Đại án tham nhũng chấn động bóng đá Trung Quốc

Cựu chủ tịch Hiệp hội bóng đá Trung Quốc Trần Tuất Nguyên bị cáo buộc nhận hối lộ 11,4 triệu USD, cựu huấn luyện trưởng Lý Thiết khai chi 3 triệu nhân dân tệ để được dẫn dắt tuyển quốc gia.

Vụ án liên quan ông Trần Tuất Nguyên được Tòa án Nhân dân Trung cấp thành phố Hoàng Thạch, tỉnh Hồ Bắc xét xử ngày 29/1. Hãng Xinghua cho hay, tại tòa, bị cáo đã nhận tội và "bày tỏ sự hối hận". HĐXX đang nghỉ nghị án.

Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hoàng Thạch cáo buộc, năm 2010-2023, ông Trần đã lợi dụng chức vụ, tạo điều kiện thuận lợi cho những người muốn "chạy chức" vào làng thể thao; hỗ trợ các đơn vị và cá nhân có liên quan trong các vấn đề như ký kết hợp đồng dự án, đầu tư và vận hành, tổ chức sự kiện... Đổi lại, ông được "lại quả" hơn 81 triệu nhân dân tệ (11,4 triệu USD).

Ông Trần Tuất Nguyên tại phiên tòa ngày 29/1. Ảnh: The paper

Trong một phóng sự thẩm vấn được phát công khai trên Kênh truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV1), trước ngày diễn ra phiên tòa, cựu chủ tịch Trần Tuất Nguyên thừa nhận tham nhũng trong bóng đá Trung Quốc "lan tràn và không có giới hạn".

Ông kể đêm trước khi được bầu làm Chủ tịch Hiệp hội bóng đá Trung Quốc CFA, tháng 8/2019, hai quan chức hiệp hội bóng đá địa phương đã đến biếu quà, mỗi người đưa 300.000 nhân dân tệ (42.200 USD).

"Họ bước vào phòng tôi, thản nhiên đặt ba lô tiền lên ghế sofa và nói: Xin chúc mừng Chủ tịch Trần. Chúng tôi hy vọng ngài có thể để ý đến chúng tôi nhiều hơn. Khi tôi hỏi biếu gì, họ trả lời rằng đó chỉ 'phong tục truyền thống' và ai cũng làm vậy," ông Trần nói.

Vụ án của ông Trần nằm trong chuỗi bê bối chấn động làng bóng đã nước này vừa bị phanh phui. Hiện 14 nhân vật trong làng thể thao Trung Quốc liên đới vụ đại án này đã bị bắt, truy tố, trong đó có có Chủ tịch Hiệp hội Điền kinh Trung Quốc, cựu tổng giám đốc Chinese Super League...

Ông Đỗ Triệu Tài (cựu tổng cục phó Thể dục Thể thao và cựu bí thư đảng ủy CFA) bị cáo buộc nhận hối lộ hơn 40 triệu tệ "để tình trạng hỗn loạn trong bóng đá không được kiểm soát".

Năm 2022, sau khi có phản ánh nghi ngờ dàn xếp tỷ số, cá độ trong một số trận đấu của giải China League One, ông Tài được phân công chủ trì điều tra, xử lý nhưng đã "ăn tiền cho qua". Ngày 10/10/2023, ông bị bắt, truy tố tội Nhận hối lộ.

Mua chức HLV tuyển quốc gia bằng 3 triệu nhân dân tệ

Nhân vật gây chú ý nhất và nhiều thất vọng nhất phải kể đến Lý Thiết, cựu huấn luyện viên Đội tuyển bóng đá nam quốc gia Trung Quốc. Cũng trên CCTV1 phát hôm 9/1, ông thừa nhận đã đưa hối lộ 3 triệu nhân dân tệ (hơn 400.000 USD) để được giữ chức Huấn luyện viên trưởng đội tuyển quốc gia.

"Khi còn là cầu thủ, tôi ghét nhất những kẻ tham gia dàn xếp tỷ số. Song tôi biết những hành vi này có thể giúp đội bóng có cơ hội thăng hạng nên khi lần đầu tiên trở thành huấn luyện viên trưởng, tôi đặc biệt mong muốn thể hiện bản thân, nên đã chọn cách đưa hối lộ. Để đạt được thành tích tốt, tôi đã tìm cách gây ảnh hưởng lên trọng tài, mua chuộc cầu thủ và huấn luyện viên đối phương", ông Lý Thiết nói.

HLV Lý Thiết trong trận thắng Việt Nam 3-2 tại vòng loại World Cup 2022 - khu vực châu Á ngày 7/10/2021. Ảnh: Lâm Thỏa

Trước đây, ông Lý Thiết được bổ nhiệm làm Huấn luyện viên Đội tuyển quốc gia nhờ thành tích đã giúp 2 câu lạc bộ giành quyền lên chơi tại Chinese Super League. Song các cuộc điều tra cho thấy, cả hai câu lạc bộ được thăng hạng đều có bàn tay mờ ám tham gia dàn xếp tỷ số.

"Việc dẫn dắt Đội tuyển Quốc gia là một giấc mơ lớn. Nhưng giấc mơ ấy được mua bằng tiền", ông thừa nhận.

Ông là một trong những huyền thoại của bóng đá Trung Quốc, thuộc thế hệ vàng đưa đội tuyển nước này lần đầu giành quyền dự World Cup năm 2022. Ông cũng là một trong những cầu thủ Trung Quốc đầu tiên ra nước ngoài thi đấu, từng khoác áo Everton ở giải Ngoại hạng Anh.

Vụ án của ông Đỗ Triệu Tài và Lý Thiết chưa được ấn định ngày xử.

Trung Quốc là một trong số ít quốc gia còn khung tử hình cho quan chức nhà nước nhận hối lộ.

Một số quan chức bị phạt tử hình gần đây có thể kể đến cựu thứ trưởng Công an Tôn Lập Quân (nhận hối lộ 91 triệu USD từ 2001-2020); cựu bộ trưởng Tư pháp Phó Chính Hoa, bị tuyên tử hình tháng 9/2022 với số tiền nhận hối lộ hơn 16 triệu USD; Lại Tiểu Dân, cựu chủ tịch Công ty Quản lý tài sản nhà nước Hoa Dung nổi tiếng với biệt danh "quan tham trữ 3 tấn tiền trong nhà" (nhận hối lộ 260 triệu USD), đã bị hành quyết 29/1/2021...

Hải Thư (Theo Xinghua, The Paper, Straittimes, SCMP)