Đường sắt cao tốc đầu tiên do Trung Quốc xây ở Đông Nam Á sắp hoạt động

Sau nhiều lần trì hoãn, đường sắt cao tốc của Indonesia sẽ bắt đầu hoạt động thương mại vào đầu tháng 10 năm nay, đây là dịch vụ đầu tiên thuộc loại hình này ở Đông Nam Á.

Tập đoàn Indonesia - Trung Quốc, Kereta Cepat Indonesia China (KCIC) ấn định tháng 10 là ngày khai trương mới sau mốc thời gian trước đó là tháng 8. KCIC sẽ sử dụng thêm thời gian để tiến hành chạy thử nghiệm nhằm đảm bảo an toàn.

Tổng thống Joko Widodo cho biết, ông dự kiến tham gia các buổi chạy thử của đường sắt cao tốc Jakarta - Bandung vào tháng 9. “Ngay khi mọi thứ đều sẵn sàng, nó sẽ đi vào hoạt động” - ông Widodo nói.

Ngày ra mắt tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên tại Đông Nam Á diễn ra vào thời điểm chính trị quan trọng của Indonesia. Tháng 10 được coi là mùa vận động tranh cử cho cuộc bầu cử tổng thống nhiệm kỳ tới, ông Widodo đang tìm cách để lại một thành tích nổi bật mà người tiếp theo có thể kế thừa.

Tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên tại Đông Nam Á dự kiến sẽ hoạt động chính thức vào tháng 10. Ảnh: KCIC

Việc chạy thử được lên kế hoạch vào tháng 9 và tháng 10, người dân có thể đi tàu miễn phí.

Tuyến đường sắt cao tốc Jakarta - Bandung dài khoảng 140 km nối thủ đô Jakarta với thủ phủ Bandung của tỉnh Tây Java. Phương tiện tân tiến của Indonesia có tốc độ vận hành tối đa là 350 km/h, thời gian di chuyển trên toàn bộ tuyến chỉ trong vòng 36 phút.

Các cuộc chạy thử nghiệm đã được tiến hành từ tháng 5 với vận tốc tăng đều đặn. Theo báo cáo, đoàn tàu đã di chuyển với tốc độ 385 km/h, vận tốc cao nhất khả thi về mặt kỹ thuật.

Ban đầu, Indonesia dự định áp dụng công nghệ đường sắt cao tốc shinkansen của Nhật Bản, nhưng vào năm 2015, chính phủ của Tổng thống Widodo đã chuyển sang đề xuất do Trung Quốc đưa ra. Theo ông, kế hoạch của Trung Quốc sẽ không đặt bất kỳ gánh nặng tài chính nào lên ngân sách nhà nước.

Dự án đã vượt xa ước tính 5,5 tỉ USD của Indonesia. Ảnh: KCIC

Dự án đường sắt cao tốc là một trong những phần quan trọng nhất trong sáng kiến ​​cơ sở hạ tầng xuyên biên giới “Vành đai và Con đường” của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Dự án Jakarta - Bandung được tiến hành với sự hỗ trợ của Trung Quốc, các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc cũng dẫn đầu việc xây dựng.

Dự án mở tuyến Jakarta - Bandung bắt đầu khởi công vào năm 2016 nhưng đến năm 2018 vẫn bị đình trệ do những khó khăn trong việc thu hồi đất và bồi thường cho người dân. COVID-19 khiến việc xây dựng tạm dừng lại, các quỹ từ Trung Quốc cũng vì thế mà bị giữ lại.

Tổng chi phí của dự án đường sắt cao tốc đầu tiên tại Đông Nam Á vượt xa ước tính 5,5 tỉ USD ban đầu và Indonesia cuối cùng cũng phải chi tiền từ kho bạc nhà nước.

Tuyến đường sắt Jakarta - Bandung hoạt động vào thời điểm chính trị quan trọng của Indonesia. Ảnh: KCIC

Ngày ra mắt gấp rút của dự án được cho là vì lý do chính trị khi thời hạn ban đầu vào năm 2018 được ấn định trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2019. Ông Widodo dường như muốn quảng cáo đường sắt cao tốc là một thành tựu nổi bật trong chiến dịch tranh cử.

Hiện tại, một số người cho rằng, việc khởi hành tuyến Jakarta - Bandung nên được lùi lại để tiến hành thêm nhiều cuộc chạy thử nghiệm hơn, nhưng ông Widodo muốn tránh trì hoãn thêm.

Chiến dịch vận động tranh cử dự kiến sẽ bắt đầu sau thời hạn nộp đơn vào tháng 11. Mặc dù ông Widodo không được tiếp tục giữ chức tổng thống do giới hạn nhiệm kỳ, nhưng ông muốn để lại một thành tựu nổi bật cho người kế nhiệm.

Vẫn còn những lo ngại về sự an toàn của chuyến tàu cao tốc, bởi vào tháng 12.2022 đã có 2 công nhân thiệt mạng khi đoàn tàu trật bánh.

Bộ Giao thông Vận tải Indonesia và nhiều công ty tư vấn cho biết trong một tài liệu nội bộ rằng, việc khai trương tuyến đường sắt cao tốc nên được lùi lại đến tháng 1 năm sau.