Dạy chui bùng nổ ở Trung Quốc sau lệnh cấm ngành dạy thêm trị giá 100 tỉ USD

Thí sinh thi đại học ở Trung Quốc vào một địa điểm thi tại Phúc Kiến. Ảnh: Xinhua

Tháng 7.2021, Trung Quốc triển khai trấn áp sâu rộng lĩnh vực dạy thêm tư nhân. Mục tiêu của động thái này là để giảm bớt gánh nặng cho các gia đình, trong đó học sinh phải học tập quá sức và phụ huynh phải vật lộn chi trả học phí.

Chiến dịch có tên gọi “Shuang Jian” hay giảm kép nhằm vào ngành dạy thêm trị giá 100 tỉ USD ở Trung Quốc khiến vô số công ty dạy thêm thua lỗ hoặc phá sản, hàng chục nghìn nhân viên bị sa thải.

Theo Bloomberg, các cuộc phỏng vấn với một số phụ huynh ở các thành phố, trong đó có Thượng Hải và Thâm Quyến, cho thấy, chi phí học thêm của nhiều hộ gia đình đã tăng lên, đặc biệt là khi bắt đầu kỳ nghỉ hè.

Các bậc phụ huynh mong muốn cho con mình một khởi đầu thuận lợi trong học tập đã tìm đến các dịch vụ gia sư chui đắt đỏ đang mọc lên như nấm khắp đất nước.

Sarah Wang - bà mẹ 40 tuổi làm việc tại một công ty thương mại điện tử ở Thượng Hải - cho biết: “Gánh nặng của chúng tôi không hề giảm đi chút nào". Bà mô tả cuộc cạnh tranh để vào trường tốt giống như “hàng nghìn binh sĩ và ngựa xô đẩy để đi qua một cây cầu đơn".

Hiện Sarah Wang chi nhiều hơn 50% so với trước đây cho các buổi dạy kèm trực tiếp cho con gái - một học sinh lớp 5. Hiện mức phí học thêm của con gái bà Wang là khoảng 300-400 nhân dân tệ (42-55 USD) mỗi buổi. Khi con gái bắt đầu vào trung học cơ sở và phải học thêm những môn khó hơn như vật lý, bà Wang dự kiến chi phí học thêm sẽ tăng hơn nữa.

Các bậc cha mẹ thuộc tầng lớp trung lưu ở những vùng khác của Trung Quốc cũng có trải nghiệm tương tự, với một số nơi thậm chí còn tăng cao hơn. Nhiều gia sư tư nhân từng dạy các lớp trong những công ty giáo dục tư nhân lớn hiện dạy cho các nhóm nhỏ hơn, như 1 thầy - 1 trò, để tránh bị giới chức phát hiện. Để bù đắp cho lượng học sinh giảm, gia sư tư nhân đang tính phí cao hơn.

Cathy Zhu - chuyên gia dịch vụ tài chính ngoài 40 tuổi ở Thượng Hải - cho biết, học phí cho lớp học thêm toán của con trai bà tăng gần gấp đôi, lên 300 nhân dân tệ (42 USD)/buổi.

"Chừng nào hệ thống tuyển sinh trung học và đại học vẫn còn tồn tại, hoàn toàn không có cách nào để đạt được giảm kép" - Zhu nói.

Theo Bloomberg, cũng có những lớp dạy thêm trực tuyến quy mô lớn, được cấp phép chính thức có giá cả phải chăng hơn nhiều. Tuy nhiên, hình thức học tập này không được nhiều cha mẹ thuộc tầng lớp trung lưu Trung Quốc lựa chọn bởi lo ngại con cái không nhận được hướng dẫn và giám sát đầy đủ từ giáo viên.

Phí học thêm cao, hiện vượt 100.000 nhân dân tệ (13.912 USD)/năm ở các thành phố như Thượng Hải, đang bị xem là nguyên nhân làm căng thẳng thêm các vấn đề xã hội ở Trung Quốc, trong đó có tỉ lệ sinh thấp.

Theo các nhà phân tích, chi phí nuôi dạy con cái tăng cao cùng với giá nhà đất cao khiến nhiều người trẻ tuổi ở Trung Quốc không muốn kết hôn và sinh con.