Hai công chứng viên 'thoát' trách nhiệm trong vụ lừa bán đất

Tòa phúc thẩm cho rằng không có căn cứ buộc hai nhân viên Văn phòng công chứng Đầm Sen phải chịu trách nhiệm trong vụ Trịnh Trường Giang lừa đảo.

Ngày 21/7, TAND Cấp cao xử phúc thẩm, bác kháng nghị của VKSND cùng cấp và kháng cáo của bị hại, giữ nguyên bản án sơ thẩm, tuyên Trịnh Trường Giang 18 năm tù; Trần Thanh Hải, 7 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tòa cũng giữ nguyên các quyết định khác của cấp sơ thẩm.

Tại tòa hôm nay, phía bị hại và VKSND Cấp cao giữ nguyên quan điểm đề nghị HĐXX hủy toàn bộ bản án sơ thẩm do có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm và người phạm tội đối với Ngụy Cao Khánh, Nguyễn Duy Thức - hai nhân viên của Văn phòng công chứng Đầm Sen (nay đổi tên Văn phòng công chứng Nguyễn Thị Sáu).

Theo VKS, hai công chứng viên này đã vi phạm Luật Công chứng năm 2015, ký chứng thực trên hợp đồng ủy quyền bán đất giả, có vai trò giúp sức, dẫn đến hậu quả là bị cáo Giang và Hải chiếm đoạt của người bị hại 18,5 tỷ đồng. Vì vậy, Khánh, Thức có dấu hiệu phạm tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, theo Điều 360, Bộ luật Hình sự. VKS đề nghị cần xác định văn phòng công chứng có trách nhiệm liên đới bồi thường cho bị hại.

Tuy nhiên, HĐXX phúc thẩm cho rằng, quá trình xử sơ thẩm, TAND TP HCM đã trả hồ sơ điều tra bổ sung, yêu cầu làm rõ hành vi của Khánh, Thức và trách nhiệm của Văn phòng công chứng Đầm Sen. Kết luận điều tra bổ sung nêu, không có căn cứ, tài liệu nào khác chứng minh trách nhiệm hình sự của hai nhân viên công chứng. Tòa án chỉ xét xử bị cáo về những hành vi theo tội danh VKS truy tố và quyết định đưa vụ án ra xét xử; tòa sơ thẩm đã kiến nghị Sở Tư pháp TP HCM có biện pháp xử lý trách nhiệm Văn phòng công chứng Đầm Sen theo quy định pháp luật là phù hợp.

"Riêng việc xác định hành vi sai phạm của ông Ngụy Cao Khánh, Nguyễn Duy Thức, cần tiếp tục kiến nghị Công an TP HCM làm rõ, nếu có dấu hiệu tội phạm thì xử lý theo quy định pháp luật", HĐXX kiến nghị.

Bị cáo Trịnh Trường Giang tại tòa hôm nay. Ảnh: Hải Duyên

Trong khi đó, trả lời HĐXX, ông Khánh và đại diện theo uỷ quyền của ông Thức thừa nhận có sai phạm trong quá trình soạn và ký chứng thực hợp đồng uỷ quyền cho Giang khi không có mặt các bên. Tuy nhiên, ông Khánh cho rằng vì tin tưởng Giang nên đã làm sai quy trình thủ tục công chứng, chứ không biết việc bị cáo này sử dụng hợp đồng công chứng để lừa đảo.

Riêng đại diện uỷ quyền của công chứng viên Nguỵ Duy Thức chấp nhận chia sẻ một phần trách nhiệm bồi thường cho bị hại, song phải giải quyết bằng vụ án dân sự.

Bản án xác định, tháng 9/2018, Trịnh Trường Giang đưa cho ông Diện bản photo giấy tờ thửa đất ở phường 5, quận Gò Vấp, do bà Tuyết đứng tên, đề nghị bán với giá 18 tỷ đồng. Sau khi xem các giấy tờ ông Diện thấy có hợp đồng ủy quyền của chủ đất, đã được chứng thực của công chứng viên, đồng ý để Giang bán đất này cho Trần Thanh Hải giá 18,5 tỷ đồng, nên đồng ý mua lại.

Ông Diện sau đó cho vợ ký hợp đồng mua bán giấy tay thửa đất với Hải, còn Giang là người làm chứng. Nội dung hợp đồng thể hiện bên bán phải hủy bỏ hợp đồng mua bán giữa bà Tuyết và Hải. Đồng thời, Hải có trách nhiệm làm các thủ tục sang tên từ bà Tuyết cho vợ ông Diện.

Khi ông Diện đưa trước 13,7 tỷ đồng, Giang nhờ Ngụy Cao Khánh soạn hợp đồng ủy quyền với nội dung ông Diện được quyền chuyển nhượng thửa đất do bà Tuyết đứng tên. Giang nói với ông Diện do bà Tuyết già yếu không đi lại được, nên yêu cầu ký hợp đồng bên ngoài trụ sở công chứng. Tin tưởng, người mua đã ký tên, lăn tay.

Hơn tuần sau, Giang đem hợp đồng ủy quyền có chữ ký chứng thực của ông Nguyễn Huy Thức; có chữ ký, dấu vân tay của bà Tuyết, đưa cho ông Diện. Sau khi có hợp đồng, ông Diện thanh toán phần tiền còn lại, tổng cộng 18 tỷ đồng.

Ông Diện còn bỏ ra số tiền lớn để cải tạo và giải quyết tranh chấp lối đi chung với những người hàng xóm. Vợ chồng ông sau đó mới biết bà Tuyết chủ đất, đã có đơn ngăn chặn mọi giao dịch liên quan thửa đất. Bà Tuyết trình bày không ủy quyền cho bất cứ ai bán đất.

Quá trình điều tra, nhà chức trách xác định, Giang đã làm giả các hợp đồng ủy quyền, móc nối Hải chiếm đoạt tiền của vợ chồng ông Diện. Hải bồi thường cho ông Diện 9,5 tỷ đồng, số tiền còn lại Giang chiếm hưởng chưa khắc phục.

Hồi tháng 4, TAND TP HCM xét xử sơ thẩm, tuyên phạt Giang 18 năm tù; Hải 7 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Đối với hai công chứng viên, HĐXX không có căn cứ xem xét xử lý.

Không đồng ý, ông Diện làm đơn kháng cáo, VKSND Cấp cao tại TP HCM kháng nghị.

Hải Duyên