Giải pháp “vá” lỗ hổng trong quy trình tuyển sinh lớp 10

Thí sinh tham dự kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm 2024. Ảnh: Vân Trang

Nhiều điều bất thường

Thời điểm này, các địa phương đã hoàn thành việc tuyển sinh đầu cấp. Đa số địa phương tổ chức kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2024 - 2025. Mặc dù mỗi tỉnh thành đã có quy định rất cụ thể để đảm bảo tính trung thực, khách quan, công bằng, từ khâu ra đề thi, coi thi, chấm thi và xử lý kết quả tuyển sinh, song thực tế đã xảy ra hàng loạt bất thường trong công tác chấm thi lớp 10 năm nay.

Đơn cử, tại tỉnh Thái Bình, có đến 18 số báo danh, sau khi nộp đơn phúc khảo, điểm mới có sự chênh lệch lớn so với điểm cũ. Cá biệt số báo danh 260xxx có điểm thi môn Toán tăng từ 3,75 lên 9,5 điểm, chênh lệch 5,75 điểm.

Hay tại Thanh Hóa, trong số những bài thi phúc khảo, bài thi môn Toán (chuyên) vào Trường THPT Chuyên Lam Sơn, có điểm chấm đợt đầu là 1 điểm sau khi phúc khảo tăng lên 9 điểm. Sở GDĐT tỉnh Thanh Hóa cho biết nguyên nhân của việc điểm số thí sinh tăng đột biến sau phúc khảo là do lỗi ở quá trình nhập điểm.

Dư luận chưa hết băn khoăn, nghi vấn, thì mới đây nhất, thanh tra Bộ GDĐT vừa công bố kết luận thanh tra công tác chỉ đạo và thực hiện quy chế tuyển sinh của Sở GDĐT Hải Phòng đối với việc chấm thi vào lớp 10 THPT năm học 2024 - 2025. Theo kết luận thanh tra tại hội đồng chấm thi Sở GDĐT TP Hải Phòng, một số giám khảo chưa nắm vững quy chế, còn để xảy ra sai sót trong quá trình chấm thi.

Cô Nguyễn Thị Phước Nhuận - giáo viên Trường THCS Long Lâm (huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An) bày tỏ sự lo ngại trước hàng loạt vụ việc nêu trên. "Kỳ thi vào lớp 10 có thể ảnh hưởng đến tương lai của các em. Tôi hy vọng những giáo viên được phân công nhiệm vụ chấm thi sẽ công tâm hơn, tuân thủ chặt chẽ quy chế để đảm bảo công bằng cho học sinh" - cô Nhuận nói.

Cần có giải pháp quyết liệt

Với kinh nghiệm hơn 37 năm đứng trên bục giảng, thầy Nguyễn Văn Lực, nguyên giáo viên Trường THCS Trịnh Phong, Khánh Hòa cho rằng, để tránh những sai sót có tính chủ quan của hội đồng chấm thi và giám khảo, tăng tính minh bạch, trung thực trong chấm thi cần xây dựng một quy trình chấm thi khoa học, công bằng.

"Giám khảo chấm cần phải được tuyển chọn từ những giáo viên giỏi có kinh nghiệm chấm thi và phải được tập huấn kỹ trước khi chấm. Thanh tra cần thực hiện chấm thẩm tra 10% số bài chấm/trên môn, kiểm tra các khâu trong quá trình chấm bảo đảm theo quy định. Đồng thời xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, đồng thời khen thưởng xứng đáng với hội đồng chấm, giám khảo hoàn thành tốt nhiệm vụ chấm thi. Có như vậy, mới đảm bảo kỳ thi tuyển sinh lớp 10 khách quan, công bằng" - thầy Lực phân tích.

TS Tâm lý giáo dục Vũ Việt Anh - Giám đốc Học viện Thành Công - cũng cho rằng, vấn đề chấm thi sai lệch và chênh lệch điểm chuẩn quá lớn là một vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của học sinh và uy tín của ngành giáo dục.

Để giải quyết triệt để vấn đề này, ông Việt Anh cho rằng, cần có những giải pháp đồng bộ và quyết liệt từ nhiều phía. Về quy trình chấm thi, cần rà soát và hoàn thiện quy chế chấm thi: Đảm bảo tính rõ ràng, chi tiết, dễ hiểu và dễ thực hiện. Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng giáo viên chấm thi: Trang bị cho giáo viên những kiến thức, kỹ năng cần thiết để chấm thi chính xác, khách quan.

Áp dụng công nghệ thông tin: Sử dụng phần mềm chấm thi tự động, hệ thống giám sát trực tuyến để giảm thiểu sai sót và tăng tính minh bạch. Tổ chức chấm thi độc lập: tránh tình trạng thiên lệch. Tăng cường công tác phúc khảo: Đảm bảo quyền lợi của thí sinh và phát hiện các sai sót trong quá trình chấm thi.

"Ngoài ra, cần tăng cường công tác thanh tra, giám sát bằng cách kiểm tra đột xuất các điểm thi. Từ đó, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Công khai thông tin về cách tính điểm thi, nguyên tắc chấm thi, tạo điều kiện cho phụ huynh và xã hội cùng giám sát" - ông Việt Anh đề xuất.