Đề xuất ban hành nghị quyết về phổ cập giáo dục mầm non từ 3-5 tuổi

Bộ Giáo dục và Đào tạo đề xuất Chính phủ trình Quốc hội ban hành nghị quyết "Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi" để thông qua vào tháng 10-2024.

Giờ dạy trẻ lao động ở Trường mầm non Thạch Bàn (Hà Nội) - Ảnh: VĨNH HÀ

Trong báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo tại phiên họp của Ủy ban Quốc gia đổi mới giáo dục và đào tạo về "đổi mới, phát triển giáo dục mầm non" diễn ra ngày 4-4, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đề xuất Chính phủ trình Quốc hội để phê duyệt và ban hành nghị quyết phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo từ 3-5 tuổi.

Trình Quốc hội xem xét thông qua vào kỳ họp tháng 10-2024

Trước đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo được giao thực hiện nhiệm vụ trình Quốc hội ban hành "Nghị quyết thí điểm phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo 3 tuổi, 4 tuổi tại một số tỉnh, thành phố". Nhưng tại nghị quyết 42-NQ/TW ngày 24-11-2023 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII lại đưa ra chỉ tiêu đến năm 2030 "Hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi".

Bộ Giáo dục và Đào tạo cho rằng trường hợp trình Quốc hội phê duyệt nghị quyết thí điểm thì ngoài 14 tỉnh được thực hiện thí điểm, các địa phương khác không có cơ sở pháp lý để xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo theo yêu cầu của nghị quyết 42.

Vì thế bộ đề xuất để có một nghị quyết là hành lang pháp lý cho tất cả các địa phương triển khai đại trà việc phổ cập cho trẻ em mẫu giáo. Thời gian trình Quốc hội xem xét thông qua vào kỳ họp tháng 10-2024.

Theo số liệu Bộ Giáo dục và Đào tạo cung cấp, hiện tỉ lệ huy động trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi toàn quốc đạt 93,1%. Riêng trẻ mẫu giáo 5 tuổi huy động đạt tỉ lệ 99,8%. Như vậy, chỉ còn khoảng 300.000 trẻ mẫu giáo chưa được ra lớp, tương ứng 6,9% trẻ mẫu giáo.

Trong khi đó, theo dự báo dân số độ tuổi của Tổng cục Thống kê, đến năm 2030 chỉ có 7/63 tỉnh tăng dân số trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi (trên 176.000 trẻ). Những tỉnh còn lại đều có xu hướng giảm.

Căn cứ vào số liệu dự báo dân số độ tuổi của Tổng cục Thống kê, đồng thời theo dự báo kế hoạch phát triển giáo dục mầm non của các tỉnh, thành phố đã ban hành, đến năm 2030, số lớp mẫu giáo có xu hướng giảm chung do dân số giảm. Tuy nhiên, theo dự báo có một số tỉnh tăng dân số nên sẽ tăng lớp mẫu giáo cục bộ ở một số địa phương, dự báo tăng 1.831 lớp.

Giáo viên mầm non: Áp lực lớn, thời gian làm việc kéo dài, thu nhập thấp

Khó khăn lớn trong việc thực hiện mục tiêu phổ cập hiện nay vẫn là tình trạng giáo viên mầm non bỏ việc. Việc tuyển dụng giáo viên mầm non ở một số địa phương không đáp ứng được nhu cầu do áp lực công việc của giáo viên mầm non rất lớn, thời gian làm việc kéo dài và thu nhập thấp.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết biên chế dự báo thiếu đến năm 2030: 55.416 biên chế. Bộ Chính trị đã giao theo quyết định số 72 là 13.015 biên chế; còn 26.522 chỉ tiêu sẽ được Bộ Chính trị tiếp tục giao trong giai đoạn từ 2024-2026.

Tuy nhiên số liệu biên chế chưa sử dụng của các tỉnh, thành phố (đến thời điểm tháng 8-2023) còn khoảng 28.413 chỉ tiêu chưa tuyển.

Tính đến năm 2030, cả nước cũng còn thiếu 39.018 phòng học, cần bổ sung hàng ngàn bộ thiết bị, đồ dùng dạy học. Nhu cầu kinh phí dự báo để bổ sung cơ sở vật chất, thiết bị là 32.126 tỉ đồng, bình quân 6,425,2 tỉ đồng/năm.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết dự thảo nghị quyết đang được bộ xây dựng có quy định cơ chế, chính sách nhằm đảm bảo nguồn lực để thực hiện phổ cập mầm non cho trẻ mẫu giáo từ 3-5 tuổi.

Trong đó có chính sách cho đối tượng trẻ em yếu thế, chính sách, cơ chế cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên mầm non và cơ chế, chính sách để đầu tư cho vùng khó khăn và xã hội hóa nhằm phát triển giáo dục mầm non ngoài công lập...