Danh nhân Việt từng đốt lá đọc sách, đứng đầu 3 kỳ thi?
Từ nhỏ, Nguyễn Thắng vốn thông minh và hiếu học. "Tập đọc, một ngày Thắng có thể thuộc đến hai chục trang. Chỉ cần ba ngày là cậu học xong cuốn Tam tự kinh”, sách Kể chuyện danh nhân Việt Nam viết.
Những đêm trăng tỏ, Thắng học dưới ánh trăng. Những buổi trăng lu, lại mang sách ra bờ ao, nghiêng theo ánh phản chiếu mà học. Những tối không trăng, cậu thu lá vàng rụng ở ngôi miếu đầu thôn, mồi lửa đốt lá để lấy ánh sáng đọc sách.
Năm Quý Sửu (1853), biến cố bất ngờ ập xuống gia đình Nguyễn Thắng khi cha bị bệnh qua đời. Cảnh nhà vốn khó khăn, nay lại thêm tiêu điều, xơ xác. Nguyễn Thắng bấy giờ đã trưởng thành, phiêu bạt nay đây mai đó. Ông vừa đèn sách tự học, vừa đi dạy để đỡ đần gia đình.
Theo sách Tấm gương hiếu học, sau khi thi hội lần đầu không đỗ, Nguyễn Thắng ngồi nghĩ về cảnh buồn phiền của cuộc đời mình. Do cảnh nhà túng quẫn, ông phải chạy vạy, lo toan cuộc sống qua ngày nên không có thời gian học tập.
Nghĩ vậy, Nguyễn Thắng viết đi viết lại tên mình và nhận ra chữ Thắng tên mình có chữ “lực”. Chữ “lực nhỏ” gọi là “tiểu lực”. Nỗ lực không cao thì làm sao đỗ đạt? Nguyễn Thắng soát lại trong đầu xem chữ nào có lực lớn và cuối cùng dừng lại ở chữ “Khuyến” và thầm nghĩ đổi tên thành Nguyễn Khuyến, với tinh thần quyết tâm phải nỗ lực học tập cho đến khi đỗ đạt cao mới thôi.
Với sự nỗ lực không mệt mỏi, năm 1864 Nguyễn Khuyến đỗ đầu thi Hương (Giải nguyên) ở trường Nam Định. Năm 1871, ông thi Hội đỗ Hội nguyên và thi Đình đỗ Đình nguyên. Từ đó, người ta gọi ông là Tam nguyên Yên Đổ (người làng Yên Đổ đỗ đầu ba kỳ thi).
Sau khi đỗ đạt, năm 1873 Nguyễn Khuyến được triều đình nhà Nguyễn bổ làm Đốc học, rồi thăng Án sát tại tỉnh Thanh Hoá. Năm 1877, thăng ông làm Bố chính tỉnh Quảng Ngãi. Sang năm sau, Nguyễn Khuyến bị giáng chức và điều về Huế giữ một chức quan nhỏ với nhiệm vụ toản tu Quốc sử quán.
Nguyễn Khuyến là người có phẩm chất tốt đẹp và xem trọng sự trong sạch, cuộc đời làm quan dù ngắn ngủi nhưng nổi tiếng là thanh liêm, chính trực, một lòng gắn bó với nhân dân.
Ông còn được người đời nhớ đến với vai trò nhà thơ, khi sở hữu hơn 800 tác phẩm thơ, văn và câu đối, góp phần làm rạng rỡ truyền thống thơ văn của dân tộc. Nhiều bài thơ tuyệt tác của ông trở thành bất hủ, được đưa vào chương trình giáo dục, được các nhà sưu tầm nghiên cứu quan tâm, tiêu biểu nhất là ba bài thơ tả mùa thu: “Vịnh mùa thu", “Câu cá mùa thu", “Uống rượu mùa thu".
Chủ tịch UBND TP Hà Nội kỳ vọng vào lãnh đạo sở, ngành vừa bổ nhiệm
18:45 24/12/2025Hà Nội - Sáng 24.12, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Vũ Đại Thắng đã chủ trì hội nghị công bố các quyết định về công tác cán bộ.
Tạm giữ 676 con rắn hổ mang, nặng gần 1.000kg ở Quảng Trị
18:45 24/12/2025Ngày 24/12, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Quảng Trị cho biết, đơn vị vừa phối hợp với các đơn vị chức năng phát hiện vụ vận chuyển 676 con rắn hổ mang với tổng trọng lượng gần 1.000kg. Video tạm giữ 676 con rắn hổ mang, nặng gần 1.000 kg ở Quảng Trị. (Nguồn: Trần Khôi) Trước đó, lúc 13h ngày 18/12, Phòng Cảnh sát Kinh tế Công an tỉnh Quảng Trị chủ trì, phối hợp với Công an xã Lao Bảo, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Lao Bảo tổ chức tuần...
Bản lĩnh Bộ đội Cụ Hồ trong nhiệm vụ tình báo tại Trung Phi
18:00 24/12/2025Tại những điểm nóng về an ninh như Cộng hòa Trung Phi, những người lính mũ nồi xanh với cương vị sĩ quan tình báo Việt Nam đang khẳng định vị thế với vai trò then chốt, là những chuyên gia phân tích, góp phần kiến tạo nền hòa bình quốc tế.
Tây Ninh: Thu hồi hơn 10.390 ha đất để thực hiện 110 công trình, dự án
06:45 24/12/2025Tây Ninh sẽ thu hồi hơn 10.390 ha đất trong năm 2026 để triển khai 110 công trình, dự án phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn tỉnh.
Hàn Quốc tố Triều Tiên đặt mìn trên ranh giới quân sự liên Triều
19:00 20/12/2025Tờ The Dong-A Ilbo, một trong những tờ báo lớn nhất Hàn Quốc, số ra hôm nay 20/12 dẫn nguồn tin từ quân đội nước này cho biết bắt đầu từ mùa Xuân năm 2024, quân đội Triều Tiên liên tục tiến hành hoạt động chôn, đặt mìn dọc tuyến ranh giới quân sự Liên Triều (MDL), bao gồm cả khu vực phía Nam ranh giới - tức là phía Hàn Quốc. Gần đây nhất là hôm qua (19/12), quân đội Hàn Quốc khẳng định, binh sỹ Triều Tiên đã vượt qua MDL để chôn mìn, khiến lực...
Tọa đàm kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Đức
17:45 17/12/2025Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng tin tưởng rằng, với nền tảng 50 năm quan hệ hữu nghị, ý chí chính trị và tinh thần hợp tác của hai bên, quan hệ Việt Nam –Đức sẽ tiếp tục được nâng lên tầm cao mới.
Bão số 3 Wipha đi qua, đặc khu Bạch Long Vĩ, Cô Tô an toàn
13:45 17/12/2025Bão số 3 đã đi qua đặc khu Bạch Long Vĩ (Hải Phòng) và Cô Tô (Quảng Ninh) nhưng không gây thiệt hại gì lớn.
Khởi tố đối tượng giả danh công an, lừa chạy án để chiếm đoạt tài sản
13:45 17/12/2025Đà Nẵng - Một đối tượng đã giả danh công an, lừa đảo chiếm đoạt gần 800 triệu đồng.
Bắt ngay nghi phạm em trai lái ô tô đâm vào nhà chị ruột, tông chết em mình
13:45 17/12/2025Thấy chị và em mình đang đứng trong sân nhà, Thành cho xe đâm vào khiến một người chết.
