Đợt xâm nhập mặn cao sắp tới ảnh hưởng ra sao đến ĐBSCL?

Từ nay đến hết tháng 3 sẽ có hai đợt xâm nhập mặn cao, khả năng ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt của người dân miền Tây.

Hiện đang bước vào cao điểm xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long - Ảnh: THANH HUYỀN

Thông tin với Tuổi Trẻ Online ngày 9-3, ông Nguyễn Hồng Khanh, phó cục trưởng Cục Thủy lợi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), cho biết từ đầu mùa khô đến ngày 8-3, xâm nhập mặn vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) diễn ra cao hơn trung bình nhiều năm và cùng kỳ năm 2023, nhưng thấp hơn các năm xâm nhập mặn lịch sử 2015-2016, 2019-2020.

"Xâm nhập mặn năm nay đã ảnh hưởng đến việc lấy nước phục vụ sản xuất nông nghiệp của công trình thủy lợi từ 45-55km vào các ngày triều cường" - ông Khanh thông tin.

Theo ông Khanh, hiện tại đang vào giai đoạn giữa mùa khô 2023-2024, cao điểm của nắng nóng và xâm nhập mặn, ít có khả năng xuất hiện mưa trái mùa.

Trong khi đó nguồn nước về ĐBSCL trong tháng 3-2024 khả năng vẫn ở mức thấp, dẫn đến xâm nhập mặn vẫn ở mức cao đến hết mùa khô (tháng 4-5), có khả năng ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt.

Dự báo, từ ngày 15-3 và từ ngày 24 đến 28-3 sẽ xuất hiện 2 đợt xâm nhập mặn cao.

Chiều sâu xâm nhập mặn lớn nhất tại các cửa sông Cửu Long (ranh mặn 4g/l) có khả năng xâm nhập từ 50-65km (tùy từng cửa sông), cao hơn mức lớn nhất đầu mùa khô đến nay từ 3-7km, cao hơn năm 2023 từ 4-9km, thấp hơn các năm 2016 và 2020 từ 3-13km. Xâm nhập mặn ảnh hưởng đến việc lấy nước của các công trình thủy lợi cách biển 50-60km trong các kỳ triều cường.

Đối với sông Vàm Cỏ Đông và Vàm Cỏ Tây, chiều sâu xâm nhập mặn lớn nhất ở mức 80-85km, cao hơn mức lớn nhất đầu mùa khô đến nay từ 11-15km, so với năm 2023 cao hơn từ 13-15km. Xâm nhập mặn ảnh hưởng đến khả năng lấy nước của các công trình thủy lợi cách biển từ 75km vào các ngày triều cường.

Đối với sông Cái Lớn, hiện cống Cái Lớn - Cái Bé đưa vào vận hành nên xâm nhập mặn được kiểm soát.

"Nhìn chung, diễn biến xâm nhập mặn thực tế phù hợp với thông tin nhận được đã được các cơ quan thuộc bộ cung cấp từ tháng 10-2023. Về ảnh hưởng, tổng cộng có khoảng 56.260ha lúa và 43.300ha cây ăn trái thuộc vùng có nguy cơ ảnh hưởng cao.

Với các giải pháp đã được triển khai, hiện toàn bộ diện tích lúa trong vùng được khuyến cáo có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi xâm nhập mặn đã được thu hoạch xong, không bị thiệt hại.

Hiện nay, tại khu vực ĐBSCL còn khoảng 29.260ha lúa có nguy cơ ảnh hưởng bởi xâm nhập mặn. Đây là diện tích vụ đông xuân muộn được sản xuất ngoài kế hoạch, thuộc vùng khuyến cáo không xuống giống sau ngày 15-1" - ông Khanh nói.

Để hạn chế ảnh hưởng của xâm nhập mặn, ông Khanh đề nghị các địa phương tiếp tục khuyến cáo người dân tuyệt đối không xuống giống lúa ở các vùng đang tiếp tục có nguy cơ bị ảnh hưởng của xâm nhập mặn, chỉ tổ chức xuống giống khi có xuất hiện mưa, nguồn nước bảo đảm cung cấp ổn định.

"Tiếp tục tăng cường việc vận hành các công trình thủy lợi để lấy, tích trữ nước ngọt tối đa vào hệ thống kênh mương, ao đầm, khu trũng phục vụ sản xuất, dân sinh. Tại các vùng trồng cây ăn trái tiếp tục thực hiện trữ nước trong các ao, hồ phân tán, bảo đảm đủ nguồn nước cho cây trồng trong thời gian ảnh hưởng của xâm nhập mặn.

Các địa phương có kế hoạch cung cấp đủ nguồn nước sinh hoạt cho người dân, hỗ trợ người dân tổ chức lấy nước, trữ nước phục vụ sinh hoạt" - ông Khanh khuyến cáo.