Điện Kremlin lý giải việc thay Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu

Việc Tổng thống Putin loại Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu là sự thay đổi to lớn trong bộ máy lãnh đạo quân sự của Nga.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và ông Sergei Shoigu - Ảnh: AXIOS/GETTY IMAGES

Ngày 12-5, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã quyết định thay thế Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu. Đây là sự thay đổi to lớn trong bộ máy lãnh đạo quân sự của Nga sau hơn hai năm thực hiện "chiến dịch quân sự đặc biệt" ở Ukraine, theo Hãng tin AFP.

Trong Sắc lệnh được ký cùng ngày, ông Putin bổ nhiệm ông Shoigu làm Thư ký Hội đồng An ninh Liên bang Nga, thay thế ông Nikolai Patrushev bị miễn nhiệm để chuyển sang vị trí công tác mới.

Theo Hiến pháp Nga, các Bộ trưởng Bộ Nội vụ, Bộ Ngoại giao, Bộ Tình trạng khẩn cấp, Bộ Quốc phòng và Bộ Tư pháp sẽ do đích thân Tổng thống đề xuất ứng cử viên và sẽ lấy ý kiến về việc bổ nhiệm với Hội đồng Liên bang (Thượng viện).

Theo danh sách đề cử bộ trưởng do Hội đồng Liên bang (tức thượng viện Nga) công bố, ông Putin đã đề xuất bổ nhiệm ông Andrei Belousov - phó thủ tướng, nhà kinh tế học Nga - làm bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nga. Ông Belousov là một trong những cố vấn kinh tế có ảnh hưởng nhất của ông Putin trong thập niên qua.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov giải thích quyết định của ông Putin trong việc đưa một quan chức không thuộc quân đội lên lãnh đạo Bộ Quốc phòng Nga là do "nhu cầu đón nhận sự đổi mới", theo Hãng tin Tass của Nga.

"Trên chiến trường ngày nay, người chiến thắng là người cởi mở hơn với sự đổi mới. Vì vậy, ở giai đoạn này, Tổng thống đã quyết định giao một người không thuộc quân đội đứng đầu Bộ Quốc phòng" - ông Peskov giải thích.

Người phát ngôn Điện Kremlin ca ngợi ông Belousov là người đã lãnh đạo khá thành công Bộ Phát triển kinh tế Nga trước đây.

Theo ông Peskov, Bộ Quốc phòng Nga nên "hoàn toàn cởi mở" với sự đổi mới, đưa ra các ý tưởng tiến bộ và thiết lập các điều kiện để cạnh tranh kinh tế. Ông Peskov chốt lại: "Đây là cách mà Tổng thống đã chọn ứng cử viên Andrei Belousov".

Việc thay thế ông Shoigu diễn ra vào thời điểm quan trọng trong cuộc xung đột Nga - Ukraine, khi quân Nga đang tiến công ở đông Ukraine và vừa tiến hành một chiến dịch lớn trên bộ nhằm vào vùng Kharkov ở đông bắc Ukraine.

Trước đó đã có những đồn đoán về việc ông Putin tính đường "trừng phạt" ông Shoigu vì không thể đạt được các mục tiêu quân sự của Nga ở Ukraine.

Hôm 4-5, trang web Điện Kremlin tiết lộ ông Putin đã gặp riêng Thống đốc vùng Tula Alexei Dyumin - đối thủ chính trị của ông Shoigu - vào hôm 2-5. Cuộc gặp diễn ra tại dinh thự Novo-Ogaryovo của ông Putin ở ngoại ô thủ đô Matxcơva.

Tạp chí Newsweek (Mỹ) dẫn nhận định của Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW, Mỹ) cho rằng việc công khai cuộc gặp này là động thái cho thấy ông Putin muốn "giảm quyền lực" của ông Shoigu.

Quyết định trên được công bố sau khi ông Putin tuyên thệ nhậm chức tổng thống Nga nhiệm kỳ mới hôm 7-5. Chính phủ Nga đã giải tán như một phần trong quy trình được Hiến pháp nước này quy định và thông thường sẽ mất vài ngày tới vài tuần để Nga công bố Chính phủ mới.