đảm bảo an ninh cho bản thân và các chiến binh Wagner.

Vào thời điểm đó, ông Lukashenko đã liên lạc với người đứng đầu FSB Aleksandr Bortnikov và đạt đồng thuận rằng Nga sẽ không tấn công quân Wagner.

Sau đó Tổng thống Lukashenko chuyển cam kết tới Prigozhin, đồng thời đảm bảo sẽ chấp nhận các chiến binh Wagner ở Belarus, cũng như đảm bảo an toàn cho họ.

Thứ trưởng Quốc phòng Nga Yunus-Bek Yevkurov cũng đóng một "vai trò quan trọng" trong các cuộc đàm phán - ông Lukashenko cho biết. Ngày 24.6, một đoạn video Yevkurov nói chuyện với thủ lĩnh Wagner ở thành phố Rostov-on-Don của Nga, nơi bị các chiến binh của nhóm chiếm giữ, đã xuất hiện trên mạng.

Các cuộc đàm phán kết thúc vào tối 24.6. Ông Lukashenko nói ông phải nhanh chóng kết thúc đàm phán vì Nga “đã xây dựng một tuyến phòng thủ cách Mátxcơva khoảng 200 km”.

“Tôi sợ nếu các binh sĩ Wagner đụng độ với họ ở ranh giới đó, máu sẽ đổ và thế là xong” - Tổng thống Belarus kể.

Cảnh sát được triển khai ở Mátxcơva, Nga, ngày 24.6.2023. Ảnh: Xinhua

Cuối cùng, ông Lukashenko đã tạo điều kiện để Prigozhin điện thoại trực tiếp với ông Bortnikov. Sau khi nói chuyện với người đứng đầu FSB của Nga, người đứng đầu Wagner đã ra lệnh cho các chiến binh của mình rút lui và trở về trại dã chiến.

Tiếp theo, ông Lukashenko đã có một cuộc điện đàm khác với ông Putin, trong đó nhà lãnh đạo Nga cam kết sẽ giữ lời hứa.

Tổng thống Putin sau đó tuyên bố rằng chính quyền Nga sẽ không truy tố Prigozhin hoặc binh lính của Wagner, đồng thời đề nghị các chiến binh Wagner lựa chọn kí hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga hoặc các cơ quan an ninh khác, trở về nhà hoặc chuyển đến nước láng giềng Belarus.