Điện Biên: “Biến” đất nông nghiệp thành đất bến xe Bản Phủ?

Thuê đất nông nghiệp làm bến xe

2 năm trở lại đây, bến xe Bản Phủ (xã Noong Hẹt, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên) đã được Ban Quản lý bến xe, Sở GTVT tỉnh Điện Biên đưa vào khai thác mạng lưới tuyến xe liên tỉnh đi Thái Bình, Hà Nội, Hải Phòng, Hà Nam, Hải Dương...

Việc mở rộng, nâng cấp bến xe để phục vụ đông đảo người dân là chủ trương đúng đắn và đáng khuyến khích. Tuy nhiên, việc thuê đất nông nghiệp sáp nhập vào bến xe Bản Phủ cho đủ diện tích để nâng cấp, công bố bến xe lên loại 6 nhằm chạy tuyến liên tỉnh của Ban Quản lý bến xe dường như có dấu hiệu trái luật, chưa đảm bảo quy trình, thủ tục.

Bến xe Bản Phủ được Sở GTVT công bố tạm thời đạt tiêu chuẩn bến xe loại 6 sau khi Ban quản lý Bến xe tỉnh Điện Biên sử dụng đất nông nghiệp mở rộng bến.

Ghi nhận của PV Báo Tri thức và Cuộc sống, bến xe Bản Phủ hoạt động tấp nấp vào khung giờ chiều và tối do phần lớn các nhà xe đều hoạt động liên tỉnh với cung đường dài, chạy ban đêm.

Do diện tích nhỏ hẹp, lại nằm sát Quốc lộ 12 nên việc xe khách ra vào bến Bản Phủ đón trả khách gặp nhiều khó khăn, thường xuyên gây ùn ứ.

Tìm hiểu của PV Báo Tri thức và Cuộc sống, ngày 14/11/2005, UBND tỉnh Điện Biên cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Bến xe khách tỉnh Điện Biên với diện tích 300m2 tại tờ bản đồ số “00”, thị trấn Bản Phủ, xã Noọng Hẹt, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên có mục đích xây dựng bến xe khách Bản Phủ, thời hạn sử dụng đất lâu dài, Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất. Vốn dĩ, bến xe khách Bản Phủ chỉ hoạt động tuyến nội tỉnh, trong điều kiện hỗ trợ bến xe khách vùng sâu, vùng xa. Ngoài ra, do không đủ diện tích 500m2 đất trở lên (tiêu chuẩn bến xe loại 6 trên 500m2) nên bến xe cũng còn hoạt động hạn chế.

Tuy nhiên, để nâng cấp, mở rộng và được công bố bến xe loại 6, ngày 7/12/2020, Ban quản lý Bến xe tỉnh Điện Biên có công văn gửi UBND huyện Điện Biên về việc bổ sung quy hoạch bến xe khách thấp hơn bến xe khách loại 6 thuộc vùng sâu, vùng xa, các khu vực có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn trên địa bàn tỉnh Điện Biên.

Đáp lại công văn trên, ngày 15/1/2021, ông Bùi Hải Bình, Chủ tịch UBND huyện Điện Biên đã ký văn bản gửi và đề nghị Sở GTVT tỉnh Điện Biên với nội dung: “Việc Ban Quản lý bến xe đang tạm thời thuê mặt bằng trên địa bàn xã Noong Hẹt và xã Mường Lói để đặt bến xe có đủ điều kiện về tiêu chí bến xe khách thấp hơn loại 6 để duy trì hoạt động tuyến vận tải khách từ TP Điện Biên Phủ đến xã Mường Lói (cửa khẩu Huối Puốc) tại bến xe Bản Lói, xã Mường Lói với diện tích sử dụng 296,4m2 (đất thuê) và tuyến xe khách từ Bản Phủ (xã Noong Hẹt) đến thành phố Hà Nội và ngược lại tại bến xe Bản Phủ, xã Noong Hẹt với diện tích sử dụng 520m2 (trong đó có 300m2 đất của bến xe quản lý và 220m2 đất thuê) là thực sự cần thiết góp phần phát triển kinh tế xã hội địa phương. Từ thực tiễn trên, UBND huyện Điện Biên đề nghị Sở GTVT tỉnh Điện Biên xem xét công bố tạm thời bến xe khách Mường Lói, bến xe khách Bản Phủ để tổ chức vận tải hành khách đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân trong thời gian hoàn thiện các bước quy hoạch, đầu tư xây dựng bến xe khách theo quy định”.

Tuy nhiên, thay vì thuê đất dịch vụ thương mại hay đất khác phù hợp với việc hoạt động bến xe, ông Nguyễn Hoài Nam, Giám đốc Ban quản lý bến xe khách tỉnh Điện Biên lại thuê 330m2 đất nông nghiệp (đất tiếp giáp liền kề với bến xe Bản Phủ) của một hộ dân Nguyễn Thị Thanh Tú với mục đích “mở rộng diện tích đất bến xe khách Bản Phủ”, thời hạn thuê mặt bằng là 10 năm. Toàn bộ 330m2 đất nông nghiệp đã bị bê tông hóa mà không tiến hành thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất trước khi đưa vào sử dụng. Thậm chí, công tác quy hoạch đất mở rộng bến xe còn chưa được hoàn thiện.

Xác nhận với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, ông Lê Duy Hưng, Chủ tịch UBND xã Noong Hẹt, huyện Điện Biên cho biết: “Diện tích đất của bà Nguyễn Thị Thanh Tú mà Ban quản lý bến xe khách tỉnh Điện Biên thuê để mở rộng bến xe Bản Phủ là đất nông nghiệp, chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất”.

Mở rộng bến trước khi phê duyệt quy hoạch

Theo tìm hiểu, sau khi Ban quản lý bến xe khách tỉnh Điện Biên “biến” đất nông nghiệp thành đất bến xe, mở rộng diện tích bến lên đến 633m2, ngày 28/6/2021, Sở GTVT tỉnh Điện Biên đã chấp thuận và có Quyết định tạm thời công bố bến xe khách Bản Phủ đạt chuẩn bến xe khách loại 6 với lý do: “Tạm thời chấp thuận công bố bến xe khách Bản Phủ vào khai thác là do trong thời gian chờ cơ quan có thẩm quyền xem xét, rà soát, điều chỉnh bổ sung quy hoạch bến xe khách”.

Phần diện tích 330m2 đất nông nghiệp đã bị bê tông hóa để mở rộng bến xe Bản Phủ dù chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Ông Nguyễn Hoài Nam, Giám đốc Ban quản lý bến xe khách tỉnh Điện Biên thừa nhận có thuê đất của hộ dân và cho biết: “Việc công bố tạm thời bến xe Bản Phủ là loại 6 là để chờ quy hoạch thành bến xe lớn theo tiêu chí nông thôn mới và theo quy chuẩn huyện Điện Điên phải có bến xe tiêu chuẩn loại 4 trở lên. Sau khi làm việc, UBND huyện Điện Biên đã trình UBND tỉnh Điện Biên và được phê duyệt bổ sung 5000m2 đất mở rộng bến xe Bản Phủ”.

Cũng theo Giám đốc Ban quản lý bến xe khách tỉnh Điện Biên, hiện đơn vị đang lập dự án. Nếu được phê duyệt chủ trương đầu tư dự án sẽ tiến hành thu hồi, đền bù giải phóng mặt bằng và tiến hành sử dụng đất.

Như vậy, mặc dù dự án mở rộng bến xe Bản Phủ vẫn chưa được lập và UBND tỉnh Điện Biên chưa phê duyệt chủ trương đầu tư, Ban Quản lý bến xe khách tỉnh Điện Biên đã sử dụng đất nông nghiệp để mở rộng làm bến xe Bản Phủ.

Báo Tri thức và Cuộc sống sẽ tiếp tục thông tin.

Khoản 25 Điều 3 Luật đất đai 2013 quy định:“Hủy hoại đất là hành vi làm biến dạng địa hình, làm suy giảm chất lượng đất, gây ô nhiễm đất, làm mất hoặc giảm khả năng sử dụng đất theo mục đích đã được xác định“.

Hành vi san lấp đất nông nghiệp được hiểu là hành vi thay đổi cấu tạo của đất, thay đổi giá trị, công dụng của đất nên có thể bị coi là hành vi hủy hoại đất, sử dụng đất không đúng mục đích; mà hành vi hủy hoại đất là hành vi cấm trong luật đất đai 2013, nên sẽ bị xử phạt. Ngoài xử phạt hành chính, người có hành vi hủy hoại đất còn có thể bị xử lý hình sự theo Điều 228 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017.

Điều 12, Luật đất đai 2013 cũng quy định: Những hành vi bị nghiêm cấm:

1. Lấn, chiếm, hủy hoại đất đai.

2. Vi phạm quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được công bố.

3. Không sử dụng đất, sử dụng đất không đúng mục đích.

4. Không thực hiện đúng quy định của pháp luật khi thực hiện quyền của người sử dụng đất.

5. Nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp vượt hạn mức đối với hộ gia đình, cá nhân theo quy định của Luật này.

6. Sử dụng đất, thực hiện giao dịch về quyền sử dụng đất mà không đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền...