Đề nghị xây dựng luật cho phép truy tố người chưa thành niên

TAND Tối cao đề nghị xây dựng Luật Tư pháp người chưa thành niên để cho phép VKS truy tố người chưa thành niên theo mức hình phạt bằng 1/2 khung tương ứng.

Nội dung này được Phó chánh án TAND tối cao Nguyễn Văn Tiến nêu tại phiên làm việc của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, sáng 10/4. Ông Tiến cho biết TAND Tối cao dự kiến xây dựng dự án luật này với 6 chính nhóm sách chính.

Trong đó, nhóm thứ nhất, xây dựng quy trình thủ tục tố tụng thân thiện; cho phép VKS được quyền truy tố người chưa thành niên theo mức hình phạt bằng 1/2 khung tương ứng; quy định trình tự, thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên.

Tại nhóm thứ hai, TAND tối cao hướng đến hoàn thiện quy định về hình phạt với người chưa thành niên, bao gồm cải tạo không giam giữ; giáo dục tại trường giáo dưỡng; tù có thời hạn và một số quy định cụ thể khác. Thứ ba, dự án luật kế thừa, phát triển các quy định hiện hành về các biện pháp giám sát, giáo dục áp dụng trong trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự, điều kiện áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng.

TAND Tối cao đề xuất giao Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội là cơ quan thực hiện chức năng điều phối về tư pháp người chưa thành niên.

Phó chánh án TAND Tối cao Nguyễn Văn Tiến trình bày tờ trình sáng 10/4. Ảnh: Phạm Thắng

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết Ủy ban Pháp luật và Thường trực các Ủy ban thẩm tra nội dung tán thành với đề nghị của Chính phủ và TAND Tối cao đưa dự án này vào Chương trình năm 2024, trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 7 và thông qua tại kỳ họp thứ 8.

Theo Bộ luật Dân sự 2015, người chưa thành niên là người chưa đủ 18 tuổi, được chia thành 3 nhóm: Người chưa đủ sáu tuổi; người từ đủ 6 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi và người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi.

Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015 quy định, người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng (28 tội danh). Người từ đủ 16 tuổi trở lên đến dưới 18 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.

Nguyên tắc của Bộ luật Hình sự khi xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội phải bảo đảm lợi ích tốt nhất và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.