Đua vào lớp 6 trường top ở Hà Nội

Định thi 6 môn cả sáng, chiều ở hai trường tư thục, song cậu bé lớp 5 con chị Huệ phải bỏ dở giữa chừng vì mệt.

Hôm 9/3, cả hai trường tư thục là Tiểu học, THCS và THPT Ngôi Sao Hà Nội - Hoàng Mai và Archimedes School đều tổ chức khảo sát đầu vào lớp 6. Chị Bùi Thu Huệ, quận Thanh Xuân, cho con thi cả hai trường này.

Thi xong ba môn Toán, Tiếng Việt, Tiếng Anh buổi sáng ở Archimedes, con chị Huệ sốt nhẹ. Hai mẹ con đi xe máy gần 7 km về nhà ăn uống, nghỉ được khoảng 10 phút rồi lại tiếp tục đi thi buổi chiều ở trường Ngôi sao.

"Làm xong bài thi môn Toán, con mệt, phải xuống phòng y tế nằm, buộc vắng mặt hai môn còn lại", chị Huệ nói, cho biết thấy con như vậy nên cũng không còn tâm trạng hỏi về bài thi.

Cũng cho con đi thi ở hai trường này, chị Nguyễn Ngọc Thu, quận Đống Đa, nói "hơi vội" khi chỉ có 45 phút vừa ăn trưa, vừa di chuyển. Lo con mệt nhưng khi đón thấy con khoe làm được bài, chị Thu nhẹ nhõm.

"Con kể đề Toán của Archimedes khó hơn, chật vật vì phải làm 40 câu trong 60 phút", chị Thu nhớ lại. Theo chị, đó mới là bài thi cơ bản, còn bài thi nâng cao sẽ diễn ra vào cuối tuần này.

Chị Huệ và chị Thu nằm trong số hàng nghìn phụ huynh cuối tuần qua cùng con tham gia các kỳ thi với mong muốn vào được một trường THCS có tiếng về chất lượng, môi trường học tập.

Học sinh tham gia kỳ thi vào trường Ngôi Sao Hà Nội - Hoàng Mai, hôm 9/3. Ảnh: Website nhà trường

Những năm gần đây, một danh sách trường THCS tốt lan truyền trên các hội, nhóm phụ huynh của Hà Nội. Đây thường là những trường dẫn đầu các kỳ thi học sinh giỏi, nhiều học sinh đỗ chuyên lớp 10. Một số trường có chương trình riêng, đào tạo định hướng chuyên sâu về Toán và các môn Khoa học, tăng cường tiếng Anh.

Ngoài hai trường ở trên, danh sách này còn gồm hệ THCS của trường chuyên Hà Nội-Amsterdam (Ams2), THCS Ngoại ngữ, các trường chất lượng cao Cầu Giấy, Thanh Xuân, Nam Từ Liêm, trường Nguyễn Tất Thành, Lương Thế Vinh... Hầu hết tuyển sinh vào tháng 6, bằng bài khảo sát Toán, Tiếng Anh, Tiếng Việt.

Năm nay, Ngôi Sao Hà Nội - Hoàng Mai có hơn 1.000 thí sinh dự tuyển vào lớp 6, chỉ tuyển hơn 270 em cho 8 lớp. Còn tại Archimedes, trên 3.000 em tham gia đợt thi ngày 9/3. Trường không công bố chỉ tiêu, song cơ sở chính ở Trung Yên thường chỉ tuyển hơn chục lớp.

Tương tự, năm ngoái, trường THCS&THPT Nguyễn Tất Thành nhận được 6.000 hồ sơ mà chỉ tiêu là 260. Ams2 mỗi năm tuyển 200 nhưng nhận được khoảng 3.000-5.000 hồ sơ, còn trường THCS Ngoại ngữ tuyển 150 học sinh từ 2.400 thí sinh đăng ký.

Trừ trường Amsterdam, học phí các trường còn lại, dù công hay tư, đều dao động 3-9 triệu đồng một tháng, chưa kể chi phí khác. Trong khi đó, theo quy định, học sinh lớp 6 được tuyển theo hộ khẩu vào trường công, chắc chắn có chỗ học, học phí chỉ 300.000 đồng.

Chị Thu và chị Huệ cho hay lý do cho con thi, cạnh tranh vào lớp 6 vì nhận định con có năng khiếu nổi trội về Toán và Ngoại ngữ. Theo họ, vào những trường này, con sẽ phát huy được để bứt phá, hơn là học theo chương trình đại trà.

Để tham gia các kỳ thi, vợ chồng chị Huệ đã dành nhiều thời gian kèm cặp, đưa đón từ khi con vào tiểu học. Con chị học thêm tiếng Anh từ lớp 1, đã thi chứng chỉ trình độ sơ cấp (KET). Lên lớp 4, chị cho con học thêm Toán và Tiếng Việt, một buổi/tuần ở mỗi môn, tăng lên thành hai buổi sau Tết. Học phí các lớp khoảng 200.000-250.000 đồng, trong hai tiếng đồng hồ.

"Toán và Tiếng Việt nếu con không đi ôn chắc không làm nổi", chị Huệ nhận định. Theo chị, mỗi trường có cách ra đề khác nhau, nhìn chung khó hơn so với chương trình ở trên lớp.

Chị Thu cũng cho con đi học thêm cả ba môn Toán, Văn, Anh từ sớm. Ngoài tài liệu ở lớp học thêm, chị còn sưu tầm đề các năm để cho con làm.

Học sinh tham gia bài rà soát kiến thức vào lớp 6 của Hệ thống Archimedes School, hôm 9/3. Ảnh: Fanpage nhà trường

Các chuyên gia nhìn nhận "cuộc đua" vào lớp 6 ở Hà Nội chủ yếu do tâm lý và nhu cầu của phụ huynh.

Hiệu trưởng một trường tiểu học cho rằng có thể do thiếu trường lớp cục bộ tại một số quận, huyện, phụ huynh lo lắng sĩ số lớp sẽ cao hơn. Theo quy định, ở cấp THCS, sĩ số không quá 45 em/lớp, song một số trường ở quận Hoàng Mai, Hoàn Kiếm, vượt mức này. Trong khi đó, năm học 2024-2025, thành phố có hơn 246.000 học sinh vào lớp 6, tăng 58.000 em so với năm vừa rồi.

"E ngại con học lớp đông, thiếu sự quan tâm của giáo viên, nhiều phụ huynh có điều kiện tìm đến trường chất lượng cao hoặc trường tư, sĩ số lớp khoảng 30 học sinh", vị này cho biết.

Thứ hai là nhiều phụ huynh có tâm lý chạy đua thi lớp 10 từ sớm. Ở mùa tuyển sinh lớp 10 năm ngoái, điểm thi trung bình của học sinh THCS Cầu Giấy đạt 43,43/50; gần 500 lượt đỗ trường chuyên, hay trường THCS Archimedes có nhiều lớp đỗ chuyên 100%. Không nhiều trường công lập có được sự đồng đều này.

Tiến sĩ Phạm Hiệp, Trưởng nhóm nghiên cứu đổi mới giáo dục, trường Đại học Thành Đô, nhận thấy "cuộc đua" vào các trường top, ở cả khu vực tư "không có gì sai". Lý do là một số phụ huynh có quan điểm giáo dục riêng và sẵn sàng trả học phí cao hơn. Nhiều trường tư ra đời, đánh trúng những nhu cầu của nhóm này.

Đồng tình, thầy Trần Nhật Minh, người sáng lập Câu lạc bộ Toán học MathExpress, nói thêm một yếu tố khiến phụ huynh chuộng các trường nói trên là học sinh đã được tuyển chọn, đều trải qua quá trình rèn luyện và có năng lực tốt. Khi cùng chơi và học, con em họ cũng có nhiều yếu tố để cùng tốt lên.

Song, đây chỉ là một nhóm nhỏ và "sự căng thẳng chủ yếu ở tâm lý lo lắng của phụ huynh", theo thầy Minh.

Một giáo viên khác nhìn nhận nhiều phụ huynh chạy đua theo phong trào, sắp xếp cho con học thêm khắp nơi mà không quan tâm đứa trẻ có thích hay tiếp nhận được không. Việc này vừa tạo áp lực lên các em, vừa không hiệu quả, tốn kém thời gian, công sức và tiền bạc của gia đình.

Các giáo viên cho rằng dù học ở đâu, quan trọng là phụ huynh rèn cho con thái độ học hành nghiêm túc. Bố mẹ cũng cần đưa ra định hướng phù hợp với khả năng của con và điều kiện gia đình.

Ngoài Archimedes và Ngôi Sao, chị Huệ sẽ cho con thi thêm trường THCS Ngoại ngữ hoặc chất lượng cao Thanh Xuân. Nếu không đỗ, con sẽ vào trường Tiểu học, THCS&THPT Khương Hạ gần nhà.

Chị Thu cũng nói để con dự thi với tâm lý thoải mái, song vẫn mong con đỗ một trong hai trường. Sắp tới, chị sẽ cho con thi thêm trường THCS Nguyễn Tất Thành.

"Như vậy, con sẽ tăng cơ hội vào được môi trường học tập tốt", chị nói.

Bình Minh